 |
 |
 |
 |
Thuở xưa, ở nước Ấn Ãá»™, có má»™t trưởng giả già u nứt đố đổ vách
nhưng hết sức keo kiệt, thưá»ng cắt cổ, lá»™t da thiên hạ vá»›i cách cho vay nặng
lá»i. Tánh ông lại còn hung tợn, tà n ác nữa. Tháºt đúng vá»›i câu: "Vi phú bất nhân"
ông không có chút từ tâm. Mỗi khi có những kẻ mang công thiếu nợ không lo trả
nổi theo lá»i hứa hẹn, thì ông sai lÅ© gia nhân đánh Ä‘áºp má»™t cách tà n nhẫn, tháºm
chà ông còn đối đãi vá»›i kẻ ăn, ngưá»i ở trong nhà má»™t cách hết sức tệ bạc, xem há»
như loà i thú váºt không hÆ¡n không kém.
Trong nhà có má»™t bà lão bá»™c, là m công việc nhà quần quáºt suốt ngà y không có má»™t
lúc hở tay. Nhưng không phải chỉ váºy mà thôi đâu, má»—i khi có sÆ¡ sót, hay lỡ tay
là m hư há»ng việc gì, thì ông chá»§ miệng chá»i, tay đánh không mảy may thương xót.
Ão quần không đủ để che kÃn tấm thân gầy, cháo cÆ¡m không đủ là m no dạ dà y lép
xẹp. Lại còn tuổi già sức yếu mà phải chịu bao ná»—i nhá»c nhằn, vất vả, vì sức
chịu đựng cá»§a con ngưá»i có hạn, cho nên bà thưá»ng bị Ä‘au yếu luôn. Có lẽ vì Ä‘au
khổ quá, cá»±c nhá»c quá, nên nhiá»u khi bá»—ng không bà rÆ¡i nước mắt, rồi bà khóc
thá»±c sá»±, khóc cho thân thế bị bà y vò, khóc cho tình Ä‘á»i Ä‘en bạc, trá»ng phú khinh
bần.
Có má»™t hôm ná», nhân lúc mang bình ra mé sông múc nước, được Ãt phút rảnh rang
khá»i cặp mắt gầm gừ cá»§a ông chá»§, bà yên tâm tạm ngồi nghỉ chân dưới cá»™i cây
bà ng. Trong đầu óc bà lúc ấy lại thoáng hiện ra những sá»± hà nh hạ, Ä‘áºp đánh, chá»i
rá»§a, tà n nhẫn vô lương tâm cá»§a ông chá»§. Trong má»™t phút suy ngẫm vá» giá trị Ä‘á»i
sống, bà bỗng rùng mình. Tội nghiệp bấy giỠbà chán sự sống lắm, một ý nghĩ đen
tối thoáng hiện trong óc bà , bà muốn quyên sinh. Bà nghĩ bà phải chết đi, chết
để giải quyết tất cả má»i ná»—i Ä‘au khổ loà i ngưá»i Ä‘en bạc đã cố ý đà y Ä‘á»a bà . BÃ
nghÄ© những ná»—i ná» niá»m kia, nghÄ© đủ thứ, nước mắt hai bên khóe tá»± nhiên rà n rụa
trà n ra, lăn dà i xuống hai má hóp. Bà để mặc cho hai dòng lệ tự do tuôn chảy
không buồn cháºm lau. Bà vẫn cố muốn khóc cho tháºt nhiá»u, khóc cho hết nưóc mắt
để rồi bà chết, phải rÅ© hết nợ Ä‘á»i, chá»› sống mà thân xác cÅ©ng như linh hồn bị
dà y vò đà y ải quá sức, thì thà chết đi còn hơn.
Bà khóc mùi mẫn cho đến đỗi Tôn giả Ca Chiên Diên Ä‘i đến táºn bên, bà cÅ©ng không
hay biết gì. Mãi đến lúc Tôn giả cất tiếng há»i bà má»›i giáºt mình.
- Sao thế? Sao bà khóc lóc quá như thế? Ai ăn hiếp bà , ai hà nh hạ đánh Ä‘áºp bà ?
Bà lao vẫn còn nghẹn ngà o, không nói được ra lá»i để đáp lại những câu há»i cá»§a
Tôn giả. Bà chỉ giương đôi mắt mỠlệ nhìn Ngà i.
- Tội nghiệp quá, xem bà nghèo khổ, gian truân quá, nhưng tình cảnh nhà bà ra
sao? tại sao bà lại ngồi đây một mình mà khóc, bà cho tôi biết đi, bà nói hết
ná»—i khổ cá»§a bà cho tôi nghe Ä‘i, may ra tôi có phương chước gì để giúp Ãch phần
nà o cho bà .
- Bạch Ngà i, Ngà i xem tôi từng nà y tuổi mà vẫn phải là m tôi má»i cho ngưá»i ta,
công việc là m việc vất vả suốt ngà y thâu đêm, lại còn bị chủ nhà ác nghiệt, bó
buá»™c, đánh Ä‘áºp hà nh hạ khổ sở. Thân thể già yếu, nay Ä‘au mai mạnh, thế hằng ngà y
cơm chẳng đủ no, áo không đủ ấm, thì là m sao mà sống cho nổi!
Bà vừa nói vừa khóc trông thảm thiết lắm.
- Tá»™i nghiệp bà nghèo từng nà y tuổi mà còn phải là m tôi tá»› cho ngưá»i để bị nhiá»u
Ä‘iá»u cÆ¡ cá»±c, Ä‘au đớn, sao bà không bán quách cái nghèo Ä‘i, để Ä‘eo nó theo là m gì
cho thêm khổ sở?
- Trá»i Æ¡i! Sao Ngà i bảo lạ thế? Ai thèm mua nghèo mà hòng bán?
- Bà ạ! Tôi nói tháºt đấy, nghèo có thể bán được như thưá»ng tôi thấy bà khổ sở,
tôi khuyên bà bán ngay nó Ä‘i, tôi thương bà , tôi bảo tháºt đấy. Tôi nói gạt bà có
Ãch lợi gì cho tôi đâu?
Nghe giá»ng nói quả quyết và trông gương mặt hiá»n từ, thà nh tháºt cá»§a Tôn giả, bÃ
già hết sức ngạc nhiên, nhìn Tôn giả trân trân, hồi lâu má»›i thốt được lá»i:
- Nếu Ngà i có phương kế gì bán được cái nghèo, mong Ngà i thương xót chỉ cho, tôi
xin ngáºm và nh kết cá», cảm đội Æ¡n đức suốt Ä‘á»i, không lúc nà o quên được.
- ÃÆ°á»£c, tôi xin hứa chắc vá»›i bà và nếu bà tháºt tình muốn bán, thì tôi bảo thế
nà y, bà phải là m đúng y như váºy má»›i có kết quả tốt đẹp được.
Bây giá» bà hãy xuống sông tắm cho tháºt sạch sẽ, thân thể bẩn thỉu quá có thể
sinh ra nhiá»u bệnh táºt, lại ai cÅ©ng chán mà chẳng dám đến gần.
Bà già vâng lá»i tôn giả xuống sông tắm rá»a sạch sẽ xong xuôi, bà liá»n đến bên
bạch rằng:
- Bây giỠNgà i dạy tôi cách nà o để bán?
- Bây giá» bà phải bố thÃ. Vì Pháºt đã dạy: pháp bố thà là để cho ngưá»i vượt khá»i
lòng tham lam, mà tham lam là cái nhân bần cùng khổ sở. Tôi đã dùng huệ nhãn
quán sát thấy bà nhiá»u kiếp vá» trước tánh tình tham lam keo kiệt, nên kiếp nà y
bà phải chịu quả báo cÆ¡ cá»±c nghèo cùng. Vì váºy muốn hết nghèo cùng bà phải dứt
lòng tham lam, còn phải tháºt hà nh phương pháp bố thÃ. Nhân nà o thì quả nấy, chắc
chắn không sai.
- Ãất Æ¡i! Ngà i bảo tôi bố thÃ, bố thà để giứt lòng tham, nhưng tôi có tham hồi
nà o đâu? Tại tôi nghèo cùng đến nỗi giơ xương, lòi da như thế nà y, tôi phải đà o
đâu ra cá»§a để mà bố thÃ.Thưa Ngà i, Ngà i bảo cách nà o dù thiên lao vạn khổ gì,
già nà y cÅ©ng có thể cố gắng là m được, chá»› còn Ä‘iá»u nà y thì xin chịu. Tôi không
biết là m cách nà o để là m cho được vừa lòng Ngà i. Äây hiện giá» trong tay chỉ có
cái bình nà y cá»§a chá»§ thôi, tôi mang Ä‘i để múc nước vá», nếu có thể bố thà được
thì tôi xin bố thà ngay, bất quá vỠnhà chủ đánh chút thôi, không đến nỗi gì,
quen rồi chả sợ. Miễn giỠđây có thể là m đủ theo ý muốn của Ngà i là tôi vui lắm
rồi.
- Ấy chết! Cá»§a chá»§ bà đem cho Ä‘i, vá» nhà mất bình chá»§ bà đánh chá»i chịu sao nổi?
- Không sao, thưa Ngà i! Già đã chịu đựng quen rồi, không đến nỗi gì, mà già cũng
nghÄ© liá»u mạng bất quá chết là cùng.
- CÅ©ng được, miá»…n có lòng thà nh kÃnh là được, không luáºn Ãt nhiá»u. Bà hãy Ä‘em
bình tìm chá»— nước tháºt trong và tháºt sạch múc đầy bình Ä‘em vỠđây cho tôi.
Tôn giả Ca Chiên Diên tiếp nháºn bình nước sạch do tá»± tay bà lão múc Ä‘em vá» dâng.
Ngà i chú nguyện cho bà , lại dạy bà lão nên ăn chay, niệm Pháºt, là m các công đức
v.v... Ä‘oạn Ngà i há»i:
- Bà có chá»— ở nà o tháºt sãch sẽ không?
- Tá»™i nghiệp quá nhưng bà vá» nên cố gắng giữ lòng, lo trá»n bổn pháºn, không nên
hiá»m háºn Ä‘iá»u gì cả. Tối đến, đợi khi trong nhà ngá»§ hết, bà hãy lén mở cá»a lên
nhà trên, và o trong ngồi xếp bằng ngay ngắn niệm Pháºt, tâm đừng nghÄ© gì khác chỉ
nên nhất tâm tưởng Pháºt mà thôi. Bà nên nhá»› thế.
...Bá»n đầy tá»› nhà ông Trưởng giả rạng ngà y mở cá»a, cả sợ, tri hô lên. Ông Trưởng
giả hốt hoảng ba chân bốn cẳng vừa chạy vừa quát "Mẹ tớ nà y sao hôm nay lại trốn
lên được đây ngồi chết? Từ trước đến giỠkhông bao giỠmụ được lên đây cả, thế
sao hôm nay... Bây đâu, hãy đến gần rỠxem bà ta chết đã lâu chưa? Nếu thiệt
chết, bây cột chân kéo xác bỠvà o rừng cho quạ kên ăn quách đi là xong chuyện.
Mau lên! Không tao Ä‘áºp chết cả lÅ© bay nữa bây giá». Mau lên, mau lên.
Bá»n đầy tá»› lúi húi tìm dây cá»™t chân là m theo lá»i ông chá»§, nhưng ra khá»i ngõ
chúng lại lôi tấm bố đã giấu được đem ra đắp điệm cho bà , xong rồi chúng ráp
nhau khiêng xác đem bỠtrong rừng lạnh.
Có ai ngỠđâu, lúc bấy giỠbà lão tuy tồi tà n thế, nhưng thần thức của bà đã
được sanh lên cõi trá»i Ãao Lợi, do nhá» sá»± chú nguyện cá»§a Tôn giả Ca Chiên Diên
và nhá» sá»± cố gắng niệm Pháºt cá»§a bà .
Bấy giỠở trên cõi Ãao Lợi có má»™t vị Thiên tá» vì hết phước báo nên phải hoà n
sanh nhân gian, bà lão nhá» sức trì giá»›i, niệm Pháºt và công đức bố thà mà được
thế và o địa vị ấy. Nhưng vì ham vui chơi theo khoái lạc của thiên báo mà quên
nguyên do gì mình được sanh là m Thiên tá». Song vị Thiên tá» nà y (bà lão bá»™c)
trước đã gây phước là nh, kết duyên Pháºt pháp, nên cảm đến lòng từ cá»§a Tôn giả Xá
Lợi Phất, Ngà i bèn đến lân la dá» há»i để kÃch thÃch đạo tâm sẵn có cá»§a vị Thiên
tá».
- Phà m việc gì có ra Ä‘á»u có nguyên nhân cả, hẳn Ngà i đã biết mình từ đâu đến vÃ
do nhân duyên gì mà được cảm quả báo là m Thiên tỠnhư hôm nay chứ?
Vị Thiên tỠcùng các quyến thuộc còn đang ngơ ngác chưa hiểu ra là m sao cả, thì
Ngà i Xá Lợi Phất liá»n truyá»n đạo nhãn cho vị Thiên tá» xem. Như chiêm bao chợt
tỉnh, vị Thiên tá» rối rÃt tá» lá»i cảm tạ Æ¡n Ngà i Xá Lợi Phất đã khai thị cho,
đồng thá»i há»p cả năm trăm quyến thuá»™c lá»… Ngà i, rồi cùng nhau mang hương hoa sang
ngay hà n lâm, xông hương, rải hoa cúng dưá»ng tá» thi.
Ãnh sáng cá»§a Chư Thiên chiếu khắp cả khu rừng có tá» thi cá»§a bà lão bá»™c là m cho
má»i ngưá»i hết sức kinh dị, nhà ông Trưởng giả cÅ©ng hay, cùng kéo nhau đến xem.
Lấy là m lạ, có ngưá»i đến gần há»i: "Ãây là ngưá»i tá»› già cá»§a nhà chúng tôi vừa
chết, thân thể đã sình trương dÆ¡ nhá»›p, khi bà còn sống ngưá»i ta còn ghê tởm Ãt
dám đến gần thay, phương chi nay bả đã chết rồi có gì quý lạ mà quý vị đến đây
rải hoa cúng dưá»ng? Nghe há»i vị Thiên tá» bèn ứng tiếp đáp lá»i thuáºt rõ ngá»n
ngà nh, vì nhân duyên gì mình được bá» thân tôi tá»›, sanh là m trá»i hưởng phước báo
vô lượng. Ãoạn vị Thiên tá» xây mặt vá» phÃa tịnh xá tưởng nghÄ© đến Tôn giả Ca
Chiên Diên, rồi vì Chư Thiên quyến thuá»™c cá»§a mình và má»™t số ngưá»i trần có mặt
hôm đó giảng pháp mầu đã lãnh thỠđược cho nghe, nà o là : Luáºn vá» pháp bố thÃ,
giữ giá»›i, niệm Pháºt, lìa dục v.v...
Nghe xong, năm trăm vị trá»i ấy tâm được xa lìa trần cấu, chứng nhãn thanh tịnh,
đồng bay vỠthiên cung.
Bấy giá» những ngưá»i trần có mặt tại đó thảy Ä‘á»u tỉnh ngá»™, ông Trưởng giả bấy giá»
má»›i sáng mắt và má»›i nháºn được cái giá trị cá»§a con ngưá»i không phải ở váºt chất mÃ
chÃnh ở tinh thần váºy. Thế là bà lão đã bán được cái nghèo vá»›i má»™t giá cao hết
sức tưởng tượng: là m thân trá»i.
Hết
(nguồn: http://quangduc.com)
<< về trang Truyện Ngắn Phật Giáo >>
|
|
 |
 |
 |
 |
|