Sự thật mầu nhiệm thứ ba là chấm dứt những nguyên nhân của khổ đau (diệt đế). Hết đau khổ là hạnh phúc. Hạnh phúc ở đây không còn là ý niệm mà là kinh nghiệm thật sự sau khi vượt thoát khổ đau.
Sự thật thứ ba là diệt đế

Sự thật mầu nhiệm thứ ba là chấm dứt những nguyên nhân của khổ đau (diệt đế). Hết đau khổ là hạnh phúc. Hạnh phúc ở đây không còn là ý niệm mà là kinh nghiệm thật sự sau khi vượt thoát khổ đau. Đau răng là cảm thọ khó chịu nhưng không nhức răng là hạnh phúc. Đói là nỗi khổ thắt ruột nhưng khi được ăn no thì có phải là sung sướng hay không? Cho nên khổ đau làm ra hạnh phúc; giận hờn biến thành xót thương; rác bẩn nuôi dưỡng hoa thơm... Đó là tính tương tức và tương nhập của mọi hiện tượng trong sự sống.

Nếu sự chấm dứt mà không phải chuyển hóa khổ đau thì đó chưa phải là diệt đế, có thể ta chấm dứt cái gì đó nhưng không phải nguyên nhân khổ đau. Ngồi thiền không suy nghĩ gì cả mà chỉ muốn an ổn để trốn tránh mọi vấn đề thì giống hệt như con thỏ chun xuống hang để tránh né mọi thú dữ. Sự thực tập này không giải quyết được gì, lúc ấy ta không tu tập theo phương pháp tứ diệu đế. Ngồi thiền, đi thiền, tụng kinh, ăn cơm làm sao có thể tiếp xúc trực tiếp với giận hờn, đam mê, nghi ngờ và sợ hãi. Cuối cùng ta phải bứng cho bằng được nguồn gốc của nó thì mới đi đúng con đường tứ diệu đế.

Bởi thế cho nên, ta không sợ hãi khổ đau, không có mặc cảm mỗi khi nó biểu hiện trong ta. Cũng như vậy, nếu người khác đang thực tập để đối diện với khổ đau thì ta nên yểm trợ và tôn trọng mà đừng chọc quẹo, coi thường hoặc mỉa mai người đó; chính khổ đau này sẽ làm cho người kia lớn lên. Không nên nghĩ tu là không được giận hờn, ham muốn, buồn tủi... Ta không nên làm bộ cười hề hề, biểu lộ thái độ dửng dưng, cho rằng ta không có vấn đề gì hết. Thái độ như thế sẽ không thể nào đi xa được trên con đường chuyển hóa, bởi vì ta tránh né sự thật, làm bộ giải thoát, mang một chiếc mặt nạ thánh hiền. Trong khi đó, khối tự hào, cố chấp, sân si, dục vọng trong ta có thể vẫn còn nguyên vẹn. Vì vậy, ham muốn biết ta đang ham muốn, giận hờn biết ta đang giận hờn, lo sợ biết ta đang lo sợ...

Cũng giống như, lạnh biết ta đang lạnh, đói biết ta đang đói, ghiền phim ảnh trần lụy biết ta đang ghiền. Đó là bước đầu tiên trên con đường giải thoát. Cảm nhận cơn lạnh, ta mặc áo vào thì hết lạnh. Thầy mặt ham muốn, kinh nghiệm được cơn sốt thì ta không còn ham muốn nữa. Đó đích thật là giải thoát và hạnh phúc (diệt đế). Kết quả của bốn sự thật đưa ta qua tới bờ an lạc.

Người nào cứ cười hề hề và tuyên bố: tôi đâu có khổ gì thì người ấy có thể đang đi lạc đường và chưa biết gì về giáo lý cốt tủy của Bụt. Sở dĩ Bụt thành đạo, trở thành bậc toàn giác, đó là nhờ Người đối diện thẳng với bốn sự thật. Trong kinh chuyển pháp luân, Bụt dạy:

"Này các vị sa môn, đây là sự thật thứ ba: sự chấm dứt khổ đau. Đó là trí tuệ, hiểu biết, nhận thức được sự thật về bản thân và cuộc đời. Trí tuệ này, cái thấy này đưa lại sự chấm dứt mọi sầu đau và làm phát sinh niềm an lạc."

Cũng vậy, ta nên thường xuyên tiếp xúc với những yếu tố tươi đẹp, lành mạnh và yêu thương như bầu trời xanh, bông hoa thắm, núi tuyết trắng, lời nói hay... Sự sống luôn chứa đựng cả hai mặt khổ lạc, vui buồn, thương ghét... Tiếp xúc với cái gì thì ta là cái đó. Thấy bầu trời xanh, lòng ta thênh thang. Thở hơi thở nhẹ, ta cảm thấy khỏe khoắn. Nhìn cảnh hoàng hôn, ta cảm thấy sung sướng. Uống ly trà nóng, ta nếm được hương vị thơm ngon...

Do đó, ta không nên có thái độ tiêu cực mà chú ý quá nhiều tới khổ đau, làm như thế, cuộc đời sẽ dễ trở nên đen tối. Chính vì thế, Sư Ông Làng Mai thường khích lệ mọi người hãy nuôi dưỡng thật nhiều hạnh phúc và an vui để có đủ năng lượng mà sống sâu sắc đời mình.

Vậy nên, em hãy nhìn bông hoa, nở nụ cười, thưởng thức cảnh đẹp huy hoàng của mặt trời đang lặn! Đó là tịch diệt, là trạng thái sung sướng. Tịch diệt là vắng lặng, lặng lẽ mà sáng suốt, vì vậy cho nên bầu trời xanh hiển hiện, tiếng gió chiều vi vu... Tịch diệt không phải là cái gì cao siêu ghê gớm lắm đâu! Nó là hạnh phúc, là khả năng biết rõ ràng và thấy như thật rằng: ta đang có hạnh phúc, chứ không có hạnh phúc tương đối hay tuyệt đối gì cả.

Ta hãy lấy đi sự kỳ thị và phân biệt rạch ròi về hai thế giới ấy. Bầu trời xanh làm ta thênh thang, không khí trong lành cho ta sự mát mẻ và khỏe khoắn. Như thế bầu trời, không khí đều là tịch diệt mà ta cũng là vắng lặng. Tạm bợ hay chân thật, tương đối hay tuyệt đối đều do tâm phân biệt tạo dựng lên mà thôi. Mỗi khi tiếp xúc thật sự với sự sống mầu nhiệm, lành mạnh và tươi mát thì ta nếm được hạnh phúc liền.

Thầy ơi, nhưng bất cứ gì hiện hữu , tức là phải vô ngã = ko cố định. Tức là ko có nổi buồn nào mãi mãi, cũng ko có niềm vui nào mãi mãi. Nói chung niềm vui hay nổi buồn cũng đều do tình yêu mà ra. Dĩ nhiên nó muốn đến lúc nào thì nó đến, chừng nào nó đi thì nó đi. Chứ cũng ko cách nào xua đuổi hay buông bỏ nó được . Chỉ biết thế thôi . Phải đối diện nó, chấp nhận nó , hài lòng với nó . Chỉ có vậy thôi. Chứ cũng ko hy vọng gì vui hoài được đâu.

Ví dụ : mọi người đều ko muốn bị đau bệnh . Nhưng có ai sống cả đời mà chưa từng bị đau bệnh, hay khó chịu,....Nhưng có ai đuổi nó được đâu, hay từ chối nó được đâu. Cách duy nhất là đối diện, chấp nhận nó mà thôi. Sống chung với mọi thứ hết. Nói chung, theo con có rất nhiều cách dẫn đến giải thoát tâm linh .

Nhưng với con, con có 2 cách giải thoát tâm linh nhanh nhất và ngắn nhất. Đơn giản nhất .

Tâm linh = Tánh phật = Tình yêu .

Cách thứ 1:

Muốn qua được bờ bên kia sông = bờ trong sáng = tự do vĩnh viễn . Thì buộc phải qua sông. Cho dù có dùng bao nhiêu phương tiện , tàu , xuống, lội, hay máy bay, hay đi đường vòng....Nhưng cuối cùng cũng phải qua bên bờ sông bên kia mà thôi.

Muốn thoát khỏi tình yêu, thì phải đi xuyên qua nó. Tức là phải chấp nhận yêu . Từ từ trãi nghiệm, và cảm nhận nó. Sau đó rút ra kinh nghiệm rằng. Những ai hy vọng, tìm kiếm Tình yêu tuyệt đối , thì mãi mãi ko bao giờ có nơi thế gian này. Vì những gì hiện hữu đều tương đối hết.

Và ngọn lửa tham hiện hữu sẽ ko còn . Và ko còn muốn hiện hữu hình tướng trên thế gian này nữa. Và trong sự vô tình , hoá thân tan biến rỗng ko, 1 chút tham cũng ko còn trước khi trút hơi thở sau cùng . Sẽ trùng hợp bản thể chân tâm = con người thật của Tình yêu = trở về đúng Tâm linh, tánh phật = Rỗng suốt, rỗng ko, dường như ko tồn tại. Nhưng có mặt khắp mọi nơi, giống như hư ko = Bất sanh tự do .

Cách thứ 2 :

Tức là Sống đúng với Tánh Phật = Tâm linh Tình Yêu . Nhưng phải hiểu rõ bản chất Tình yêu . Tức là cũng phải đi xuyên đi qua nó . Phải trãi nghiệm Tình yêu, cảm nhận chân lý tình yêu. Và suy gẫm. Rút ra bản chất thật của Tình yêu.

Tình yêu là 1 sự tham chấp , 1 sự tham tồn tại vĩnh hằng, Sống vì tình yêu.

Khi người nam yêu người nữ, đang rơi đúng tình yêu. Và đó chính là lúc bản chất thật tình yêu đang tồn tại, đúng ý nghĩa yêu. Thì cho dù có 1 người khác phái có xuất hiện xen vào cũng ko thể làm họ thay lòng.

Và ai cũng yêu gia đình mình mà sẳn sàng làm giàu trên sức lao động của gia đình khác...

Ai cũng yêu đất nước mình , nên bảo vệ nước mình, có thể ảnh hưởng đến nước khác,
Ai cũng yêu tôn giáo mình, mà bỏ qua tôn giáo khác. Cho dù tôn giáo mình có tốt xấu gì ko cần biết. Họ luôn lấy mặt tốt, và bỏ qua mặt xấu . Họ luôn che chở, bảo vệ , cống hiến hết cuộc đời họ cho tình yêu tôn giáo riêng họ....
Và ai cũng yêu đồng loại mình mà tiêu diệt đồng loại khác để cho đồng loại mình tồn tại.
Người yêu người, giết thực vật, giết hại động vật nhỏ hơn...
Và nếu phát hiện người ngoài hành tinh thì con người sẳn sàng, bắt họ làm con tinh, thí nghiệm, tiêu diệt . Vì họ lo sợ người ngoài hành tinh khác loài, sẽ sát hại đến đồng loại họ .

Nói chung Tình yêu là thuyết tương đối, ko có đúng hay sai gì ở đây hết.
Chỉ là :" hãy nhìn 2 lần để thấy đúng, và chỉ 1 lần thôi để thấy đẹp". Cái gì đẹp thì ko đúng, mà đúng thì ko đẹp.
Dĩ nhiên cả nhân loại đang sống đúng với tánh phật hết rồi. Tức là mọi người đã và đang và sẽ mãi mãi sống với tình yêu. 1 chân lý bất diệt.

Tình yêu thì có vui buồn, có sướng khổ, có giận hờn, có che chở, bảo vệ, có ích kỷ, nhỏ nhen, có tham chấp...Cho dù cha mẹ nào có chết đi , thì tâm linh cõi vô hình vẫn lưu luyến con cái họ, và họ luôn theo giúp đỡ, che chở mãi. Và tâm linh tình yêu luôn theo người thương họ. luôn theo duy trì bảo vệ tôn giáo cá nhân họ....Dĩ nhiên khi ai yêu tôn giáo nào rồi, thì làm sao có chuyện yêu tôn giáo khác được. Chuyện này quá bình thường, Chứng tỏ chân lý Tình yêu quá đúng rồi.

Nhưng chỉ vì mọi người luôn gói gọn trong 1 đối tượng nhỏ. Giống như 1 người nam yêu 1 người nữ.

Cha mẹ thương con cái, yêu bạn bè, yêu tôn giáo riêng lẽ, hay yêu 1 đất nước, hay yêu 1 hành tinh...Như vậy thì tâm linh Tình yêu ko được xã tràn ra khắp hư ko vũ trụ được.

Tức là ko thể giải thoát tâm linh hoàn toàn. Ko tự do Tâm linh . Có nghĩa là luôn bám chấp vào gì đó hay ai đó hay tôn giáo hay 1 cái gì đó.

Chỉ có ai thật sự biết yêu cả vũ trụ, yêu hư ko, yêu thương thiên nhiên, yêu cây cối, yêu trời mây bao la, yêu trăng sao, yêu bóng đêm, yêu cơn mưa, yêu ánh sáng, nói chung yêu vạn vật, mọi loài,...Thì mới hy sinh, tham chấp, tồn tại mãi bất sanh, luôn âm thầm lặng lẽ ở phía sau tồn tại theo vũ trụ. Ngắm nhìn vạn vật, mọi loài. Che chở, bảo vệ. Sống cùng vũ trụ, vạn loài xuyên suốt thời gian, xuyên suốt ko gian. Và ko bám chấp cố định vào 1 trái đất, 1 mặt trời, 1 quốc gia, 1 gia đình, 1 con người, 1 tôn giáo, 1 dòng sông, 1 mảnh hư ko, 1 bầu trời đầy sao, hay hệ mặt trời....

Tức là quá bao la, quá vĩ đại.Quá thiêng liêng . Cho nên bao trùm khắp vô cùng, ko có nơi nào là ko có sự hiện hữu. cũng ko cố định ở nơi nào hết. Nó giống như ko tồn tại. Nhưng thật ra là luôn tồn tại khắp mọi nơi.

Và bản thể đó thì rỗng suốt, giống hư ko. Đó chính là Tánh phật = chân tâm = Như lai = phật = Tâm Linh Tình yêu = Chúa = Thượng đế .

Tình yêu ko phải nói suông. Phải trãi nghiệm, phải cảm nhận, phải thật sự yêu mới được. Có mấy ai yêu từng lá cây, hay cảm nhận về mảnh đất, mặt trời, bóng đêm, yêu vầng mây, có ai ngắm nhìn hư ko chưa? có cảm nhận có tình cảm gì về hư ko? có thấy hư ko tự do, bao la ko? có muốn trở thành hư ko trãi khắp ko cùng tận để yêu tất cả, được sống trong lòng nhân loại, sống mãi với vũ trụ ko? Và ai làm được như vậy. Thì là 1 tâm linh bất sanh = Rỗng rang = Trong suốt = thanh tịnh = Niết bàn.

Đều nghịch lý chính là, nhân loại đã , đang và mãi mãi sống với chân lý tình yêu bất sinh, tuyệt đẹp này . Mà lại đi chối bỏ nó là sao? Giới chính trị cũng chỉ gói gọn trong tình yêu 1 quốc gia thôi hà. Tôn giáo cũng chỉ gửi hết tình yêu đến tôn giáo riêng của mình thôi. Yêu thì chấp nhận hết, bao dung , che chở và bảo vệ . Nhưng có khi nào tôn giáo này lại đi che chở, bảo vệ cho tôn giáo bạn ko? Chứng tỏ là ko có yêu . Mà có yêu chứ, yêu cá nhân , 1 nhóm nhỏ.

Phải chi nhân loại biết gửi hết Tình yêu của mình vào 1 cái gì đó rộng lớn hơn, dao dung hơn . Thì sẽ khác rồi . Đó là lý do con muốn mọi người hãy công nhận Chân lý tình yêu là chân lý chung, và duy nhất và cuối cùng của cả nhân loại. Nếu cả thế giới Sống và tôn thờ chân lý Tình yêu này, thì sẽ có điểm chung. Cho tất cả tôn giáo thế giới, bao gồm giới chính trị mọi quốc gia. Và xuất gia và tại gia . Như vậy, thì thế gian này hạnh phúc biết bao nhiêu . Hoà bình tới cỡ nào . Tự do, bình đẳng , Yêu thương nhau.

Chứ mọi người thử nhìn lại thế giới bây giờ đi. ko có Tôn giáo nào yêu tôn giáo nào hết . Ko có nước nào yêu nước nào hết . Chỉ giao lưu cho có vậy thôi, hình thức bên ngoài . Hay chỉ tội nghiệp, xót thương, thương hại, hay để trao đổi có lợi về điều gì đó về kinh tế, hay chính trị, hay gì đó thôi . Nhưng vẫn ko chịu bước đến trao tình yêu cho nhau . Vì 1 thế giới Tình yêu .

Thử đạo phật hãy yêu đạo Chúa đi, yêu đạo hồi đi. ...Các bạn sẽ nói người = tôn giáo đó ko đẹp, khó yêu...Nhưng nếu chịu yêu riết , thì người ta cũng siêu lòng thôi. Đi theo trao tình yêu cho họ hoài, họ sẽ nhận và cho tình yêu lại thôi . Lãnh đạo tôn giáo thế giới ko dám, luôn dè dặt trong chuyện này. Lại thêm nhóm tại gia của mọi tôn giáo thế giới cũng thế. Luôn kỳ thị nhau. Chỉ có thiền sư nhất hạnh là biết yêu tôn giáo bạn thôi . dám dũng cảm, hy sinh , ko sợ thị phi .Giới chính trị cũng vậy .
 
Minh Thư (Tuvien.com)