Béo phì và những biến chứng nguy hiểm

GNO - Béo phì là tình trạng dư mỡ trong cơ thể. Trên thế giới, tỉ lệ béo phì ngày càng gia tăng. Tính từ năm 1980 đến nay, tỉ lệ béo phì toàn thế giới tăng gấp đôi với hơn 200 triệu nam giới và 300 triệu phụ nữ bị béo phì. Theo kết quả thống kê của Đại học Y Harvard.

Béo phì thường được xác định bằng tỉ lệ chiều cao và cân nặng gọi là chỉ số khối cơ thể (BMI), tương ứng với mức độ mỡ trong cơ thể. Theo CDC Hoa Kỳ, người trưởng thành có BMI là 30 hoặc cao hơn thì được xem là bị béo phì.

Nguyên nhân gây béo phì

Thông thường, béo phì là kết quả của năng lượng nạp vào cao hơn năng lượng được đốt cháy (tiêu hao). Có nhiều yếu tố gây ra béo phì như thiếu vận động, thiếu ngủ, do gene và các điều trị y khoa làm cho năng lượng bị đốt ít nhưng gây tăng cảm giác thèm ăn hoặc gây giữ nước trong cơ thể như corticosteroid, thuốc chống trầm cảm,…

Chế độ ăn giàu rau củ quả giúp ngăn chặn tình trạng
béo phì và các biến chứng do béo phì gây ra - Ảnh minh họa

Ngoài ra, sự tiện lợi của cuộc sống hiện đại cũng dẫn đến béo phì. Theo Viện Tim, Phổi và Máu Quốc gia Hoa Kỳ, các yếu tố môi trường gây ra béo phì là: khẩu phần ăn quá lớn, thực phẩm siêu thị không lành mạnh, thiếu nơi trong lành để thể dục thể thao.

Béo phì cũng lan tỏa trong môi trường giao tiếp xã hội. Một nghiên cứu năm 2011, đăng trên Tạp chí Y khoa Hoa Kỳ cho thấy béo phì lây lan vì bạn bè cùng chia sẻ một số điều kiện sống và hoạt động giống nhau, và cùng nhau tăng cân.

Các biến chứng do béo phì gây ra

Béo phì làm tăng nguy cơ phát triển nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như: bệnh động mạch vành, cao huyết áp, tiểu đường tuýp 2, đột quỵ, ung thư, chứng ngừng thở khi ngủ, sỏi mật, viêm khớp mãn tính, ảnh hưởng chức năng sinh sản và kinh nguyệt không đều.

Một nghiên cứu năm 2009 đăng trên Tờ PLOS thống kê béo phì và thừa cân gây ra hơn 200.000 ca tử vong ở Hoa Kỳ mỗi năm.

Béo phì còn gây ra tổn thất về cảm xúc, người béo phì hay bị khủng hoảng tinh thần, bị xa lánh, phân biệt đối xử và chất lượng cuộc sống bị suy giảm. Các chuyên gia Bệnh viện Mayo cho biết thêm.

Điều trị béo phì

Theo CDC, dù có nhiều chế độ ăn giúp giảm thể trọng nhanh chóng, nhưng quan trọng là phải hướng đến mục tiêu lâu dài và ổn định. Điều quan trọng nhất là ăn uống khoa học, lành mạnh và vận động thể chất mỗi ngày.

Nếu giảm được 5-10% trọng lượng cơ thể cũng có lợi lớn cho sức khỏe.

CDC khuyến nghị một số cách để giảm cân như: theo dõi chế độ ăn hàng ngày để hạn chế thói quen ăn uống không có lợi, thay đổi thói quen ăn uống (ăn chậm, ăn ít và uống nhiều nước để giảm lượng calori đưa vào cơ thể), đi dạo bộ sau khi cơm trưa, buổi tối ăn nhiều rau hơn và đi bộ khoảng 15 phút.

Để tránh tăng cân, mỗi ngày vận động thể chất cường độ vừa phải khoảng 60-90 phút.