Cai nghiện thuốc lá

Hơn 45 triệu người Mỹ bỏ thuốc, nhiều nước đã và đang cấm hút thuốc nơi công cộng. Nhưng hơn 20% người lớn vẫn hút thuốc, trong đó có cả phụ nữ. Rất nhiều thiếu niên cũng đang tập tành “nhả khói”.

Những nguy hại của việc hút thuốc.

Thuốc lá là nguyên nhân gây 1/5 số tử vong ở Mỹ, khoảng 435.000 sinh mạng mỗi năm, và hơn 8,5 triệu người Mỹ bị các bệnh mãn tính do hút thuốc. Thực sự đó là gánh nặng của thế giới. Theo Hội Ung thư Hoa Kỳ, việc hút thuốc sẽ cướp sinh mạng của 650 triệu người trong số 1,3 tỷ người đang hút thuốc hiện nay.

   Hút thuốc là nguyên nhân chính gây bệnh tim mạch - kể cả đột qụy, đau tim, và động mạch ngoại vi (peripheral artery). Khoảng 80% - 90% các bệnh nhân khí thũng (emphysema) bị ung thư phổi do hút thuốc. Viêm phế quản (bronchitis) và viêm phổi (pneumonia) mãn tính cũng tăng cao ở những người hút thuốc.

   Làm sao bỏ hút thuốc?

   Nicotine là chất gây nghiện, rất khó bỏ. Không thể bỏ thuốc nếu không thực sự nỗ lực. Muốn là có thể, nếu quyết định bỏ thuốc. Có 4 cách cơ bản để bỏ thuốc. Hãy làm ngơ nó và quyết định cái gì tốt hơn cho bạn. Đa số những người hút thuốc bắt đầu cố gắng bỏ thuốc bằng cách riêng, nhưng nhiều người cần vài cách và nỗ lực nhiều trước khi bỏ được thuốc lá. Ngay cả sau khi bỏ thuốc, bạn vẫn phải “canh chừng” mình, vì cơn thèm có thể dễ dàng làm bạn tái nghiện.

Tự nỗ lực và cần hỗ trợ.

Đừng đùa giỡn bằng cách giảm hút thuốc. Hầu như mọi người muốn giảm thì vẫn hút như thường. Rất cần sự giúp đỡ của người thân và bạn bè, đừng “đơn thân độc mã”. Đây là vài gợi ý:

1. Làm danh sách các lý do để bỏ thuốc, và danh sách những người đã bỏ thuốc thành công. Danh sách 1 nhắc nhớ tại sao bỏ thuốc là điều quan trọng, danh sách 2 cho thấy những người bỏ thuốc cũng như bạn mà người ta bỏ thuốc được. Khi thèm thuốc thì hãy nhớ 2 danh sách này.

2. Chọn ngày bắt đầu bỏ thuốc và cố gắng bám sát. Ngày “ra quân” đó nên là ngày đặc biệt và dễ nhớ để làm động lực cho bạn - ví dụ: sinh nhật hoặc ngày 31/5 (Ngày Quốc tế Chống thuốc lá),…

3. Rủ người thân hoặc bạn bè cùng bỏ thuốc. Nghiên cứu năm 2008 thấy rằng động thái hút thuốc lây lan qua cả hệ lụy gần và xa. Cùng nhau quyết định có thể giúp nhau bỏ thuốc hiệu quả hơn.

4. Vứt bỏ đồ gạt tàn, lau nhà cửa, giặt quần áo,… để “tẩy uế” hết mùi thuốc lá.

5.  Cố gắng vượt qua các động thái cằn nhằn, khó chịu, bồn chồn, lo âu, buồn ngủ hoặc mất ngủ. Các triệu chứng gây khó chịu thường xảy ra sau khi bạn bỏ thuốc được 1–3 tuần, rồi dần dần sẽ hết. Để bớt khó chịu, bạn nhai kẹo cao-su để quên thuốc lá. Cố gắng làm gì đó cho tay bạn không… rảnh.

6.  Nếu cảm thấy căng thẳng, hãy cố gắng thiền, hít thở sâu hoặc tập yoga.

7.  Hãy tập thể dục hoặc chơi thể thao, bạn sẽ bớt căng thẳng và dễ ngủ. Rất tốt nếu mỗi ngày đi bộ 30 phút.

8. Ăn những thực phẩm lành mạnh.

9. Tránh những nơi có khói thuốc. Đừng nghĩ đến hút thử, dù chỉ 1 hơi, và đừng nể tình khi người khác mời thuốc.

10. Tự thưởng cho mình bằng cách để dành tiền (thay vì mua thuốc) rồi đãi mình một món gì ngon.

11. Hãy suy nghĩ tích cực rằng “Tôi có thể bỏ thuốc”. Hàng ngày tâm niệm vậy, quyết định cố gắng không ngừng và dứt khoát phải bỏ thuốc.

- Động thái hỗ trợ.

 Bỏ thuốc là trách nhiệm của bạn, bỏ thuốc là lợi ích cho bạn và cho người khác. Có thể khó, nhưng không phải không làm được. Và bạn cũng không làm một mình, vì cả thế giới đã và đang khuyến khích bỏ thuốc, đồng thời cảnh báo nguy cơ do hút thuốc.

- Liệu pháp thay thế nicotine.

 Khói thuốc chứa hàng ngàn hóa chất. Nhiều chất độc hại, nhưng nicotine là chất gây nghiện nhất. Cũng như các chất gây nghiện khác, nó tác động vào thần kinh tiếp nhận ở não, tạo cảm giác hưng phấn và thèm nicotine nhiều hơn. Hút thuốc không chỉ hại sức khỏe mà còn hao tốn tiền bạc. Nhu cầu nicotine càng ngày càng tăng, nguy cơ cũng tăng theo.

Liệu pháp thay thế nicotine an toàn, không gây phản ứng phụ. Ở Mỹ có 5 liệu pháp thay thế nicotine: Miếng dán, kẹo nhai, kẹo ngậm, ống hít và ống xịt. Liều lượng tùy người hút thuốc nhiều hay ít. Cũng có nhiều loại thuốc uống giúp cai thuốc lá.

Ưu tiên hàng đầu

Khói thuốc là kẻ thù “số một” của sức khỏe cộng đồng. Nếu bạn hút thuốc, hãy bỏ ngay, đừng chần chừ. Bỏ thuốc là bảo vệ mình, bảo vệ gia đình và bảo vệ người khác, đồng thời cũng là bảo vệ môi trường. Nếu muốn bỏ mà bỏ chưa được, đừng nản chí sờn lòng, đừng tự biện hộ cho mình, đừng tha thứ cho mình. Hơn 45 triệu người Mỹ đã bỏ thuốc. Người ta bỏ được thì bạn cũng có thể bỏ thuốc. Hãy tin như vậy và cố gắng, chắc chắn sẽ thành công.