dịch
- 2
- CHƯƠNG HAI
- HAI PHÁP
V. PHẨM HỘI CHÚNG
1-10.
1.- Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng nông nổi và hội chúng thâm sâu.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng nông nổi ? Ở đây, này các Tỷ-kheo,
tại hội chúng nào có các Tỷ-kheo tháo động, lắm mồm lắm miệng, lắm
lời, thất niệm, không tỉnh giác, không định tĩnh, tâm tán loạn, các căn
thả lỏng. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng nông nổi.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng thâm sâu ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào có các Tỷ-kheo,
không tháo động, không kiêu căng, không dao động, không lắm mồm lắm miệng,
không lắm lời, không thất niệm, tỉnh giác, có định tĩnh, nhất tâm,
các căn được bảo vệ. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng thâm
sâu.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng thâm sâu.
2. Có hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo.
Thế nào là hai ? Hội chúng bất hòa và hội chúng hòa hợp. Và này các Tỷ-kheo,
thế nào là hội chúng bất hòa ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội
chúng nào, các Tỷ-kheo sống cạnh tranh, tranh luận, đấu tranh, đả
thương nhau bằng binh khí miệng lưỡi, này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội
chúng bất hòa.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng hòa hợp ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo
hòa hợp, hòa kính, không có đấu tranh, hòa hợp như sữa với nước, sống
nhìn nhau với cặp mắt từ ái, này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng
hòa hợp.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng hòa hợp.
3. Có hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo.
Thế nào là hai ? Hội chúng không thù thắng và hội chúng thù thắng. Và
này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng không thù thắng ? Ở đây, này
các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các trưởng lão Tỷ-kheo sống trong sự
đầy đủ, lười biếng, dẫn đầu về đọa lạc, bỏ rơi gánh nặng sống
viễn ly, không có gia sức tinh tấn để đạt những gì chưa đạt, để chứng
được những gì chưa chứng, để ngộ được những gì chưa ngộ. Còn lớp
hậu nhân, tùy thuộc hậu kiến của họ, sống trong sự đầy đủ, lười
biếng, dẫn đầu về đọa lạc, bỏ rơi gánh nặng sống viễn ly, không
có gia sức tinh tấn để đạt những gì chưa đạt, để chứng được những
gì chưa chứng, để ngộ được những gì chưa ngộ.. Này các Tỷ-kheo, đây
gọi là hội chúng không thù thắng.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng thù thắng ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các trưởng
lão Tỷ-kheo không sống trong sự đầy đủ, không lười biếng, từ bỏ não
hại nặng đọa lạc, dẫn đầu trong đời sống viễn ly, có gia sức tinh
tấn để đạt những gì chưa đạt, để chứng được những gì chưa chứng,
để ngộ được những gì chưa ngộ. Còn lớp hậu nhân, tùy thuộc hậu
kiến của họ, không sống trong sự đầy đủ, không lười biếng, từ bỏ
gánh nặng đọa lạc, dẫn đầu trong đời sống viễn ly, có gia sức tinh
tấn để đạt những gì chưa đạt, để chứng được những gì chưa chứng,
để ngộ được những gì chưa ngộ.. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội
chúng thù thắng.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng thù thắng.
4. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng không phải Thánh và hội chúng bậc
Thánh. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng không phải Thánh ? Ở đây,
này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo không như thật rõ biết
: "Đây là khổ" ; không như thật rõ biết : "Đây là khổ tập"
; không như thật rõ biết : "Đây là khổ diệt" ; không như thật
rõ biết : "Đây là con đường đưa đến khổ diệt". Này các Tỷ-kheo,
đây gọi là hội chúng không phải bậc Thánh.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng bậc Thánh ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo
như thật rõ biết : "Đây là khổ" ; như thật rõ biết : "Đây
là khổ tập" ; như thật rõ biết : "Đây là khổ diệt" ; như
thật rõ biết : "Đây là con đường đưa đến khổ diệt". Này
các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng bậc Thánh.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng bậc Thánh.
5. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng cặn bã và hội chúng tinh ba. Và
này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng cặn bã ? Ở đây, này các Tỷ-kheo,
tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo đi đến con đường dục, đi đến con
đường sân, đi đến con đường si, đi đến con đường sợ hãi, này các
Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng cặn bã.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng tinh ba ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo
không đi đến con đường dục, không đi đến con đường sân, không đi đến
con đường si, không đi đến con đường sợ hãi, này các Tỷ-kheo, đây gọi
là hội chúng tinh ba.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng tinh ba.
5. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng được huấn luyện trong khoa trưởng,
không được huấn luyện trong chất vấn và hội chúng không được huấn
luyện trong khoa trưởng, được huấn luyện trong chất vấn. Và này các Tỷ-kheo,
thế nào là hội chúng được huấn luyện trong khoa trưởng, không được
huấn luyện trong chất vấn ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng
nào, các Tỷ-kheo đối với các kinh điển do Như Lai tuyên thuyết, thâm
sâu, ý nghĩa siêu kín, siêu thế, liên hệ đến không, khi các kinh điển
ấy được thuyết giảng, họ không khéo nghe, không lóng tai, không an trú
tâm để hiểu biết chúng, không nghĩ rằng các pháp ấy cần phải lãnh thọ,
cần phải học thuộc lòng. Nhưng đối với các kinh điển thi văn do thi
sĩ làm ra, với các nguyên âm hoa mỹ, với các phụ âm hoa mỹ, các kinh thuộc
ngoại giáo, được các đệ tử ngoại giáo nói lên, khi các kinh điển ấy
được thuyết giảng, họ khéo nghe, lóng tai, họ an trú tâm để hiểu biết
chúng, nghĩ rằng các pháp ấy cần phải lãnh thọ, cần phải học thuộc
lòng. Và sau khi học thuộc lòng các pháp ấy, họ không hỏi đi hỏi lại
cùng nhau, không có mở rộng ra để thảo luận với những câu hỏi như :
"Cái này là gì ? Thế nào là ý nghĩa của cái này ?" Họ không mở
rộng ra những gì được che kín, hạng không phới bày ra những gì không
được phơi bày, họ không giải nghi về những điểm nghi vấn trong Chánh
pháp. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng được huấn luyện trong
khoa trưởng, không được huấn luyện trong chất vấn.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng được huấn luyện trong chất vấn, không được huấn luyện trong
khoa trương ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo đối
với các kinh điển thi văn do thi sĩ làm ra, với các nguyên âm hoa mỹ, với
các phụ âm hoa mỹ, các kinh thuộc ngoại giáo, được các đệ tử ngoại
giáo nói lên, khi các kinh điển ấy được thuyết giảng, họ không khéo
nghe, không lóng tai, không an trú tâm để hiểu biết chúng, không nghĩ rằng
các pháp ấy cần phải lãnh thọ, cần phải học thuộc lòng. Nhưng đối
với các kinh điển do Như Lai tuyên thuyết, thâm sâu, ý nghĩa siêu kín,
siêu thế, liên hệ đến không, khi các kinh điển ấy được thuyết giảng,
họ khéo nghe, lóng tai, họ an trú tâm để hiểu biết chúng, nghĩ rằng các
pháp ấy cần phải lãnh thọ, cần phải học thuộc lòng. Và sau khi học
thuộc lòng các pháp ấy, họ hỏi đi hỏi lại cùng nhau, họ mở rộng ra
để thảo luận với những câu hỏi như : "Cái này là gì ? Thế nào
là ý nghĩa của cái này ?" Họ mở rộng ra những gì được che kín, họ
phới bày ra những gì không được phơi bày, họ giải nghi về những điểm
nghi vấn trong Chánh pháp. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng được
huấn luyện trong chất vấn, không được huấn luyện trong khoa trương.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng được huấn luyện trong chất vấn, không được huấn luyện
trong khoa trương.
7. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng tôn trọng tài vật, không tôn trọng
diệu pháp, hội chúng tôn trong diệu pháp, không tôn trọng tài vật. Và
này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng tôn trọng tài vật, không tôn trọng
diệu pháp ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo trước
mặt các gia chủ bận áo trắng, tự tán thán lẫn nhau như sau : "Tỷ-kheo
là bậc giải thoát cả hai phần, Tỷ-kheo là bậc tuệ giải thoát, Tỷ-kheo
là bậc Thân chứng, Tỷ-kheo là bậc Kiến chí, Tỷ-kheo là bậc Tín giải
thoát, Tỷ-kheo là bậc Tuệ giải thoát, Tỷ-kheo là bậc Tùy pháp hành, Tỷ-kheo
là bậc Tùy tín hành, Tỷ-kheo là bậc có giới hạnh, theo thiện pháp, Tỷ-kheo
này là kẻ Ác giới, theo Ác pháp". Do vậy, họ được các lợi dưỡng.
Sau khi được các lợi dưỡng, họ thọ hưởng, bị trói buộc, bị say
mê, đắm trước, không thấy các sự nguy hại, không hiểu rõ sự giải
thoát khỏi các lợi dưỡng ấy. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng
tôn trọng tài vật, không tôn trọng diệu pháp.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng tôn trọng diệu pháp, không tôn trọng tài vật ? Ở đây, này các Tỷ-kheo,
tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo trước mặt các gia chủ bận áo trắng,
không tự tán thán lẫn nhau như sau : "Tỷ-kheo là bậc giải thoát cả
hai phần, Tỷ-kheo là bậc tuệ giải thoát, Tỷ-kheo là bậc Thân chứng, Tỷ-kheo
là bậc Kiến chí, Tỷ-kheo là bậc Tín giải thoát, Tỷ-kheo là bậc Tuệ
giải thoát, Tỷ-kheo là bậc Tùy pháp hành, Tỷ-kheo là bậc Tùy tín hành,
Tỷ-kheo là bậc có giới hạnh, theo thiện pháp, Tỷ-kheo này là kẻ Ác giới,
theo Ác pháp". Do vậy, họ được các lợi dưỡng, họ thọ hưởng các
lợi dưỡng ấy, không bị trói buộc, không bị say mê, không đắm trước,
thấy các sự nguy hại, hiểu rõ sự giải thoát khỏi các lợi dưỡng ấy.
Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội chúng tôn trọng diệu pháp, không tôn
trọng tài vật. Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng này. Hội chúng tối thượng
giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức là hội chúng tôn trọng diệu
pháp, không tôn trọng tài vật.
8. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng không đồng đẳng và hội chúng đồng
đẳng. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng không đồng đẳng ? Ở
đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, nghiệp phi pháp được thi hành,
nghiệp đúng pháp không được thi hành, nghiệp phi luật được thi hành,
nghiệp đúng luật không được thi hành, nghiệp phi pháp được phát huy,
nghiệp đúng pháp không được phát huy, nghiệp phi luật được phát huy,
nghiệp đúng luật không được phát huy. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là hội
chúng không đồng đẳng.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng đồng đẳng ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, nghiệp
đúng pháp được thi hành, nghiệp phi pháp không được thi hành, nghiệp đúng
luật được thi hành, nghiệp phi luật không được thi hành, nghiệp đúng
pháp được phát huy, nghiệp phi pháp không được phát huy, nghiệp đúng luật
được phát huy, nghiệp phi luật không được phát huy. Này các Tỷ-kheo, đây
gọi là hội chúng đồng đẳng.
9. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng phi pháp và hội chúng đúng pháp.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội
chúng này, này các Tỷ-kheo, tức là hội chúng đúng pháp.
10. Này các Tỷ-kheo, có hai hội
chúng này. Thế nào là hai ? Hội chúng thuyết phi pháp và hội chúng thuyết
đúng pháp. Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội chúng thuyết phi pháp ?
Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào, các Tỷ-kheo khởi lên sự
tránh tụng hợp pháp hay phi pháp. Sau khi khởi lên sự tránh tụng ấy, họ
không tin cho nhau biết và tìm cách tin cho nhau biết, họ không hòa giải
cùng nhau và không tìm cách đi đến hòa giải. Họ cương quyết không tin
cho nhau biết và cương quyết không hòa giải với nhau, họ không từ bỏ
tránh tụng ấy, họ kiên trì tránh tụng ấy, chấp thủ, thiên chấp và
tuyên bố : "Chỉ có đây mới là sự thật, ngoài ra là hư ngụy".
Này các Tỷ-kheo, đây là hội chúng thuyết phi pháp.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là hội
chúng thuyết đúng pháp ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tại hội chúng nào,
các Tỷ-kheo khởi lên sự tránh tụng hợp pháp hay phi pháp. Sau khi khởi
lên sự tránh tụng ấy, họ tin cho nhau biết và tìm cách tin cho nhau biết,
họ hòa giải cùng nhau và tìm cách đi đến hòa giải. Họ cương quyết
tin cho nhau biết và cương quyết hòa giải với nhau, họ từ bỏ tránh tụng
ấy, họ không kiên trì tránh tụng ấy, không chấp thủ, không thiên chấp
và không tuyên bố : "Chỉ có đây mới là sự thật, ngoài ra là hư ngụy".
Này các Tỷ-kheo, đây là hội chúng thuyết đúng pháp.
Này các Tỷ-kheo, có hai hội chúng
này. Hội chúng tối thượng giữa hai hội chúng này, này các Tỷ-kheo, tức
là hội chúng thuyết đúng pháp.
--- o0o ---
|
Mục lục Kinh Tăng Chi bộ ||
Phẩm
kế
|
--- o0o ---
| Thư
Mục Tác Giả |
Tổ
chức đánh máy: Hứa Dân Cường
Trình bày : Nhị Tường
Chân thành cảm ơn Cư sĩ Bình Anson đã gởi tặng phiên bản điện
tử bộ Kinh này.
( Trang nhà Quảng Đức, 01/01/2002)
Nguồn: www.quangduc.com
Về danh mục
