Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa
(Trọn bộ 24 tập)

Hán dịch: Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang
Việt dịch: Hòa Thượng Thích Trí Nghiêm
Khảo dịch: Hòa Thượng Thích Thiện Siêu
Sàigòn - 1998

--- o0o ---

Tập 21

Quyển Thứ 520

Hội Thứ Ba

PHẨM XẢO TIỆN

Thứ 23 - 4
 

Bấy giờ, A Nan Ðà khởi nghĩ thầm này: Nay Thiên Ðế Thích vì tự biện tài khen nói công đức thắng lợi Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, hay là sức oai thần Như Lai?

Khi ấy, Thiên Ðế Thích biết chỗ nghi nơi tâm A Nan Ðà, thưa rằng: Ðại đức! Tôi đã khen nói công đức thắng lợi Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đều là sức oai thần Như Lai.

Bấy giờ, Phật bảo A Nan Ðà rằng: Như vậy, như vậy. Nay Thiên Ðế Thích đã khen nói công đức thắng lợi Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, phải biết đều thần lực Như Lai, chẳng phải tự biện tài. Sở dĩ vì sao? Vì công dức thắng lợi Bát nhã Ba la mật đa định chẳng phải sở năng khen nói của tất cả thế gian, trời, người, a tố lạc thảy.

Khánh Hỷ phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát siêng học suy nghĩ, khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa như thế, tất cả ác ma Tam thiên đại thiên đây đều sanh nghi ngờ, đồng khởi nghĩ này: Bồ tát Ma ha tát đây vì chứng thật tế, lui trụ quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, Ðộc giác Bồ đề, hay tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, quay xe diệu pháp độ chúng hữu tình?

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát chẳng lìa Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, khi các ác ma sanh buồn khổ lớn, thân tâm run sợ như trúng tên độc.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, khi các ác ma đi đến chỗ ấy hóa làm nhiều thứ sự việc đáng ghê sợ, chỗ gọi dao gươm, ác thú, rắn độc, lửa dữ bốn phương đồng phát phực cháy, muốn khiến Bồ tát thân tâm kinh hoàng mê mất tâm Vô thượng Chánh đẳng giác, đối chỗ tu hành tâm sanh lui khuất, cho đến phát khởi một niệm loạn ý đủ chướng ngại Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, là thân tâm sở nguyện ác ma kia vậy.

Bấy giờ, Khánh Hỷ bèn thưa Phật rằng: Vì các Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đều bị ác ma làm rối loạn, hay có rối loạn, kẻ chẳng rối loạn?

Phật bảo: Khánh Hỷ! Chẳng phải các Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đều bị ác ma làm rối loạn hết, mà có kẻ bị rối loạn, kẻ chẳng bị.

Cụ thọ Khánh Hỷ lại thưa Phật rằng: Những Bồ tát Ma ha tát nào khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bị các ác ma làm rối loạn? Những Bồ tát Ma ha tát nào khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn?

Phật bảo: Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát đời trước nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây tâm chẳng tin hiểu, hủy chê phỉ báng, Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bèn bị ác ma làm rối loạn. Nếu Bồ tát Ma ha tát đời trước nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây tin hiểu khen mỹ chẳng sanh chê báng, Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát đời trước nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây nghi ngờ do dự vì có hay không, vì thật chẳng thật, Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là bị ác ma làm rối loạn. Nếu Bồ tát Ma ha tát đời trước nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây nơi tâm trọn không nghi ngờ do dự, tin định thật có, Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mậr đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát xa lìa bạn lành, bị các bạn ác nắm lấy, chẳng nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế. Bởi chẳng nghe nên chẳng hiểu rõ được. Vì chẳng hiểu rõ nên chẳng năng tu tập. Vì chẳng năng tu tập nên chẳng năng thỉnh hỏi. Bởi chẳng thỉnh hỏi nên chẳng như thuyết hành. Vì chẳng như thuyết nên chẳng năng chứng được Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là bị ác ma làm rối loạn.

Nếu Bồ tát Ma ha tát gần gũi bạn lành, chẳng bị bạn ác nắm giữ, được nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, được nghe nên mới năng hiểu rõ. Do hiểu rõ nên tu tập được. Nhờ tu tập nên mới năng thỉnh hỏi. Nhờ thỉnh hỏi nên năng như thuyết hành. Do năng như thuyết hành nên bèn chứng được Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát xa lìa Bát nhã Ba la mật đa, thu nhận khen ngợi pháp chẳng chơn diệu, Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bèn bị ác ma làm rối loạn. Nếu Bồ tát Ma ha tát gần gũi Bát nhã Ba la mật đa chẳng thu chẳng khen pháp chẳng chơn diệu, Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát xa lìa Bát nhã Ba la mật đa, đối pháp chơn diệu hủy báng chê bai. Bấy giờ, ác ma bèn khởi nghĩ này: Nay Bồ tát đây là bạn cùng ta. Bởi kia hủy báng pháp chơn diệu, nên bèn có vô lượng các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa đối pháp chơn diệu cũng sanh hủy báng. Do nhân duyên đây nguyện ta viên mãn. Các thiện nam tử Bồ tát thừa này nếu siêng tinh tiến tu các thiện pháp mà rơi Thanh văn hoặc bậc Ðộc giác, cũng khiến người rơi. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là bị ác ma làm rối loạn.

Nếu Bồ tát Ma ha tát gần gũi Bát nhã Ba la mật đa, đối pháp chơn diệu khen ngợi tin chịu, cũng khiến vô lượng các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa đối pháp chơn diệu khen ngợi tin chịu. Do đấy ác ma buồn rầu kinh sợ. Các thiện nam tử Bồ tát thừa này nếu chẳng tinh siêng tu các thiện pháp mà cũng quyết định chẳng khiến mình người lui rơi Thanh văn hoặc Ðộc giác, tất chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi nghe thuyết kinh Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, khởi lời như vầy: Bát nhã Ba la mật đa như thế lý thú sâu thẳm khó thấy khó giác, dùng tuyến nói chi, lóng nghe thọ trì, đọc tụng suy nghĩ, tinh siêng tu học, thơ tả lưu khắp kinh điển này đây. Vì ta hãy chẳng năng được nguồn đáy ấy, huống là những kẻ phước mỏng trí cạn ư? Khi đó có vô lượng các thiện nam tử Bồ tát thừa nghe kia đã nói tâm đều kinh sợ, bèn lui tâm Vô thượng Chánh đẳng giác, rơi nơi Thanh văn hoặc bậc bậc Ð?c giác. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là bị ác ma làm rối loan.

Nếu Bồ tát Ma ha tát khi nghe thuyết kinh Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, khởi lời như vầy: Bát nhã Ba la mật đa như thế, lý thú sâu thẳm khó thấy khó giác, nếu chẳng tuyên nói, lóng nghe thọ trì, đọc tụng suy nghĩ, tinh siêng tu học, thơ tả lưu khắp mà năng chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, tất không có lẽ ấy. Khi đó có vô lượng các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa nghe kia đã nói, vui mừng nhảy nhót, bèn đối kinh điển Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm thường vui lóng nghe, thọ trì đọc tụng cho giỏi thông lanh, suy nghĩ đúng lý, tinh siêng tu hành, vì người diễn nói, thơ tả lưu khắp, cầu tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát ỷ mình có bao công đức căn lành, khinh chúng các Bồ tát Ma ha tát, bảo lời này rằng: Ta năng tu hành bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa, các ngươi chẳng năng. Ta năng an trụ nội không cho đến vô tánh tự tánh không, các ngươi chẳng năng. Ta năng an trụ chơn như cho đến bất tư nghì giới, các ngươi chẳng năng. Ta năng an trụ khổ tập diệt đạo thánh đế, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành tám giải thoát cho đến mười biến xứ, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành đà la ni môn, tam ma địa môn, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành năm nhãn, sáu thần thông, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành nhân ba mươi hai tướng Ðại sĩ, tám mươi tùy hảo, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành pháp chỉ pháp quán, các ngươi chẳng năng. Ta năng quán thuận nghịch các nhánh duyên khởi, các ngươi chẳng năng. Ta năng quán sát các pháp tự tướng cộng tướng, các ngươi chẳng năng. Ta năng thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu hành tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát, các ngươi chẳng năng. Ta năng tu học chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, các ngươi chẳng năng.

Bấy giờ, ác ma vui mừng nhảy nhót nói: Bồ tát đây là bạn bè với ta, trôi lăn sanh tử chưa có ngày ra khỏi. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bèn bị ác ma làm rối loạn.

Nếu Bồ tát Ma ha tát chẳng ỷ mình có công đức căn lành khinh chúng các Bồ tát Ma ha tát, mặc dù thường tinh tiến tu các pháp lành mà chẳng chấp trước tướng các pháp lành. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát tự ỷ danh tánh được nhiều người quen biết, khinh dể các Bồ tát khác khéo tu thiện, thường khen đức mình, hủy chê lỗi người, thật không có các hành trạng tướng Bồ tát Ma ha tát Bất thối chuyển mà bảo thật có, khởi các phiền não khen mình chê người, nói: Các ngươi không có danh tánh Bồ tát, duy ta độc có danh tánh Bồ tát. Bởi tăng thượng mạn khinh dể hủy chê chúng các Bồ tát Ma ha tát.

Bấy giờ, ác ma bèn khởi nghĩ này: Nay Bồ tát đây khiến cõi nước cung điện ta chẳng trống, tăng thêm địa ngục, bàng sanh, quỉ giới. Khi ấy, ác ma trợ thần lực cho kia khiến càng tăng thêm oai thế biện tài, do đấy được đông người tín thọ lời Bồ tát. Nhân đây khuyên phát đồng ác kiến kia. Ð?ng ác kiến rồi, học tà theo kia. Theo học tà rồi, phiền não nổi mạnh. Vì tâm điên đảo nên phát khởi ra các nghiệp nơi thân ngữ ý đều năng cảm được khổ quả suy tổn chẳng thể ưa muốn. Bởi nhân duyên đây tăng trưởng địa ngục, bàng sanh, quỉ giới, làm cho cung điện cõi nước ma đầy rẫy. Do đấy ác ma vui mừng nhảy nhót, ra làm các việc tùy ý tự tại. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bị ác ma làm rối loạn.

Nếu Bồ tát Ma ha tát chẳng ỷ mình có danh tánh hư dối, khinh chê các Bồ tát khác khéo tu thiện, đối các công đức lìa tăng thượng mạn, thường chẳng khen mình, cũng chẳng hủy người, năng khéo giác biết các việc ác ma. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát cùng kẻ cầu Thanh văn, Ðộc giác thừa khinh hủy đấu tranh phỉ báng lẫn nhau. Bấy giờ, ác ma thấy việc đây rồi bèn khởi nghĩ này: Nay Bồ tát đây xa lìa Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, gần kề địa ngục, bàng sanh, quỷ giới. Sở dĩ vì sao? Vì khinh hủy đấu tranh phỉ báng lẫn nhau chẳng phải đạo Bồ đề, chỉ là đường tới hiểm ác địa ngục, bàng sanh, quỷ giới. Khởi nghĩ ấy rồi vui mừng nhảy nhót, khiến Bồ tát này oai thế càng thịnh, khiến vô lượng người tăng trưởng ác nghiệp. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bèn bị ác ma làm rối loạn.

Nếu Bồ tát Ma ha tát cùng kẻ cầu Thanh văn, Ðộc giác thừa chẳng khinh hủy đấu tranh phỉ báng lẫn nhau, phương tiện hóa đạo khiến tới Ð?i thừa, hoặc khiến siêng tu thiện pháp nơi thừa mình. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát cùng các thiện nam tử cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề khinh hủy đấu tranh phỉ báng lẫn nhau. Bấy giờ, ác ma thấy việc này rồi, bèn khởi nghĩ này: Hai Bồ tát đây đều xa Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, đều gần địa ngục, bàng sanh, quỷ giới. Sở dĩ vì sao? Vì khinh hủy đấu tranh phỉ báng lẫn nhau chẳng phải đạo Bồ tát, chỉ là đường tới hiểm ác địa ngục, bàng sanh, quỷ giới. Khi đó ác ma khởi nghĩ đây rồi, vui mừng nhảy nhót, tăng oai thế cho kia, khiến hai bạn đảng này đấu tranh chẳng dứt. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm bèn bị ác ma làm rối loạn.

Nếu Bồ tát Ma ha tát cùng các thiện nam tử cầu Vô thượng chánh đẳng Bồ đề chẳng khinh hủy đấu tranh phỉ báng lẫn nhau, dạy bảo cho nhau tu các pháp lành mau tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Bồ tát Ma ha tát này khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng bị ác ma làm rối loạn.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Nếu Bồ tát Ma ha tát chưa được ký chẳng quay lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề đối các Bồ tát Ma ha tát đã được ký chẳng quay lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề khởi tâm tổn hại đấu tranh khinh dể mắng nhục phỉ báng. Bồ tát Ma ha tát này tùy khởi bấy nhiêu tâm niệm chẳng nhiêu ích, trả lại bấy nhiêu kiếp từng tu thắng hạnh, trải bấy nhiêu thời xa lìa bạn lành, chịu lại bấy nhiêu sanh tử trói buộc. Nếu chẳng nới bỏ tâm Ðại Bồ đề, trở lại bấy nhiêu kiếp mặc đội áo mũ siêng tu thắng hạnh không lúc gián đoạn, vậy sau mới trả lại công đức đã bị lui.

Bấy giờ, Khánh Hỷ bèn thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha tát này sở khởi ác tâm, tội khổ sanh tử, vì cần trôi lăn qua bấy nhiêu thời, nay ở thời gian giữa cũng được ra khỏi? Bồ tát Ma ha tát này đã lui thắng hạnh, vì cần tinh siêng qua bấy nhiêu kiếp mặc đội áo mũ tu các thắng hạnh không lúc gián đoạn, vậy sau mới trả lại công đức đã bị lui, hay ở thời gian giữa có nghĩa trả lại gốc?

Phật bảo: Khánh Hỷ! Ta vì Bồ tát, Ðộc giác, Thanh văn nói pháp có khỏi tội hoàn trả lại điều thiện.

Khánh Hỷ phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát chưa được ký chẳng quay lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, đối các Bồ tát Ma ha tát đã được ký chẳng quay lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề khởi tâm tổn hại đấu tranh khinh dể mắng nhục phỉ báng, sau không hổ thẹn, ôm ác chẳng xả, chẳng năng đúng pháp phơi bày hối lỗi. Ta nói loại kia ở thời gian giữa không có nghĩa khỏi tội trả lại điều thiện, cần qua bấy nhiêu kiếp trôi lăn sanh tử, xa lìa bạn lành, bị các khổ ràng buộc. Nếu chẳng nới bỏ tâm Ðại Bồ đề, cần qua bấy nhiêu kiếp mặc đội áo mũ siêng tu thắng hạnh không lúc gián đoạn, vậy sau mới bổ lại công đức đã bị lui.

Nếu Bồ tát Ma ha tát chưa được ký chẳng quay lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, đối các Bồ tát Ma ha tát đã được ký chẳng quay lui Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, khởi tâm tổn hại đấu tranh khinh dể mắng nhục phỉ báng. Về sau sanh hổ thẹn, tâm chẳng buộc ác, liền năng đúng pháp phơi bầy hối lỗi, khởi nghĩ như vầy: "Ta nay đã được thân người khó được, ai cho lại khởi tội lỗi như thế mất thiện lợi lớn. Ta nên nhiêu ích tất cả hữu tình, ai cho đối trong phản làm suy tổn. Ta nên cung kính tất cả hữu tình như tớ thờ chủ, ai cho đối trong phản làm kiêu mạn hủy nhục khinh lấn. Ta nên nhịn chịu tất cả hữu tình đánh đập quở mắng, ai cho đối kia phản đem thân ngữ bạo ác trả thù. Ta nên hòa giải tất cả hữu tình khiến kính mến nhau, ai cho lại khởi lời lẽ nghịch ác cùng kia chống cãi. Ta nên nhịn chịu tất cả hữu tình thời dài dậm đạp in như đường xá, cũng như rường cầu, ai cho đối kia phản thêm lấn nhục. Ta cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, vì vớt hữu tình khổ lớn sanh tử, khiến được Niết bàn an vui rốt ráo, ai cho lại muốn đem khổ gia thêm. Ta nên từ nay tận đời vị lai như câm như ngọng, như điếc như mù, đối các hữu tình không chỗ phân biệt. Giả sử chém cắt đầu, chân tay, cánh tay, móc mắt, cắt tai, xẻo mũi, cắt lưỡi, cưa xẻ cả thân phần chi thể, đối hữu tình kia quyết chẳng khởi ác tâm. Nếu ta khởi ác thời là lui hoại đã phát tâm Vô thượng Chánh đẳng giác, chướng ngại sở cầu Nhất thiết trí trí, chẳng năng được lợi ích an vui hữu tình".

Khánh Hỷ phải biết: Bồ tát Ma ha tát này, ta nói ở thời gian giữa cũng có nghĩa khỏi tội trả lại điều thiện, chẳng cần chẳng qua bấy nhiêu kiếp số trôi lăn sanh tử. Ác ma đối kia chẳng làm rối loạn được, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Khánh Hỷ! Các Bồ tát Ma ha tát chẳng nên cùng kẻ cầu Thanh văn, Ðộc giác thừa giao thiệp. Nếu cùng giao thiệp chẳng nên ở chung. Nếu phải ở chung chẳng nên cùng kia luận nghĩa quyết chọn. Sở dĩ vì sao? Nếu cùng loại kia luận nghĩa quyết chọn hoặc sẽ phát khởi tâm giận giữ thảy, hoặc lại khiến sanh nói lời thô ác. Nhưng các Bồ tát đối loại hữu tình chẳng nên phát khởi tâm giận dữ thảy, cũng chẳng nên sanh nói lời thô ác. Giả sử phải bị chém cắt đầu chân thân phần cũng chẳng nên khởi giận dữ lời ác. Sở dĩ vì sao? Vì các Bồ tát Ma ha tát nên khởi nghĩ này: Ta cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề vì vớt hữu tình các khổ sanh tử, khiến được lợi ích an vui rốt ráo, ai cho đối kia lại làm việc ác?

Khánh Hỷ phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát đối loại hữu tình khởi tâm giận dữ, phát lời thô ác, bèn ngại Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, cũng hoại vô biên pháp hạnh Bồ tát. Vậy nên, chúng Bồ tát Ma ha tát muốn được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, đối các hữu tình chẳng nên giận dữ, cũng chẳng nên khởi nói lời thô ác.

Bấy giờ, Khánh Hỷ bèn thưa Phật rằng: Các Bồ tát Ma ha tát cùng Bồ tát Ma ha tát ở chung bằng cách nào?

Phật bảo: Khánh Hỷ! Các Bồ tát Ma ha tát ở chung Bồ tát Ma ha tát cùng xem nhau nên như Thế Tôn. Sở dĩ vì sao? Các Bồ tát Ma ha tát cùng Bồ tát Ma ha tát lần lữa xem nhau nên khởi nghĩ này: "Kia là chơn thiện tri thức làm bạn cùng ta, đồng cưỡi một thuyền. Chúng ta cùng kia khi học, chỗ học và pháp được học, hoặc do đây học đều không có khác. Như kia nên học bố thí Ba la mật đa cho đến Bát nhã ba la mật đa, ta cũng nên học. Như kia nên học nội không cho đến vô tánh tự tánh không, ta cũng nên học. Như kia nên học chơn như cho đến bất tư nghì giới, ta cũng nên học. Như kia nên học khổ tập diệt đạo thánh đế, ta cũng nên học. Như kia nên học bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi, ta cũng nên học. Như kia nên học bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định, ta cũng nên học. Như kia nên học không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn, ta cũng nên học. Như kia nên học tám giải thoát cho đến mười biến xứ, ta cũng nên học. Như kia nên học trí Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa, ta cũng nên học. Như kia nên học Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa, ta cũng nên học. Như kia nên học đà la ni môn, tam ma địa môn, ta cũng nên học. Như kia nên học năm nhãn, sáu thần thông, ta cũng nên học. Như kia nên học Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng, ta cũng nên học. Như kia nên học đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, ta cũng nên học. Như kia nên học nhân ba mươi hai tướng Ðại sĩ, tám mươi tùy hảo, ta cũng nên học. Như kia ta nên học pháp vô vong thất, tánh hăng trụ xả, ta cũng nên học. Như kia nên thành thục hữu tình,nghiêm tịnh cõi Phật, ta cũng nên học. Như kia nên học nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, ta cũng nên học".

Lại khởi nghĩ này: Các Bồ tát kia vì ta thuyết đạo Ðại Bồ đề tức bạn lành ta, cũng thầy dẫn ta. Nếu Bồ tát Ma ha tát kia trụ tác ý tạp, lìa tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, ta sẽ đối trong chẳng đồng kia học. Nếu Bồ tát Ma ha tát kia lìa tác ý tạp, chẳng lìa tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, ta phải đối trong thường đồng kia học.

Khánh Hỷ phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát năng học như thế, thời tư lương Bồ đề mau được viên mãn. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế, cùng chúng các Bồ tát Ma ha tát gọi học bình đẳng.

 

 

Hội Thứ Ba

PHẨM KHI HỌC

Thứ 24
 

Bấy giờ, Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Sao là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát, các Bồ tát Ma ha tát đối trong học nên gọi học bình đẳng?

Phật bảo: Thiện Hiện! Nội không cho đến vô tánh tự tánh không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Các Bồ tát Ma ha tát học với trong nên gọi học bình đẳng. Do học bình đẳng mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Sắc uẩn cho đến thức uẩn không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nhãn xứ cho đến ý xứ không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Sắc xứ cho đến pháp xứ không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nhãn giới cho đến ý giới không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Sắc giới cho đến pháp giới không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nhãn thức giới cho đến ý thức giới không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nhãn xúc cho đến ý xúc không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát.

Ðịa giới cho đến thức giới không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nhân duyên cho đến tăng thượng duyên không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Vô minh cho đến lão tử không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Nội không cho đ?n vô tánh tự tánh không không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Chơn như cho đến bất tư nghì giới không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Khổ tập diệt đạo thánh đế không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát.

Bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Tám giải thoát cho đến mười biến xứ không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát.

Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa không là tánh bình đẳng Bồ tát M ha tát. Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Ðà la ni môn, tam ma địa môn không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Năm nhãn, sáu thần thông không là tánh bình đẳng Bồ át Ma ha tát.

Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Ðại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Ba mươi hai tướng Ðại sĩ, tám mươi tùy hảo không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả không là tánh bình đẳnh Bồ tát Ma ha tát. Nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát.

Quả Dự lưu cho đến Ð?c giác Bồ đề không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát. Chư Phật Chánh đẳng Bồ đề không là tánh bình đẳng Bồ tát Ma ha tát.

Các Bồ tát Ma ha tát học với trong nên gọi học bình đẳng. Do học bình đẳng mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Nếu Bồ tát Ma ha tát vì sắc tận nên học, cho đến vì chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề tận nên học, là học Nhất thiết trí trí chăng? Nếu Bồ tát Ma ha tát vì sắc lìa nên học, cho đến vì chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề lìa nên học, là học Nhất thiết trí trí chăng? Nếu Bồ tát Ma ha tát vì sắc diệt nên học, cho đến vì chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề nên học, là học Nhất thiết trí trí chăng? Nếu Bồ tát Ma ha tát vì sắc chẳng sanh nên học, cho đến vì chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chẳng sanh nên học, là học Nhất thiết trí trí chăng?

Phật bảo: Thiện Hiện! Như ngươi đã hỏi. Nếu Bồ tát Ma ha tát vì sắc cho đến chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề tận vậy, lìa vậy, diệt vậy, chẳng sanh vậy nên học là học Nhất thiết trí trí chăng ấy. Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Chơn như sắc cho đến chơn như chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề tận lìa diệt đoạn chăng?

Thiện Hiện thưa rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng phải vậy. Bạch Thiện Thệ! Chẳng phải vậy.

Phật bảo: Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát đối chơn như năng học được như thế là học Nhất thiết trí trí.

Thiện Hiện phải biết: Chơn như không tận, không lìa, không diệt, không đoạn, chẳng thể tác chứng. Nếu Bồ tát Ma ha tát năng học được như thế là học Nhất thiết trí trí.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế là học bố thí cho đến bát nhã Ba la mật đa. Là học nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Là học chơn như cho đến bất tư nghì giới. Là học khổ tập diệt đạo thánh đế.

Là học bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi. Là học bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Là học không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Là học tám giải thoát cho đến mười biến xứ. Là học trí Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa. Là học Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Là học đà la ni môn, tam ma địa môn. Là học năm nhãn, sáu thần thông.

Là học Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Là học đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả. Là học nhân ba mươi hai tướng Ðại sĩ, tám mươi tùy hảo. Là học pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Là học nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí. Là học tất cả hạnh Bồ tát Ma ha tát. Là học chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Thiện Hiện phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát khi năng học bố thí Ba la mật đa cho đến chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề như thế, tức là vì học Nhất thiết trí trí.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đến tất cả học bờ kia rốt ráo. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế, tất cả thiên ma và các ngoại đạo đều chẳng năng phục dẹp được. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế mau đến bậc Bồ tát Bất thối chuyển. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đi từ chỗ đi Tổ Phụ Như Lai. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đối năng hộ pháp tùy chuyển không trái ngược, năng làm pháp lìa tối điều đáng làm. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế giỏi năng thành thục tất cả hữu tình, khéo năng nghiêm tịnh cõi nước tự Phật. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế gọi là khéo học đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả và vô lượng vô biên Phật pháp khác. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế là học ba phen quay xe Vô thượng pháp mười hai hành tướng, là học an để trăm ngàn trăm ức muôn ức chúng nơi cõi Vô dư y Bát Niết bàn khiến vào Niết Bàn. Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế là học chẳng dứt giống tánh Như Lai, là học mở cửa cam lồ chư Phật, là học an lượng vô lượng vô số vô biên hữu tình trụ pháp Tam thừa, là học thị hiện tất cả hữu tình cõi chơn vô vi tịch diệt rốt ráo, đấy là tu học Nhất thiết trí trí. Kẻ học như thế hữu tình hèn kém chẳng thể học được. Thiện Hiện phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn khéo cứu giúp tất cả hữu tình đại khổ sanh tử nên học như thế.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế quyết định chẳng đọa địa ngục, bàng sanh, cõi Diêm ma vương. Quyết định chẳng sanh trong chỗ biên địa chẳng biết tin Tam bảo. Quyết định chẳng sanh nhà nghề hàng thịt, nhà gánh thây chết, và các thứ nhà nghèo cùng hà tiện hết luật nghi. Trọn chẳng bị mù điếc câm ngọng, cùi tạp cụt chân, căn chi tàn khuyết, lưng khòm, lảng trí, ung thư, lác hủi, bệnh trĩ, ghẻ dữ, chẳng cao chẳng lùn, cũng chẳng đen sì, và không các thứ bệnh ghẻ uế ác.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế quyết định chẳng đọa địa ngục, bàng sanh, cõi Diêm ma vương. Quyết định chẳng sanhtrong chỗ biên địa chẳng sanh nhà nghề hàng thịt, nhà gánh thây chết, và các thứ nhà nghèo cùng hạ tiện hết luật nghi. Trọn chẳng bị mù điếc câm ngọng, cùi tạp cụt chân, căn chi tàn khuyết, lưng khòm, lảng trí, ung thư lác hủi, bệnh trĩ, ghẻ dữ, chẳng cao chẳng lùn, cũng chẳng đen sì, và không các thứ bệnh ghẻ uế ác.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đời đời thường được quyến thuộc viên mãn, hình mạo đẹp đẽ, lời nói uy nghiêm, nhiều người kính mến. Sanh ở chỗ nào lìa hại sanh mạng cho đến tà kiến, trọn chẳng thu nhập tà pháp hư dối. Chẳng dùng tà pháp mà tự sanh sống, cũng chẳng thu nhận hữu tình phá giới ác kiến báng pháp lấy làm thân hữu.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế quyết sanh ở chỗ trời Trường thọ đắm vui ít huệ. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma ha tát này trọn nên thế lực phương tiện khéo léo. Do thế lực khéo léo phương tiện đây nên tuy năng vào tĩnh lự vô lượng và định vô sắc mà chẳng theo thế lực kia thọ sanh. Vì được Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu nhiếp thọ nên thành tựu phương tiện khéo léo như thế. Ở trong các định tuy thường năng được vào ra tự tại mà chẳng theo thế lực các định kia sanh trời Trường thọ phế bỏ tu hạnh Bồ tát Ma ha tát.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế, đối tất cả pháp đều được thanh tịnh. Do thanh tịnh nên chẳng rơi các bậc Thanh văn, Ðộc giác.

Bấy giờ, Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Nếu tất cả pháp bản tánh thanh tịnh, làm sao chúng Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đối tất cả pháp lại được thanh tịnh?

Phật bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Các pháp bản lai tự tánh thanh tịnh, Bồ tát Ma ha tát này đối trong tất cả pháp bản tánh thanh tịnh, tinh siêng tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo như thật trong suốt, tâm chẳng chìm đắm cũng chẳng trệ ngại, xa lìa tất cả phiền não nhiễm trước, nên nói Bồ tát khi học như thế đối tất cả pháp lại được thanh tịnh.

Lại nữa, Thiện Hiện! Mặc dù tất cả pháp bản tánh thanh tịnh mà các dị sanh chẳng biết thấy giác. Bồ tát Ma ha tát này vì muốn khiến kia biết thấy giác, nên tu hành bố thí cho đến bát nhã Ba la mật đa. Nói rộng cho đến tu hành nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế, đối Phật mười lực, bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả và mười tám pháp Phật bất cộng thảy đều được viên mãn thanh tịnh rốt ráo.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đối các hữu tình tâm hành sai khác đều năng thông suốt được đến mức rất cùng cực, phương tiện khéo léo khiến các hữu tình biết tất cả pháp bản tánh thanh tịnh, chứng được Niết bàn thanh tịnh rốt ráo.

Thiện Hiện phải biết: Ví như đại địa ít chỗ sanh ra vàng bạc các thứ ngọc qúi, nhiều chỗ sanh ra cát đá ngói sỏi. Các loại hữu tình cũng lại như thế, phần ít năng học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, phần nhiều học pháp Thanh văn, bậc Ð?c giác.

Thiện Hiện phải biết: Ví như đạo người, phần ít năng tu nghiệp vua Chuyển luân, phần nhiều thọ hành nghiệp Tiểu quốc vương. Các loại hữu tình cũng lại như thế, phần ít năng tu đạo Nhất thiết trí trí, phần nhiều thọ hành đạo Thanh văn, Ð?c giác.

Thiện Hiện phải biết: Chúng các bồ tát cầu tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề ít được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề mà nhiều rơi Thanh văn, hoặc Ð?c giác.

Thiện Hiện phải biết: Các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa, nếu chẳng xa lìa Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo, định năng được vào tới bậc Bất thối chuyển. Nếu có xa lìa Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo, định đối Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề sẽ có quay lui. Vậy nên, chúng Bồ tát Ma ha tát muốn được bậc Bồ tát Bất thối chuyển, muốn vào số Bồ tát Bất thối chuyển, phải siêng tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo như thế, trọn chẳng phát khởi tâm đồng hành xan tham phá giới giận dữ lười biếng tán động ác huệ, cũng chẳng phát khởi tâm đồng hành tham dục giận dữ ngu si kiêu mạn, cũng chẳng phát khởi tâm đồng hành buông lung sai lầm và các tội lỗi khác, cũng chẳng phát khởi tâm chấp trước đồng hành sắc uẩn cho đến thức uẩn. Nói rộng cho đến cũng chẳng phát khởi tâm chấp trước đồng hành cho đến chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Sở dĩ vì sao? Bồ tát Ma ha tát này hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo,chẳng thấy có pháp này khá được ấy, vì vô sở đắc nên chẳng khởi tâm chấp trước đồng hành các pháp sắc thảy vậy.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo như thế, năng nhiếp tất cả Ba la mật đa, năng nhóm tất cả Ba la mật đa, năng dẫn tất cả Ba la mật đa. Sở dĩ vì sao? Vì trong Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm trùm chứa tất cả Ba la mật đa vậy.

Thiện Hiện phải biết: Như bị thân kiến khắp năng nhiếp thọ sáu mươi hai kiến. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm cũng lại như thế, trùm chứa tất cả Ba la mật đa.

Thiện Hiện phải biết: Ví như các người bị chết đuối, mạng căn diệt nên các căn diệt theo. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm cũng lại như thế, tất cả sở học Ba la mật đa thảy đều tùy theo. Nếu không Bát nhã Ba la mật đa cũng không tất cả Ba la mật đa. Vậy nên, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn đến bờ kia rốt ráo của tất cả Ba la mật đa nên siêng tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát năng siêng tu học được Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, đối các hữu tình rất thượng rất thắng. Sở dĩ vì sao? Vì Bồ tát Ma ha tát này năng siêng tu học được pháp vô thượng vậy.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Các loại hữu tình ở thế giới Tam thiên đại thiên đây đã là nhiều chăng? Thiện Hiện thưa rằng: Các loại hữu tình trong châu Thiệm bộ hãy nhiều vô số, huống nào các loại hữu tình thế giới Tam thiên đại thiên đâu chẳng là nhiều!

Phật bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Thiện Hiện phải biết: Giả sử các loại hữu tình thế giới Tam thiên đại thiên chẳng trước chẳng sau đều được thân người. Ðược thân người rồi chẳng trước chẳng sau đều phát tâm Vô thượng Chánh đẳng giác, tu các hạnh Bồ tát Ma ha tát. Tu hành mãn rồi chẳng trước chẳng sau đều được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Có Bồ tát Ma ha tát hết một đời sống năng đem các thứ đồ vui thượng diệu, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen các Như Lai Ứng Chánh Ð?ng Giác này. Nơi ý hiểu sao? Bồ tát Ma ha tát đây do nhân duyên này được phước nhiều chăng? Thiện Hiện thưa rằng: Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thiện Thệ! Nhiều lắm.

Phật bảo: Thiện Hiện! Nếu các thiện nam tử Bồ tát thừa năng đối Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, thường muốn lóng nghe thọ trì đọc tụng, thông lanh rốt ráo, suy nghĩ đúng lý, y giáo tu hành, biên chép lưu khắp, chỗ được công đức rất nhiều hơn trước vô lượng vô số. Sở dĩ vì sao? Bát la Ba la mật đa sâu thẳm đủ đại nghĩa dụng, năng khiến chúng Bồ tát Ma ha tát mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Vậy nên, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn ở trên đầu tất cả hữu tình, muốn khắp nhiêu ích tất cả hữu tình. Kẻ không cứu hộ vì làm cứu hộ, kẻ không nương về vì làm nương về, kẻ không vào tới vì làm vào tới, kẻ không tròng mắt vì làm tròng mắt, kẻ không ánh sáng vì làm ánh sáng, kẻ mất đường chính chỉ cho đường chính, kẻ chưa Niết bàn khiến được Niết bàn, thời phải học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế.

Thiện Hiện phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, muốn đi cảnh giới chư Phật đã đi, muốn dạo chơi chỗ chư Phật đã dạo chơi, muốn làm rống Như Lai Ðại sư tử, muốn đánh trống pháp Vô thượng chư Phật, muốn dộng chuông pháp Vô thượng chư Phật, muốn thổi ốc pháp Vô thượng chư Phật, muốn thăng tòa pháp Vô thượng chư Phật, muốn diễn nghĩa pháp Vô thượng chư Phật, muốn dứt lưới nghi tất cả hữu tình, muốn vào cõi pháp cam lồ chư Phật, muốn hưởng pháp vui nhiệm mầu chư Phật, muốn chứng công đức viên tịnh Như Lai, thời phải học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế không có tất cả công đức căn lành nào mà chẳng năng được. Sở dĩ vì sao? Vì Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là làm chỗ nương cho tất cả giống công đức căn lành vậy.

Bấy giờ, Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Các Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, đâu cũng năng được công đức căn lành Thanh văn, Ð?c giác ?

Phật bảo: Thiện Hiện! Công đức căn lành Thanh văn Ðộc giác, chúng các Bồ tát Ma ha tát đây cũng đều năng được. Nhưng đối trong ấy không trụ không mắc. Ðem thắng trí kiến chính quán sát rồi, vượt khỏi Thanh văn và Ðộc giác tới vào Bồ tát Chánh tánh ly sanh. Nên chúng Bồ tát Ma ha tát này không có tất cả công đức căn lành nào mà chẳng năng được.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế thời là gần kề Nhất thiết trí trí, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế là làm chơn thật phước điền cho tất cả thế gian, trời, người, a tố lạc thảy, vượt trên phước điền xuất thế gian, Sa môn, Phạm chí, Thanh văn, Ð?c giác, mau năng chứng được Nhất thiết trí trí.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế, tùy sanh chỗ nào chẳng bỏ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, chẳng lìa Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, thường hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát năng học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, phải biết đối Nhất thiết trí trí đã được chẳng quay lui, đối tất cả Pháp năng chính giác biết, xa lìa Thanh văn bậc Ð?c giác thảy, gần gũi Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, khởi nghĩ như vầy: "Ðây là Bát nhã Ba la mật đa, đây là thời tu, đây là xứ tu, ta năng tu Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây. Ta do Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, nới bỏ pháp đáng bỏ như thế, quyết định sẽ được chứng Nhất thiết trí trí". Bồ tát Ma ha tát này chẳng phải hành Bát nhã Ba la mật đa, cũng đối Bát nhã Ba la mật đa chẳng hiểu rõ được gì. Sở dĩ vì sao? Vì Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng khởi nghĩ này: Ta là Bát nhã Ba la mật đa, đây là thời tu, đây là xứ tu, đây là kẻ tu, đây là pháp bị Bát nhã Ba la mật đa xa lìa, đây là pháp được Bát nhã Ba la mật đa soi tỏ, đây là Bát nhã Ba la mật đa sở chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Nếu biết như vậy là hành Bát nhã Ba la mật đa.

Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, khởi nghĩ như vầy: Ðây chẳng Bát nhã Ba la mật đa, đây chẳng thời tu, đây chẳng xứ tu, đây chẳng kẻ tu, chẳng do Bát nhã Ba la mật đa xa lìa tất cả pháp nên bỏ lìa, chẳng do Bát nhã Ba la mật đa định năng chứng được sở cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Sở dĩ vì sao? Vì tất cả pháp đều trụ chơn như, pháp giới, pháp tánh, nói rộng cho đến bất tư nghì giới. Trong đây tất cả đều không sai khác. Thiện Hiện phải biết: Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế là hành Bát nhã Ba la mật đa mau năng chứng được Nhất thiết trí trí.

--- o0o ---

Mục Lục Tập 21

Quyển thứ: 501 | 502 | 503 | 504 | 505

506 | 507 | 508| 509| 510 | 511 | 512 | 513 | 514 | 515

 516 | 517 | 518 | 519 | 520 | 521| 522 | 523 | 524 | 525

--- o0o ---

Mục Lục Tổng Quát Kinh Bát Nhã

Tập:  1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 78 | 9 | 10 | 11 | 12

13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24  

--- o0o ---

Vi tính: Diệu Xuyến - Diệu Thu
Cập nhật: 01-01-2003

Nguồn: www.quangduc.com

Về danh mục

Cảm thảnh sửa cậu nguong cải Để lòng nhẹ nhàng bình an hoằng pháp đối với tuổi trẻ Chùa Làm thế nào để có quả tim khỏe 5 tan o thai lan Nước dinh đẻ thuê dưới góc nhìn của một tu sĩ 10 tu tanh sau xa cua tam phan 2 phát nghĩ Tôi con đường dẫn tới bình an Lạc Ung hồi Sen làng đã mọc 2 nỗi Ống giã trầu của nội tầm mà ŠHoạ lang nghe loi phat day tích VÃÆ vÛi bốn cốt lõi của chánh tinh tấn giải thoát là cốt lõi của đạo phật tram tu ve vu tru xung quanh chung ta hữu Làm suy Tri Cồn hà tĩnh vu lan về với chùa bụt mọc vững ve gieo mam phat phap chua bao gio la de dang N ngay phat thanh dao 2011 vỏ táo giúp phòng ung thư o viễn Hoàng Thái hậu Ỷ Lan và sự nghiệp Có phải cái chết đã nhẹ tựa lông trÕ học cách cúi đầu