Truyện Phật Giáo

 

Truyện Cổ Phật Giáo
Truyện Thơ Tập 2

Tâm Minh Ngô Tằng Giao
Diệu Phương xuất bản 2002

---o0o---

II

 

06. Chú khỉ nhân từ (Lược Sử Phật Tổ)

07. Gần Phật và xa Phật (Minh Châu)

08. Tai hại của tham ái (Thông Kham)

09. Ngày gặp phụ vương (Thích Nữ Cát Tường)

10. Tinh tấn vì đạo (Thiện Bình) 

(6)

 

Chú khỉ nhân từ   (^)

 

Tiền thân Đức Phật một thời

Từng là chú Khỉ sống nơi khu rừng

Thân hình to lớn hào hùng

Xiết bao mạnh mẽ, vô cùng thông minh,

Nhân từ nổi tiếng rừng xanh

Giúp người hoạn nạn tâm thành chứa chan.

*

Một ngày rực rỡ ánh vàng

Nắng trời tỏa ấm, gió ngàn vờn quanh

Khỉ đang ăn uống trên cành

Suối trong, nước mát, trái lành, quả ngon

Bỗng nghe vang vọng núi non

Tiếng người kêu cứu dập dồn vẳng xa,

 Khỉ lần theo lối rừng già

Thấy hang đá nọ hiện ra cuối đường

Dưới hang có kẻ khóc thương

Trượt chân rơi xuống khó đường trèo lên.

*

Rêu trơn, đá nhọn hai bên

Hang sâu thăm thẳm. Khỉ quên hiểm nghèo

Lần theo vách đá cheo leo

Bám vào cây, rễ, Khỉ trèo xuống hang

Mong sao cứu kẻ nguy nan,

Nạn nhân thấy Khỉ kinh hoàng kêu rên

Rồi liều để Khỉ cõng lên

Còn hơn ở lại dưới miền hiểm nguy.

*

Đường lên cực nhọc kể chi

Khỉ tuy cõng nặng, quản gì khó khăn

Cả hai leo tới miệng hang

Sức tàn, lực kiệt nằm lăn im lìm

Cây cao, bóng mát, cỏ mềm

Rì rào suối chảy, êm đềm gió ru

Nhạc rừng tấu khúc thiên thu

Như gây an lạc, như xua muộn phiền

Thả hồn vào cõi thiên nhiên

Cả người lẫn Khỉ ngủ quên không ngờ!

*

Một thời gian tỉnh cơn mơ

Nạn nhân thấy Khỉ say sưa giấc nồng

Ác tâm nổi dậy, nghĩ thầm:

"Từ lâu đói khát ta cần thức ăn

Đường về lại quá xa xăm

Khỉ đang say ngủ, chi bằng giết ngay

Thịt này ăn đỡ qua ngày!"

Thế là kẻ ác ra tay thi hành

Kiếm hòn đá lớn ở quanh

Đập vào đầu khỉ. Gian manh hại đời!

*

Bị thương nặng Khỉ than trời,

Máu ra lai láng, cố ngồi nhỏm lên

Lết qua cây ở gần bên

Trèo lên cành trốn. May liền thoát thân.

Trên cao nhìn kẻ vô ơn

Lòng tuy ngao ngán, không hờn giận chi

Ứa dòng nước mắt sầu bi

Hòa theo máu đỏ tuôn đi ướt người,

Khỉ yên lặng đứng một hồi

Thương cho trần thế nổi trôi đọa đầy

Bao nhiêu nhân ác mãi gây

Tâm người chẳng tốt! Khó thay quả lành!

Khỉ buồn bã, vội chuyền cành

Bỏ về núi thẳm, rừng xanh thuở nào.

*

Dù cho lửa hận dâng cao

Tình thương, đức độ tưới vào dẹp tan

Sống theo lời Phật từng ban

Từ bi, hỷ xả Đạo vàng sáng soi!

 

(phỏng theo bản văn xuôi

trích: Lược Sử Phật Tổ)

   

 

(7)

 

Gần Phật và xa Phật (^)

 

Ở trong tịnh xá Kỳ Hoàn

Nơi thành Xá Vệ hương ngàn thênh thang

Cỏ cây rực rỡ ánh vàng

Phật ngồi thuyết pháp cho hàng Chư Thiên.

*

Bấy giờ ở nước kế bên

Hai Thày tu nọ lòng riêng ước thầm

Mong sao gặp Phật một lần,

Rủ nhau đi, chẳng ngại ngần đường xa.

Vượt vùng đồng đất bao la

Giữa nơi biên giới không nhà dân gian,

Nơi đây hạn hán quanh năm

Xác xơ đồng ruộng, khô cằn hồ ao

Hai người vất vả biết bao

Khát khô cả cổ. Nước nào tìm ra!

 Đi hồi lâu thấy xa xa

Vũng lầy có nước. Nhưng mà khổ thay

Đầy trùng lúc nhúc trong đây

Uống vào uống cả trùng này mất thôi

Thế là phạm giới luật rồi,

Một người vội vã thốt lời can ngăn:

"Hãy theo lời Phật khuyên răn

Nhân từ làm gốc, giữ tâm trong lành

Nếu ta giết hại chúng sanh

Để mình tranh sống, cũng thành uổng đi

Dù sau thấy Phật ích gì

Hãy nên giữ giới. Sá chi thân mình!"

*

Người kia suy nghĩ, làm thinh

Rồi lên tiếng nói: "Khát đành chết sao?

Tạm thời hãy uống nước vào

Sống mà gặp Phật! Còn bao dặm đường!

Quanh đây vắng khách thập phương

Nào ai thấy được mà vương bận lòng!".

*

Hai người, hai ý bất đồng;

Người không giữ giới uống xong đi liền

Riêng mình mạng sống tạm yên

Lên đường tìm Phật nơi miền xa xôi.

Người kia Phật dạy, nhớ lời

Quanh năm giữ giới, suốt đời tu tâm

Giờ tuy chết khát chẳng cần,

Trên đường tìm Phật tiến gần biết bao

Cõi trời Đao Lợi sanh vào

Vội tìm lễ Phật. Đứng hầu một bên.

*

Còn người phá giới bình yên

Tới thành Xá Vệ, quỳ bên Phật Đài

Sụt sùi giọt ngắn giọt dài

Cúi đầu bạch Phật: "Lúc ngoài đồng hoang

Con còn người bạn chung đường

Thiết tha tìm Phật tâm thường hằng mong

Chẳng may khát nước mệnh chung

Tiếc rằng không được đến cùng Thế Tôn!"

*

Phật bèn dạy, giọng ôn tồn:

"Ta hay biết chuyện mà con nói rồi!"

Chỉ người đứng cạnh bên Ngài

Phật thêm: "Đây chính là người bạn con

Một lòng giữ giới cho tròn

Sau khi mãn kiếp lên luôn cõi Trời

Đủ duyên đến với ta thôi;

Còn con tuy đã tới nơi chốn này

Cũng là uổng phí công thay

Vì con phạm giới vừa đây trên đường!

Vẫn là xa cách ngàn trùng

Gặp ta thật đấy mà dường như không

Giới điều còn, Phật pháp còn

Giữ nghiêm giới luật: ghi lòng khắc tâm!"

*

Thày tu phạm giới thẹn thầm

Cúi đầu nghĩ lại lỗi lầm vừa qua

Trong lòng sám hối thiết tha:

"Muốn gần Đức Phật, chớ xa Giới Điều!".

 

(phỏng theo bản văn xuôi

của Minh Châu)

 

(8)

 

Tai hại của tham ái (^)

 

Ngày xưa có chị vợ kia

Lẳng lơ, trắc nết, thiết gì chồng đâu

Loạn luân phạm tội từ lâu

Tư tình lén lút: chị dâu em chồng.

Lửa tình càng cháy càng nồng

Đưa người vào chốn tột cùng ác tâm.

*

Vợ kia chẳng chút ngại ngần

Xúi em tìm cách hại ngầm người anh,

Thoạt đầu em chẳng nỡ đành

Tỉ tê xúi mãi nghe thành êm tai

Giết anh ngay! Tội tày trời!

Cả hai thỏa thích sống đời tự do.

*

Chồng tuy chết vẫn âu lo

Vẫn thương vợ cũ, muốn cho cận kề

Thằn lằn hóa kiếp trở về

Rơi trên mình vợ, phòng the nô đùa,

Vợ thời độc ác có thừa

Nhìn thằn lằn biết chồng xưa. Giết liền!

*

Tình yêu vợ mãi không quên

Chồng đầu thai lại về bên vợ nhà

Luôn nằm cạnh, chẳng rời xa

Làm thân con chó vào ra bên mình

Theo chân như bóng theo hình,

Trai làng đùa hỏi: "Cô thành thợ săn?"

Vợ nghe nổi máu dữ dằn

Cột ngay chó lại giết phăng nữa rồi!

*

Lần này chồng lại đầu thai

Làm con bò đực theo hoài vợ kia

Đi về quấn quýt mỗi khi,

Trai làng chọc ghẹo: "Cô đi chăn bò?"

Thế là cô vợ thẹn thò

Cột bò thật chặt. Giết cho khỏi phiền!

*

Chồng tuy bị giết ba phen

Vẫn còn vương vấn, chồng bèn đầu thai

Lần này thành cậu con trai

Vợ sinh ra cậu mừng hoài chẳng thôi.

Cậu trai góp mặt với đời

Kiếp xưa hằn dấu in nơi tâm hồn

Nhớ bao đau khổ dập dồn

Cậu làm khó mẹ, ẵm bồng chẳng cho,

Chỉ ưng ông nội chăm lo

Buồn vui khuya sớm, đói no tháng ngày.

*

Bốn mùa lần lượt vần xoay

Trẻ kia biết nói, giờ đây lớn rồi,

Một hôm thuật hết đầu đuôi

Bao nhiêu tiền kiếp từ thời xa xưa,

Nghẹn ngào nhìn nội khẽ thưa:

"Nó đâu là mẹ! Là thù đấy thôi!

Lòng gian ác, máu tanh hôi

Xúi người hiểm độc, sống đời loạn luân!"

*

Nội nghe kinh ngạc vô ngần

Gia đình địa ngục cõi trần chẳng sai!

Chuyện tình đẫm máu bi ai

Chao ơi tham ái hại người khổ thay!

Ông ôm cháu nói: "Từ đây

Chúng mình hãy bỏ chốn này ra đi

Cháu đừng buồn nữa làm chi

Ta tìm cửa Phật xin về nương thân!"

*

Thời gian trôi! Một mùa Xuân

Trong ngôi chùa nọ ở gần rừng hoa

Người ta thấy một tăng già

Sống cùng chú tiểu thật là bình an!

Chuông chùa thánh thót ngân vang

Như xua nỗi khổ trần gian tràn trề

Vén màn tăm tối u mê

Thênh thang tịnh độ đường về thơm hương.

 

(phỏng theo bản văn xuôi

của Thông Kham)

 

 

 

(9)

 

Ngày gặp phụ vương (^)

 

Xưa rời cung điện ra đi

Giờ đây thành đạo trở về thăm Cha

Hai mươi năm thoáng trôi qua

Quê hương Đức Phật Thích Ca đón người

Ca Tỳ La Vệ xanh tươi

Vua Cha Tịnh Phạn mừng vui vô cùng

Cả nhân dân, lẫn hoàng cung

Cùng nhau sửa soạn tưng bừng thiết tha.

*

Một bình bát, một cà sa

Dạt dào đức độ, bao la nhân từ

Phật thăm quê dấu yêu xưa

Rộn ràng đất nước sang mùa hoan ca

Cảm thông đến cả muôn hoa

Đất trời, cây cỏ gần xa đón chào

Mọi người cảm động biết bao,

Nhà Vua thỉnh Phật cùng vào hoàng cung.

Chiều về trong cảnh vui chung

Phật bèn thuyết pháp chỉ đường chúng sanh.

*

Nhà Vua đảnh lễ chân thành

Hỏi thăm phương pháp tu hành cho mau

Để mong giải thoát khổ đau

Sinh lão bệnh tử tiếp nhau xoay vần.

Phật bùi ngùi ngắm phụ thân

Chân run, đầu bạc, da nhăn, dáng gầy

Còn đâu như thuở trước đây

Đế Vương oanh liệt tràn đầy hiên ngang,

Đỡ Vua lên ngự ngai vàng

Ôn tồn Phật mới thưa rằng: "Từ xưa

Xuất gia thành đạo đến giờ

Như Lai thường bị người ta chê cười

Bị phường ngoại đạo nhiều lời

Chê rằng bất hiếu, bỏ rơi gia đình."

*

"Như Lai quyết chí riêng mình

Chẳng theo chữ hiếu thường tình làm chi

Nên đi tìm món quà gì

Thật là quý hóa dâng về phụ thân  

Và ban cho khắp nhân dân,

Đó là giải đáp về thân phận người

Phụ thân vừa mới hỏi thôi!"

Tiếp theo Phật nói: "Ở đời ngẫm ra

Vô thường vạn vật quanh ta

Công danh như bọt nước sa đầu ghềnh

Tình như mây nổi bồng bềnh

Còn như tuổi trẻ trôi nhanh xuân thì

Như làn điện chớp khác chi

Chúng sanh không hiểu chút gì! Đáng thương!

Bám theo những cái vô thường

Mà quên Phật tánh sẵn vương trong người"

*

"Chúng sanh Phật tánh sẵn rồi

Khéo tu thành Phật trong thời tương lai.

Tu nhiều phương pháp lắm thay

Pháp môn 'Niệm Phật' là hay mọi đường

Rất công hiệu, rất dễ dàng

Chí tâm niệm Phật, Tây Phương thác về

Là nơi hạnh phúc muôn bề

Là nơi Cực Lạc tràn trề an vui."

*

"A Di Đà Phật một thời

Lúc tu phát nguyện: 'Ai người thành tâm

Niệm danh ta thật chuyên cần,

Xin về Cực Lạc mười phần cầu mong,

Sau này đến lúc lâm chung

Thác về Cực Lạc vô cùng sướng thay!

Nếu không đạt được điều này

Nguyện thề Chánh Giác ta đây không thành!'

*

Mong Vua cha và chúng sanh

Pháp môn 'Niệm Phật' thi hành cho chuyên

Sẽ mau trút hết muộn phiền

Sinh lão bệnh tử triền miên chẳng còn!"  

(phỏng theo bản văn xuôi

của Thích Nữ Cát Tường)

 

 

(10)

 

Tinh tấn vì Đạo (^)

 

Tại nơi tịnh xá Trúc Lâm

Thành Ba La Nại, mùa Xuân đã về

Đất trời tĩnh lặng bốn bề

Muôn hoa phô sắc sum suê trên cành

Đàn chim vui hót lượn quanh

Hương xuân phảng phất bên mành ngất ngây.

Thế Tôn an tọa nơi đây

Nhưng nhìn thấy cảnh đọa đầy phương xa

Dân tình khốn khổ kêu ca

Dưới quyền của Kế Hoa Đà hại dân

Vừa tàn ác, lại bất nhân

Khiến cho đất nước muôn phần tang thương.

Tâm từ tỏa ngát muôn phương

Thế Tôn tìm cách cứu hàng chúng sinh

Cử người thay mặt cho mình

Đến nơi giáo hóa, chân tình giúp dân.

*

Trong hàng đệ tử thiết thân

Chẳng nề gian khổ, mười phần thiết tha

Có tôn giả Phú Lâu Na

Cử làm sứ giả thật là thuận duyên,

Phú Lâu Na nhận lời liền

Nguyện đem chánh pháp đi truyền bá ngay.

Thế Tôn hỏi: "Đất nước này

Đã nhiều độc ác, lại đầy tàn hung

Cần nhiều can đảm vô cùng

Mới mong trải được tấm lòng từ bi?"

Phú Lâu Na: "Con ngại chi

Đương đầu thử thách nguyện đi giúp đời!"

*

- "Nếu người chửi mắng nặng lời?"

- "Con coi như món quà người tặng thôi

Quà không nhận, mình trả lui

Lòng thời thanh thản, an vui, chẳng phiền,

Người ta như vậy còn hiền

Không dìm con chết đuối liền! Cũng may!"

*

- "Nếu người dìm xuống nước ngay?"

- "Con coi như họ còn đầy từ tâm

Lại thêm tối dạ vô ngần

Vì không ném đá máu tuôn trên đầu!"

- "Nếu người độc ác bảo nhau

Đầu ngươi ném đá. Tính sao bây giờ?"

- " Bạch Thế Tôn! Họ còn khờ

Chưa mang gậy gộc ra mà đập con!"

*

- "Nếu người dùng gậy đánh luôn?"

- "Con cho như thế vẫn còn là may

Không giam giữ, chẳng tù đày

Con đường truyền Đạo còn đầy tự do!"

*

- "Nếu người tìm cách bỏ tù

Họ giam ngươi lại không cho ra ngoài?"

- "Thưa rằng họ vẫn tốt thay!

Vì con sẽ có nhiều ngày tu thân

Thảnh thơi tĩnh dưỡng tinh thần

Luyện nung ý chí thêm phần kiên trinh!"

*

- "Nếu người hại đến thân mình

Lấy gươm đâm chém mặc tình chẳng nương?"

- "Thưa rằng họ vẫn còn thương!

Con không bị giết! Còn đường tương lai!"

*

- "Nếu người ta giết thẳng tay?"

- "Bạch Thế Tôn! Họ vẫn đầy từ tâm,

Giúp con giải thoát tấm thân

Một đời giả tạm, muôn phần khổ đau

Đường tu thành quả cho mau

Chứng Vô Thượng Giác! Đạo mầu nở hoa!"

*

Nghe xong lời Phú Lâu Na

Thế Tôn khen ngợi: "Thật là tuyệt hay!

Ngươi đầy ý chí mạnh thay

Nêu cao chân lý thân này coi khinh

Xứng danh đệ tử trung trinh

Thay ta giáo hóa chúng sinh giúp đời

Giương cao ngọn đuốc tuyệt vời

Nước phương xa đó đến nơi soi đường

Đạo vàng trải rộng tình thương

Gieo mầm giải thoát, ươm hương an lành!"

Cúi đầu đảnh lễ tâm thành

Vâng lời Phật dạy, nhiệt tình ra đi

Bước chân in dấu từ bi

Phú Lâu Na quyết thực thi lời Ngài

Dù bao gian khổ trần ai

Đóng vai sứ giả Như Lai cho tròn...

 

(phỏng theo bản văn xuôi

của Thiện Bình)

Mục Lục | I  | II | III | IV | V

  | Xem tập 01 |

- o0o -

| Mục lục Tác giả || Tủ Sách Phật Học |

---o0o---

Trình bày : Nhị Tường
Cập nhật : 01-03-2002