.

 

TUYỂN TẬP CÁC BÀI SÁM VĂN

Thích Đồng Bổn sưu tập

---o0o---

Tuyển tập IV

55 Bài Sám Văn Chọn Lọc

 

 

NỘI DUNG
Lời Nói Ðầu

I. CÁC BÀI SÁM VĂN XƯNG TÁN - KỶ NIỆM

166. Sám An Cư

167. Văn Tụng Cúng Dường Lễ Dâng Y

168. Văn Tụng Chú Nguyện Lễ Dâng Y

169. Bài Tụng Lễ Vu Lan (II)

170. Sám Ca Sự Tích Mục Kiền Liên

171. Văn Phát Nguyện Vía A Di Ðà

172. Sám Văn 12 Hiệu An Dưỡng Nghĩa

173. Sám Văn 12 Ðại Nguyện Dược Sư

174. Sám Phổ Hiền Thập Nguyện

175. Sám Văn Phổ Hiền Ðại Nguyện (III)

II. CÁC BÀI SÁM VĂN SÁM HỐI - PHÁT NGUYỆN

176. Sám Văn Tụng Kinh Sám Hối Hồi Hướng Nghĩa

177. Sám Phát Nguyện Vãng Sanh Nghĩa

178. Sám Phòng Hộ Chuyển Hóa

179. Sám Thập Ân

180. Sám Khể Thủ Nghĩa (V)

181. Sám Qui Mạng Nghĩa (VI)

182. Sám 10 Ðiều Phát Nguyện Tây Phương

183. Sám Ngã Niệm Nghĩa (IV)

184. Sám Ðạo Tràng

185. Sám Lục Hòa (I)

186. Sám Lục Hòa (II)

187. Sám Lục Ðộ

188. Sám Bồ Ðề

189. Sám Nguyện Quy Y Tam Bảo

190. Sám Nguyện Cúng Dường Hương Hoa

191. Sám Văn Phát Nguyện Quy Y

192. Sám Văn Phát Nguyện Hồi Hướng

193. Sám Văn Quá Ðường Thọ Thực

III. CÁC BÀI SÁM VĂN BÁO HIẾU - CẦU AN

194. Sám Hiếu Từ

195. Văn Phát Nguyện Báo Ân Phụ Mẫu

196. Sám Dược Sư Cầu Tiêu Tai

197. Sám Cầu Tật Bệnh Tiêu Trừ

198. Sám Cứu Khổ Quan Thế Âm

199. Sám văn Phát Nguyện Thế Phát (I)

IV. CÁC BÀI SÁM VĂN THÍ THỰC - CẦU SIÊU

200. Sám Văn Thí Thực Hồi Hướng

201. Sám Tiến Linh

202. Văn Tế Vong (1)

203. Văn Tế Vong (2)

204. Sám Long Vĩnh Thiền Sư

205. Sám Siêu Ðộ Vong Hồn

206. Sám Nguyện Vong Linh Vãng Sanh Tịnh Ðộ

207. Sám Cầu Siêu Cửu Huyền Thất Tổ

208. Sám Giác Linh Thầy

V. CÁC BÀI SÁM VĂN CẢNH TỈNH - KHUYẾN TU

209. Sám Vô Thường

210. Văn Tế Liệt Sĩ

211. Văn Tế Cô Hồn

212. Hồi Hướng Tế Văn

213. Kệ Khuyên Ðừng Sát Sanh

214. Sám Văn Sự Tích Hi Thị - Chí Công

215. Thiền Cơ Yếu Ngữ Văn

216. Giới Hành Ðồng Tử Văn

217. Hoán Tỉnh Trần Tâm Khuyến Tu Tịnh Ðộ Văn

218. Sám Hối Tâm Hướng Thiện

219. Tiêu Tự Thần Chung

220. Bát Nhã Tâm Kinh (IV)

 

Lời Nói Ðầu

Qua ba tuyển tập đã gởi đến tay quí độc giả. Chúng tôi nghĩ rằng khó mà sưu tầm thêm nữa cho tuyển tập số IV nầy. Nhưng tác dụng của ba tuyển tập kia đã có ý nghĩa, khi chúng tôi nhận được phản hồi từ chư tôn túc độc giả khích lệ và cung cấp thêm tư liệu, các địa chỉ để sưu tầm thêm.

Qua đó, chúng tôi lại có dịp tiếp nối công trình còn dang dỡ, thu thập tư liệu, biên soạn lại các bài sám văn tuy rằng xưa này, nhưng là mới với tất cả chúng ta, để ra mắt đến quí vi tuyển tập IV : “55 Bài sám văn chọn lọc”.

Ðến tuyển tập IV này nhìn lại từ đầu chúng tôi tạm hình dung ra những mô típ cốt lõi, mà từ đó, các nhà trước tác dựa theo nhu cầu của những nghi lễ, những lễ hội và cho ra đời các sám văn ; các áng văn thơ hay, để mọi người cùng nhau đọc tụng truyền bá.

Tổng hợp các loại hình sám văn trong sinh hoạt tín ngưỡng Phật giáo, chúng ta có thể tóm lượt khái quát như sau :
 

A. Phân loại theo lễ hội :

1. Sám văn kỷ niệm các đại lễ (Phật Ðản, Vu Lan).

2. Sám ăn kỷ niệm các ngày vía (Phật, Bồ Tát).

3. Bài sám sám văn sử dụng, trong các lễ hội trai đàn (Thí  thực, bố thí).

B. Phân loại theo nghi lễ :

1. Sáu văn lễ cầu an đảo bệnh.

2. Sám văn lễ cầu an chúc thọ.

3. Sám văn lễ cầu an tiêu tai.

4. Sám văn lễ cầu siêu đám tang.

5. Sám văn lễ cầu  siêu cúng giỗ.

6. Sám văn lễ cầu siêu cô hồn.

C. Phân loại theo hành trì :

1. Sám văn phát nguyện.

2. Sám văn sám hối.

3. Sám văn cảnh tỉnh khuyến tu.

4. Sám văn chỉ bày pháp tu.

Như trên, chúng tôi khái lược phân loại thành hệ thống các ý nghĩa của sám văn, cho ta thấy rằng, nguyên nhân hình thành nên các bài sám văn, được bắt nguồn từ những yêu cầu chủ quan theo tiêu đề phân loại trên.

Tuy nhiên, trải qua thời gian đọc tụng và truyền khẩu, phần nhiều các bài sám văn đã không còn là nguyên tác ban đầu. Lý do thứ nhứt là do người trước tác theo chủ quan ý nguyện của mình, cùng với trình độ thư pháp, ngữ pháp của tác giả, cho nên khi phổ biến rộng đến mọi người, có sai sót trong câu cú hành văn, hoặc thất niêm vận, nên người sau sửa lại. Lý do thứ hai, lúc phổ biến rộng rãi đến một một nơi khác, để cho phù hợp với bối cảnh, hoàn cảnh của một đạo tràng, lễ hội khác mà tụng giả và thính chúng thấy cần sửa lại thêm bớt đôi chút cho phù hợp chùa mình, sơn môn mình để tiện bề sử dụng.

Một đặc điểm phổ biến trong tổng thể các sám văn mà chúng ta cần lưu ý, đó là dị bản chỉ cùng một gốc do các nhà soạn và dịch khác nhau. Ví dụ như từ bài Qui mạng, Khể thủ, Ngã niệm, Thập phương, Nhứt tâm... bằng chữ Hán, mỗi bài đã có không dưới năm bản dịch với lối hành văn khác nhau. Ở đây, trong phạm vi các tuyển tập đã giới thiệu, chúng tôi có chọn lọc những dị bản theo hai ý:

1. Là những sám văn đã được nhiều người biết đến, được sử dụng rộng rãi lâu nay trong các chùa.

2. Là những sám văn có văn phong khác biệt trong lối dịch, có cách diễn đạt Việt ngữ phong phú ít trùng lặp giữa các dị bản.

Bên cạnh những sáng tạo từ ngữ văn phong rất thú vị và hay ho của các dị bản, vẫn còn những mặt hạn chế là đôi khi trùng lặp trong cách dịch, làm cho các bài sám văn này mất đi ít nhiều giá trị tính sáng tạo đặc thù riêng. Phân tích điều này, ta thấy có các nguyên nhân :

1. Do một soạn giả soạn ra nhiều bài sám. Từ đó, ý tưởng và cách hành văn thường lặp đi lặp lại giữa các bài sám văn cùng một tác giả.

2. Do người sau muốn sử dụng các bài sám nơi đạo tràng của mình, nên biến cải và thêm một đôi câu của riêng mình tâm đắc trong pháp môn tu, trong phát nguyện v.v... cách này ta dễ dàng nhận ra ở đoạn kết các bài sám.

3. Do sự vay mượn lắp ghép của những người soạn dịch sau, mà phần nhiều do hạn chế về trình độ sáng tạo, nghèo từ ngữ mà có ra. Hiện tượng lắp ghép vay mượn từ các bài sám có sẵn nầy đã trở nên phổ biến.

4. Do sự truyền khẩu lẫn nhau, hay cách học thuộc lòng qua sự truyền khẩu của người khác, rồi lẫn lộn giữa các bài, các ý, mà nảy sinh các bài sám “đầu gà đuôi vịt”.

Trên đây mới chỉ là đôi nét phác thảo về cách phân tích lược khảo. Nếu có điều kiện sau nầy, chúng tôi sẽ thực hiện lược khảo đầy đủ khi đã hoàn thành trọn vẹn việc sưu tầm biên soạn các tuyển tập sám văn.

Ở tuyển tập số IV này, vẫn có mang đặc điểm riêng như mỗi tuyển tập trước. Ðó là việc sưu tầm các áng văn hay mang tính cách cảnh tỉnh nhân thế, như của Ngài : Toàn Nhật Thiền sư, Mạc Thiên Tích, Tổ Liên Tôn - Huyền Ý, Tổ Huệ Ðăng, Chơn Thường Thiền sư v.v... ở thế kỷ trước và trong giai đoạn chấn hưng Phật giáo từ những năm 1930 trở về sau. Ngoài ra, chúng tôi còn sưu tầm đưa thêm vào hệ thống tuyển tập các bài sám văn ở các Hệ phái Nguyên Thủy, Hệ phái Khất sĩ, và các Sơn môn Tổ đình riêng trên cả ba miền đất nước mà nội dung ý nghĩa đều chung luồng tư tưởng khi biên tập. Nhưng dĩ nhiên là có chọn lọc, cho phù hợp với hệ thống chung nhất, ai cũng có thể sử dụng được. Bởi vì tất cả đều là tài sản chung của hệ thống kinh sám trong Văn hóa Phật-giáo Việt Nam. Dụng ý chúng tôi là chỉ muốn giới thiệu cái hay, cái chung để chúng ta cùng sử dụng rộng rãi trong tất cả cộng đồng, sơn môn pháp phái, mà không còn ranh giới nữa, để mọi người có cùng chung Phật tánh xích lại gần nhau hơn trong một nhà Phật pháp.

Thế nhưng, một mình chúng tôi thì sẽ không tránh khỏi sự chủ quan và hạn chế. Rất mong sự đóng góp bổ sung của chư Tôn đức, Thiện tri thức và đọc giả, tụng giả xa gần phát tâm chỉ bảo cho những chỗ sai cùng những gì còn thiếu sót.

Cuối cùng, vẫn như cách sắp đặt tiếp nối ở các tuyển tập trước. Tuyển tập IV này bắt đầu từ bài số 166 đến 220. Nếu có dịp tái bản lại các tập tuyển trước, chúng tôi sẽ bổ sung những điều thiếu sót tồn tại, và sửa chữa, chú giải theo hệ thống sắp đặt trên đây để hoàn thiện dần bộ tuyển tập sám văn này thật đầy đủ.

Cuối Thu, năm Ðinh Sửu 1997

Người góp nhặt

ÐỒNG BỔN.

 

 --- o0o ---

Mục Lục Tập IV

Phần I | Phần II | Phần III | Phần IV | Phần V

--- o0o ---

 

Mục Lục tuyển tập

TẬP I | TẬP II | TẬP III | TẬP IV | TẬP V

 

 --- o0o ---

Trình bày: Nhị Tường

Cập nhật: 6 -2003

Nguồn: www.quangduc.com

Về danh mục

rÓi sô cô la dùng biệt Chùa Giác Uyển tổ chức húy nhật Quốc học làm người 12 cau hoi lon trong mạ đi tu ung pho mot cach chanh niem voi chu nghia khung hanh nguyen cua phat a di da Tôn trọng sự sống của thai lễ phật và cúng phật như thế nào cho câu hỏi về sự chứng ngộ niết bàn một lòng với pháp BẠo chế ngự cơn giận mÙt 隨佛祖 Sống net van hoa dac trung mua sen no lỗ phat phap đừng hiểu lầm khổ đế Cái cÓn chua vung liem Đất khóa Thay đổi lối sống làm giảm lão hóa duc thiền tập của hệ phái khất sĩ ngày ngoai trÃƒÆ n sự đóng góp của lý thường kiệt trong Ăn chay cùng thực khách Tây mẠt sẽ co nen quy kinh tang chua thuc hanh dung chanh Mùa vụ Tứ Phật bình minh quê Miến dong và rau đậu xào chay năm mới con nguoi va triet ly nhan sinh Món chay cho những ngày mưa hòa thượng duy lực Chùa Quang Minh Đà Nẵng O cha và trà đạo Việt tu tanh di da 2 do 03 nghiệp hanh phuc chinh la su yen binh trong the gioi noi