“Ngườiđạituhànhcórơivàonhânquảchăng?”.Conđáp:“Khôngrơivàonhânquả”.Dođóđếnnămtrămđờiđọalàmthânchồn.NaythỉnhHòathượngchuyểnmộtcâunóiđểconthoátkhỏithânchồn.
.jpg)
I-TUTHIỀNLÀBÁCBỎNHÂNQUẢCHĂNG?
NhânquảlàđạolýcănbảncủangườihọcPhật.Ngườitu,nhấtlàtuThiềncầnphảihiểurõ,nhậnkỹđiểmnày,khôngđểsảychânsađọaphảihốihậnkiếpkiếplâudài.BờingườituThiềnthườngnghenói:“Xưanaykhôngmộtvật”,thìnhânquảđểởchỗnào?Nhânquảcóhaykhông?
ĐâydẫncâuchuyệnthờiTổBáTrượng:Sưmỗikhithượngđườngdạychúng,cómộtônggiàtheochúngnghepháp.Hômnọ,chúngrahếtchỉcònônggiàkhôngđi.Sưhỏi:
-Ônglàngườigì?
Ônggiàthưa:
-Conchẳngphảingười,thờiquákhứthuởĐứcPhậtCadiếp,conlàmtăngởnúinày,nhânhọctròhỏi:“Ngườiđạituhànhcórơivàonhânquảchăng?”.Conđáp:“Khôngrơivàonhânquả”.Dođóđếnnămtrămđờiđọalàmthânchồn.NaythỉnhHòathượngchuyểnmộtcâunóiđểconthoátkhỏithânchồn.
Sưbảo:
- Ônghỏiđi!
Ônggiàhỏi:
-Ngườiđạituhànhcórơivàonhânquảchăng?
Sưđáp:
-Khônglầmnhânquả.
Ngaycâunóiấy,ônggiàđạingộlàmlễthưa:
-Conđãthoátthânchồn.ConởsaunúidámxinHòathượnglấytheolễTăngchếtmàtốngtángcon.
SưvàotrongkêuDuyNađánhkiểngbảochúngăncơmxongđưađámmộtvịtăng.Đạichúngnhómnhaubàntán:“Đạichúngđềumạnh,nhàdưỡngbệnhkhôngcóngườinàonằm,tạisaocóviệcnày?”.
Saukhiăncơmxong,Sưdẫnchúngđếnhangnúiphíasau,lấygậykhơilênthấyxácmộtconchồnvừachết,bènlàmlễthiêunhưvịTăng.
Trongđâychothấyngườilàmthầychỉđáplầmmộtchữthôimàphảinămtrămkiếpđọalàmchồn.Ngườihọcđạocóthểhờihợt,khinhthườngđốivớiviệcnàysao?
BởiôngTăngđáp“chẳngrơi”,tứcgạtnhânquảquamộtbên,sốngngoàinhânquả.Đólàphủnhậnmộtbên,rơivàođoạnkiếnnguyhiểm!Xưa,TôngiảĐạiMụcKiềnLiênlàbậcALaHánthầnthôngđệnhấttronghàngđệtửThanhVăncủaPhật,nhưngđếncuốiđời,bịbọnxấuđánhnátthân,thìthếnào?Hơnnữa,đốitrongconmắtnhàThiền,câuhỏi:“Córơikhông”làđãmắckẹthaibên,“rơi-chẳngrơi”rồi.Câuđáp“chẳngrơi”,cũnglàrớtmộtbên,chothấyngườiđápchưađủmắtsáng.
TổBáTrượngđáp:“Chẳnglầm”tứckhôngkẹt“rơi”hay“chẳngrơi”,màchínhlàthấyrõràng,thấytườngtậnnhânquả,khôngchútsailầm,khôngchútlờmờhỗntạp.Đómớithậtlàbậcsángsuốt.Chonênngườiđạituhànhlàđãmởsángmắttrítuệ,thấytộtcùngnhânquảkhôngcònnghingờ.
TrongTuyệtQuánLuậncóđoạnnhânduyênhỏiđáp:
Hỏi:
-Cónhânduyênđượcsátsinhchăng?
Đáp:
-Lửahoangđốtnúi,giómạnhthổigãycây,núilởđèthú,nướctrànlàmtrôitrùng,tâmđượcđúngnhưthếthìcảđếnngườicũnggiếtđược.Nếucótâmdodự,thấysống,thấygiết,trongđóchưahếttâmcó,thìdùđếnconkiếncũngbuộcmạngông.
Nghĩalàvừacóđộngniệmlàkhôngtránhkhỏinhânquả;huốngnữađãtạotácrổilạikhởitâmbiệnluậnđểmuốnphủnhậnnhânquảđượcsao?
ThiềnsưThừaHạokhoảngniênhiệuThiênKhánh1023–1031,xuấtgiaởviệnđạiLực,sausưđếnthamhọcvớiThiềnsưTưQuảngởBắcTháp,đạtthấuhuyềnchỉ,đượcTammuộiđạitựtại.Sưcómaycáikhốvải,rồiviếttêncácvịTổsưtrênđótùnglâmgọilàHạoBốCôn.
Cóôngtăngtrẻthấyvậybắtchướccũngmaymộtcáilàmnhưthế.Sưbiếtđược,gọiôngđếnquởtrách.Mộttuầnsauôngtăngấythổhuyếtchết.
Họcthiềnkhôngtớinơimàbắtchướclànguyhiểmnhưthế.LàmđểtỏratađâyđạtThiền,tađâytựtạikhôngvướngmắc…Nhưngkhôngngờmìnhđãvướngmắcrồi.Vướngcáigì?Tứclàvướngmắcvàocáikhuôncủangườixưa.Thêmmộtđiểmnữalà,đãcótâmlàmrồi,thìchạyđâuchokhỏi?Cótâmthìcópháp,cómình,cóngười,cóđủtấtcả,khôngthểlýluậnđểchạytrốn!
HòathượngMinhhỏiQuốcSưĐứcThiềuởThiênThai:
-NgàiCaDiếpmangchiếcytrượngsáucủaĐứcThíchCavàonúiKêTúcđợilúcDiLặchạsanhmớiđemymộttrượngsáukhoáclêntrênthânnghìnthướccủaĐứcDiLặc,kíchthướcvẫnvừavặn.ChỉnhưthâncủaĐứcThíchCacaomộttrượngsáu,thânĐứcDiLặccaomộtnghìnthước,vậythìthânbiếtrútngắnlạihayybiếtnớidàira?
Sưđáp:
-Ônglạihội.
Minhphủiáođira.
Sưnói:
-Kẻtiểunhi,Sơntăngnếunhưđápchoôngchẳngphải,chínhsẽcónhânquả.Ôngnếuchẳngphải,tasẽthấyrõ.
Minhtrởvềbảyngàysaubịthổhuyết.HòathượngPhùQuangkhuyên:
-Ôngmauđisámhối.
MinhliềnđếnphươngtrượngcủaSưbuồnkhócthưa:
-NguyệnHòathượngtừbinhậnchoconsámhối.
Sưbảo:
-Nhưngườitéxuốngđất,nhânđấtmàđứngdậy,tachưatừngdạyôngcóngãhayđứng.
Minhlạithưa:
-NếuHòathượngchoconsámhối,connguyệnsuốtđờihầuHòathượng.
SưvìMinhmànóira:
-PhậtPhậtđạođạođồng,bổngdưngchiacócaothấp.ThíchCa,DiLặcnhưcondấuinvàođấtbùn.Đâychothấynhânquảkhôngphảilàchuyệnđùachơi,phảirấtcẩnthận!
Đốivớinhânquảkhôngcóluậtsưbiệnhộnhưởthếgian,màgốcchínhtừtâmtạothành,tâmgâyrađểcónghiệpquảbáo,thìcũngphảichínhtừtâmmàchuyểnnghiệp.Tâmkhôngchuyểnchỉcứlýluậnsuôngthìkhôngthểsạchđượcnghiệp.Ngườichânchínhhọcđạophảithậtchínchắnnhậnđịnhrõràngchỗnày!
II-NHÂNVÔTHƯỜNG,QUẢVÔTHƯỜNG
Ngườitugiảithoátnhưngkhôngrõnhânquả,lấytâmsinhdiệttuhànhthìđượcquảlàsinhdiệtkhôngnghi.NgàyxưanhiềuvịtuTiên,đemtâmtưởngbámvàocáitasinhdiệtnàymàtu,cầusốnglâu,cầuthầnthông,cuốicùngvẫnthuộcluânhồi,khônghếtphiềnnão.
TrongtậpNhânThiênBảoGiámcóthuậtlạicâuchuyệnLữĐồngTânThiềnsưHốiCơởHoàngLong.ÔngsốngvàokhoảngthờiĐường,niênhiệiThiênBảo(742-755),nhiềulầnđithiTiếnsĩmàkhôngđậu,nhânđóđidạochơingọnHoaSơngặpChungLyQuyền,làvịlangtướngđờiTấntránhloạnvàonúihọcphápdưỡngmạng,lúcđóđemtruyềndạychoôngthuậtluyệnKimđanvàkiêếphápTiênthiên,ôngđạtđượcphépdạođitựtại.
NhânđiquanúiHoàngLongởChâuNgạcthấykhítíavờnquanh,ôngnghilàcóbậcdinhânở,bènđivàothìgặplúcThiềnsưCơthượngđường.Sưbiếtcóngườilạẩndướitòa,liềnlớntiếngbảo:
-Trongchúngcókẻtrộmpháp.
Ôngđirahiênnganghỏi:
-Trongmộthạtlúachứathếgiới,trongnồinửathăngnấunúisông,hãynóiýchỉnàythếnào?
Sưđáp:
-Quỷgiữthâychết.
Ôngthưa:
-Ngặtvìtrongtúichứathuốctrườngsinhbấttửthìsao?
Sưbảo:
Dùtrảiquatámmuônkiếp,cuốicùngcũngphảichếtmấtthôi.
LữđồngTânbấtmãn,bựctứcbỏđi.Đếntối,ôngphóngkiếmđếnđịnhhạiSư.Sưđãbiếttrướcnênlấyphápytrùmlênđầurồingồinơiphươngtrượng.KiếmbayđếnbayquanhSưmấyvòng,Sưlấytaychỉ,kiếmliềnrơixuốngđất.Ôngtạtội.Sưnhânđógạnhỏi:
-Trongnồinửathăngthìchẳnghỏi,thếnàolàtrongmộthạtlúachứathếgiới?
Ôngngaylờiđóliềncótỉnh,bènlàmbàikệ:
Bópnátbầurượuđậpvỡđàn,
GiờđâychẳngluyếnthuốcKimđan.
TừkhigặpđượcHoàngLongđó,
Mớibiếttừxưadụngtâmquàng.
Ảokhướcbiềunhitoáikhướccầm,
Nhưkimbấtluyếnthủytrungkim
TựtùngnhấtkiếnHoàngLonghậu,
Thủygiáctùngtiềnthốdụngtâm.
ChothấyôngLữĐồngTântuđượcthầnthông,đượcsốnglâunhưngphiềnnãokhôngsạch,tâmhơnthuacònnặng,tứclàvẫnsốngtronglòngsinhtửluânhồithôi. ThiềnsưCơởHoàngLongthươngxótđánhthứcchoôngthấyrõ,dùluyệnđượcKimđan,uốngthuốctiênsốnglâuhàngngànnăm,nhưngcuốicùngcũngphảichết,cũngtrởlạiluânhồi,đóchỉnhưquỹgiữthâychếtthôi.
Phảitỏngộđượctựtánh,làcáinhânkhôngsanhdiệtmànươngđótuhành,mớilàconđườnggiảithoátchânthật. TrongthờiTôngiảƯuBaCúcĐacótỳkheoThiệnKiếnởnướcKếTântuhànhchứngđượctứthiềnvànămthứthầnthông.Gặpnhữnglúctrờihạnhán,ôngthườngcầuđượcmưanênkhởilòngtăngthượngmạn,tựchomìnhđãđượcquảA-la-hán.
TôngiảƯuBaCúcĐamuốnđộông,Ngàibènhóalàmchomườihainămhạnhán.Mọingườiđềuhoảngsợ,đếnchỗTôngiảbạchrằng:“KínhmongNgàivìchúngconmàcầumưacho”.
Tôngiảđáp:“Takhôngthểcầumưa,ởnướcKếTâncóTỳkheoThiệnKiếncókhảnăngcầumưa”.KhiấymọingườitrongnướcliềnsaisứđiquachỗTỳKheokiacầuthỉnh.TỳkheoThiệnKiếnnhậnlờithỉnh,dùngsứcthầnthôngcủathếtụcbayđếnnướcMaĐộtLađồngthỉnhcầu:“BạchXàLê!XinNgàivìchúngconmàcầumưacho!”.
TỳKheoThiệnKiếncầumưakếtquảmưatongậpđầycácnơi.Mọingườiđềuvuimừngsắmsửađồcúngđemđếncúngdường.TỳKheoThiệnKiếnrấtđượclợidưỡng,liềnkhởilòngkiêumạnnóirằng:“ChỗNgàiƯuBaCúcĐađượccúngdườngchẳngbằngta”.
SauđóTỳKheoấyliềntựsuynghĩ:“BậcA-la-hánthìkhôngcóngãmạn,mớibiếttanaychẳngphảilàA-la-hánrồi”.
TỳKheoấyliềnđiquachỗTôngiảcầuchỉdạyphươngphápđểtiếnthêm.Tôngiảbảo:“ÔngchẳnggiữgìnphéptắccủaPhật,làmsaodạyông?PhậtchẳngchoTỳKheocầumưa,ôngđãlàmlạicònsanhtâmkiêumạn,làmsaotựnóirằngtađượcA-la-hán?”.TỳKheoấyliềnhướngvềTôngiảchítâmsámhối.Tôngiảchỉdạycho,ôngliềnđắcquảA-la-hán.
NhưvậyTỳKheoThiệnKiếntuhànhchứngđượctứthiền,đượcnămthầnthôngnhưngcònlòngkiêumạn,tứccáinhânsinhtửchưahếtnênkhôngchứngđượcgiảithoátvôsinh.Cũngmaylàôngtỉnhlại,nếukhông,cứbámchặtvàođócholàmìnhđãthậtđắcđạo,rồikhinhthườngcácbậcthánhkhác,thìcuốicùngkhôngbiếtsẽđivềđâu?Giảithoátthìhẳnlàkhóđếnrồi.
Cònngườitucầuphướcđờisauhưởngthếnào?Đâylàtutrongluânhồi,nhưngtránhmấtthânngười.Bởiđờisauhưởnglàaihưởng?Tahưởngchớgì!Đólàconmángtínhchấpngã,nghĩđếnmìnhhưởng,tứccònvướngtrongsinhtử.KinhKimCangPhậtdạybốthíbảybáuđầycảhằngsathếgiới,khôngbằngngườitrìbốncâukệkinhKimCang.
Bởibốthínhiềuthìđượcphướclớnrồicứlohưởngphước,sinhđisinhlạiđểhưởngtrongvòngluânhồinày,vớiconmắtcủabậcgiácngộcũngđâucógìvuisướng!Mỗimộtlầnsinhtửlàbaonhiêuđaukhổtrongđó,đâuhẳnlàvui.Hơnnữa,nếuthiếutrítuệmàcóphướctứccònlòngthamthìcàngthamthêm.
NhưchuyệnvuaĐảnhSanh,dophướcbáuđờitrước,vuacaitrịmộtnướcrộnglớn,cóvòngvàng,voibạc,ngựakhỏe,ngọcminhchâu,vợxinhđẹp,quanvăntrunghiếu,quanvõhùngdũngvàmộtngànngườicon.
Vuađượctrờimưavàngbạc,cácnướcbốnphươngthầnphục,nhưngvẫnchưathỏamãn,vuanghĩmuốnlêncõitrờichobiết.Nhờphướclànhcủavịchuyểnluânvương,chiếcvòngvàngkéovuabaylêntrời.TrờiĐếThíchnhìnthấyvuaĐảnhSanhliềnranghinhđónvàotrongcungtrờivànhườngtòachongồi.
VuaĐảnhSanhngồixong,nhìnxuanhquanhthấycungđiệnlàmbằngbảybáu,tỏasángkhácxaởnhângian,vuachưatừngthấybaogiờ,lúcđó,vuathầmnghĩ:“Ởhạgiới,tađãthốnglĩnhđấtđaibốnphương,ngọcngàchâubáu,mỹnữnhiềuvôkể,nhưngnhữngthứđóđâucóthểsánhđượcvớinhữngthứởthiêncungnày.HaylàtrờiĐếThíchsắpquađời,ngàigọitangồivàocungđiệnnàyđểchotacaiquảng cảtrêntrờilẫnhạgiới,thậtlàtuyệndiệubiếtbao!”.
VuaĐảnhSanhvừacóýnghĩxấuđó,bịtrờiĐếThíchđẩyrơitrởlạihạgiới.Sauđóvuamắcbệnhnặng,cácđạithầnđếnvâyquanhthămhỏi,vuatrịnhtrọngbảo:
-Cácngươiluônởbênta,tấtcảnhữnggìtalàm,cácngươiđềubiếtrõ.Nếunhưsaunàycóaiđóhỏi:“Đạivươngcủacácngươichếtnhưthếnào?”.
Cácngươiphảiđáprằng:“Ôngtachếtvìbệnhthamlamvôđộ.Bâygiờtađãhiểurằngthamlamlàcondaolợihạiđểlàmtổnhạisinhmạngcủaconngười,lànọcđộclàmvongquốc!Tiếcquá,tahiểurathìđãmuộnrồi.Cácngươinênbảongườiđờirằng:thamlamlàngọnlửathiêuthân,chớnênxemthường!"
Nóixong,vuaĐảnhSanhbuôngxuôitayxuống,ngàiquađời.(TheotruyệncổPhậtgiáo). Đâychothấy,ngườicóphướcnhưngthiếutuệ,bịlòngthamsaikhiến,thamkhôngbiếtđủ,thamquámứcnênđànhchịukhổ.
Đãlênđượccungtrời,đượcvuatrờinhườngchongồichungtòa,vẫncònchưabiếtđủ,muốnchiếmluôntòangồimộtmình,thànhtổnphước,rơitrởlạinhângian.
KinhPhápCúcâu186-187,Phậtcũngdạy:
Giảsửmưavàngbạc
Cũngchẳngthỏalòngtham
Ngườitrírõáidục
Vuiítmàkhổnhiều
Thếnênvuicõitrời
Ngườicũngchớmongcầu
Đểtửbấcchínhgiác
Chỉcầntrừáidục.
Nghĩalà,lòngthamcủaconngườilàkhôngđáy,khôngbiếtđâulàgiớihạn.Mànhưvậythìcóbaogiờđượcthỏamãn?
Khôngthỏamãnthìsaogọilàvuiđược?Nêngọilàvuitrongcáikhổthôi!Đólànóivềcáivuitrongluânhồithuộcnhânquảsinhdiệt,giữkhôngmấtthânngười,đểtiếnlênnữa,chớkhôngdừngngayđây.
III-NHÂNCHẲNGSINHDIỆT,QUẢCHẲNGSINHDIỆT
Ngườituhànhgiảithoátmuốnđạtquảchẳngsinhdiệt,phảichọnđúngcáinhânchẳngsinhdiệtmàtu,nhânquảtươngứngvớinhauthìchỗlàmmớiđángtinchắc.
TrongkinhViênGiác,BồtátVănThùhỏiPhật:
-BạchĐứcĐạiBiThếTôn!XinvìchúngnghepháptrongnàymànóinhânđịapháphạnhthanhtịnhbổnkhởicủaĐứcNhưLai,vànóichocácBồtátđốivớiĐạithừapháttâmthanhtịnh,làmsaomàxalìacácbệnh,haykhiếnchochúngsinhđờisau,ngườicầuĐạithừakhỏirơivàotàkiến?
Phậtbảo:
-Nàythiệnnamtư!ĐứcVôthượngphápvươngcómônĐà-la-nitênViênGiác,lưuxuấttấtcảthanhtịnhchânnhư,Bồđề,NiếtbànvàBa-la-mật,traodạychocácbồtát.TấtcảnhânđịabổnkhởicủaNhưLaiđềuynơigiáctướngthanhtịnhviênchiếunày,hằngđoạnvômìnhmớithànhPhậtđạo.
TứcBồtátVănThùhỏiĐứcPhậtvềnhânđịabanđầucủacácĐứcPhậttuhành,nhânđómàthànhquảViênGiác.Phậtchỉrõ,nhânđịađó,chỉlàytheotánhViênGiácthanhtịnhmàdứtsạchvôminh,liềnthànhquảgiác.
TánhViênGiáctứctâmthểchânthậtkhôngsinhkhôngdiệtnơimỗingườichứkhônggìkhác.Lấyđólàmnhânđịatuhành,tứckhếhợpvớiquảthườngtrụ,đólànhânqquảtươngưngvớinhau,việclàmthànhtựunhưýnguyệnlàkhôngnghi.
KinhKimCang,PhậtcũngtừngdạyBồtátpháttâmVôThượngChínhĐẳngChínhGiác,muốnhàngphụctâm,phảiđộtấtcảchúngsinhvàovôdưNiếtbànmàkhôngthấycómộtchúngsinhđượcdiệtđộ.
PháttâmVôThượngChínhĐẳngChínhGiác,tứctâmchẳngsinhchẳngdiệt.ĐộhếtchúngsanhvàovôdưNiếtbàn,tứcsốngtrởvềtrướckhiđộngniệm.Đólàsốngtrongtâmchẳngsinhchẳngdiệt,khôngtheocáctâmsinhdiệtđộngkhởi,đilangthangvàocáctrầnquyênmấtđườngvề.Chỗtuhànhchânthậtlànhưthế,đâuthểlẫmlẫn!
KinhLăngNghiêm,quabảychỗPhậtgặnhỏitâmcuốicùngPhậtbảoA-nan:
-Ngaycảhưkhôngcòncótên,cótướng,huốngchicáichântâmsángsuốt,trongsạch,nhiệmmầu,làtánhcủatấtcảtâmmàkhôngtựthểsao?
Songnếuôngquyếtchấpcáiphânbiệtgiácquan,hiểubiếtlàtâm,thìcáitâmấyphảirờihànhtướngcủacáctrần:sắc,thanh,hương…cótoàntánh.
Chứhiệnnay,ôngvângnghephápâmcủata,đólànhântiếngmàcóphânbiệt,dầuchodiệthếttấtcảthấy,nghe,giác,biết,bêntronggiữlấycáitrốngrỗng,unhànthìcũngcònlàsựphânbiệtbóngdángpháptrầnmàthôi.
Tôikhôngbảoôngchấpcáiấykhôngphảilàtâm,nhưngôngphảichínhnơitâmông,suyxétchínhchắn,nếurờitiềntrầnkhôngcótựthể,thìnóchỉlàsựphânbiệtbóngdángtiềntrần.Tiềntrầnkhôngthườngtrụ,vậykhichúngbiếndiệt,cáitâmnươngvàotiềntrầnấycũngđồngnhưlôngrùasừngthỏ,ắtphápthâncủaôngcũngđồngvớihoạidiệt,còngìđểchứngVôsanhphápnhẫn?
TứclàPhậtkhôngbácbỏtâmphânbiệt,songphảinhậnrõthểchânthật củanóđểsốngkhônglầmnhânquảđểtuhành.Bởitâmsuynghĩphânbiệtlàthứluônluônđitheoduyên,theocảnhcầnphảicóđốitượngmớitồntại.
Lìađốitượng,khôngchỗduyênlànómấtdấu,làhếtphânbiệt.Đókhôngphảilàchỗtựavữngchắc.Còntánhphânbiệtlìatiềntrầntứclìađốitượngmànóvẫncó,vẫnthườnghiệnhữuđómớilàcáinhânthườngtrụ,luôncómặtkhôngthiếuvắng.
Đâymớiđíchthựclàcuộcsốngvữngchắclâudàikhôngcógìpháhoạiđược.Dođó,trongnhàthiềndạyngườiphảiminhtâmkiếntính,tinnhạnmặtmàychânthậtxưanaycủachínhmình,nếuchưanhậnđượcchỗnàylàvẫncònđứngngoàicửaTổ,chưavàonhàthiền.
ThiềnsưHoàiNhượngởNamNhạcbảoĐạoNhấttứcMãTổsaunày:“Nếulấythànhhoại,tụtánmàthấyđạolàkhôngthểthấyđạo”.
Tứcđemcáisinhdiệtvôthườngmàvàođạolàkhôngthểđược.Muốnvàođạo,phảidámbuôncáivôthườngsinhdiệtnày,tinnhậnchẳngvàocáichânthậtkhôngsinhdiệtmớilàchỗgặpnhauvớichưTổ.
ThiềnsưPhổNguyênởNamTuyềncũngtừngdạychúng:“Chỉlãnhhộiđượctínhtừvôlượngkiếpđếngiờkhôngbiếnđổitứctuhành,diệudụngmàchẳngtrụtứchạnhBồtát”.
ÝSưbảo,lãnhnhậntínhkhôngsinhdiệtnơimình,đólàchỗsốngchânthật,làtuhành,ngoàirađềulàphươngtiệnchưaphảithật.Ngườituthiềnphảinắmrõthenchốtnàyđểtuhànhkhônglầmnhânquả,thìbảothànhtựuđượcýnguyện.
ThiềnsưSưBịởHuyềncũngdạychúng:
-Nayôngmuốnrakhỏicáichủtểcủathửaruộngthânnămuẩn,chỉbiếtnhậnlấythểkimcươngbímật.Cổnhânđãnóivớicácông:“Viênthànhchínhkiếnkhắpsagiới”.Naytôilấyítphầnnóithídụ,cácôngcótrídođócóthểbiết:cácôngthấymặttrờinơithếgiớinàychăng?
Ngườithếgiantạotác,sinhhoạt,baonhiêuviệctâmhànhtạonghiệpđềunhờánhsángmặttrờimàcó.Songmặttrờicónhiềuthứđếntâmhànhchăng?Lạicóchỗchẳnggiápchăng?Muốnbiếtthểkimcươngnàycũngnhưthế.
Hiệnnaynúisôngđấtbằng,mườiphươngcõinước,sắckhôngsángtốivàthântâmông,đềunhờcáioaiquangviênthànhcủaôngmàhiện. Cảthảytrờingườicácloàiquầnsinhtạonghiệp,thọquảbáocótínhkhôngtính,đềunhờcáioaiquangcủaông,chođếnChưPhậtthànhđạo,thànhquả,tiếpvậtlợisanh,đềutrọnnhờcáioaiquangcủaông.
NhưngthểkimcươnglạicóphàmphuchưPhậtchăng?Cótâmhànhcủaôngchăng?Khôngthểnóikhônglàđúngđược.Biếtchăng?Ôngđãcócáikỳđặcnhưthế,bàyhiệnchỗxuấtthânsaochẳngphátminhlấy?
Lạitheongườinhằmtrongthửaruộngthânnămuẩn,trongcõiquỹmàtìmkếsống.Hẳnlàtựdốimấtvậy.Chợtgặpquỷvôthườngđến,mắttrợnmiệngméo,thânkiếnmạngkiếnnhưthếấythậtkhóchốngchọiđược.Giốngnhưlộtvỏconrùasống,thậtkhổ!
Muốntugiảithoátchânthật,phảinhậnthểKimCangbímật,tứccáinhânchẳngsinhchẳngdiệtnơimỗingườiđềusốnghằngngaytrongcáioaiquangđó.Chớlầmnhậnthânnămuầnnày,nólàcáisinhdiệtvôthường,sẽđưađếnquảsinhtửluânhồi,khôngphảilàlốira.
HànSơncómộtbàithơ:
Mộtbìnhvàngđúcthành,
Mộtbìnhnặntừđất.
Haibìnhmặcanhem,
Cáinàolàbềnchắc?
Muốnbiếtbìnhcóhai,
Cầnrõnghiệpchẳngmột.
Lấyđâynghiệmnhânsinh,
Ngàynaytuhànhđấy.
Trongđây,NgàiHànSơnmuốnnhắcchongườisángsuốt,phảikhéonhậnrõhaicáinhânquảvôthườngsinhdiệtvàbềnchắclâudài,đểlấyđótuhànhđúngđắnkhôngphảiănnănvềsau.
IV-TRONGSINHDIỆT,RÕCHẲNGSINHDIỆT
Cáichânthậtchẳngsinhchẳngdiệtlàphảinhậnngaytrongcáisinhdiệt,khôngphảitìmđâukhác.Lìabỏsinhdiệtđểtìmchẳngsinhdiệt,làcòncótâmlấybỏ,cũngthuộcsinhdiệt.Đâylàđạolýthựctế,mỗingườicóthểchứngnghiệmngaycuộcsốngnày.
CóvịtănghỏiThiềnsưHuệởHoaNghiêm:
-VọngtâmkhôngchỗnơitứcBồđề.
Vọngtâmtứclàcáisinhdiệtvôthường,làhưdốikhôngthật.Nhưngngaykhivọngthấyrõnóvốnkhôngcóchỗnơi,khôngcógốcnguồnthậtsinh,tứcđólàBồđềrồi!Bởinếunóthậtcóchỗnơithìđâugọilàvọng.
Chínhngaykhivọngđó,đãsẵntínhchântrongđórồi.Chỉvìquêntínhchânmớikhởivọng,rồilầmtheođóthànhđitheosanhdiệt.Giờngộtrởlại,ngayvọngtứcchân,lẽthậtvẫnluônhiệnhữuđó!
HuệKhảhỏiTổBồĐềĐạtMa:
-Tâmconchưaan,xinHòathượngdạyconphápantâm.
TổĐạtMabảo:
-Ôngđemtamrađâytaancho.
HuệKhảlặngimtìmtrởlạihồilâu,liềnthưa:
-Contìmtâmkhôngthểđược.
TổĐạtMabảo:
-Tađãantâmchoôngrồi!
Đâylàmộtbàipháptuyệtdiệumàkhôngphảithuyếtdàidòng.Bởiquênchânkhởivọngnênthànhbấtan,rồichạyđitìmcáchđểan.Tâmbấtanđólàgì?Nắmbắtnóđemtrìnhraxem! Quảlàlầm!Xoaytrởlạitìmkỹnó,nóđâucònchỗduyênđểkhởi,tứctựnólặngmất,khôngcònbóngdángđểthấy.
Ngayđótựanrồi!Antứchợpvềtínhchân,khỏitìmđâunữa.Lốivàothiềnlàđây. ThiềnsưBổnTịchthamthiềnvớiHòathượngĐộngSơnvàđượcthầmtraotôngchỉ.KhiSưtừgiãđi,ĐộngSơnhỏi:
-Ôngđivềđâu?
Sưthưa:
-Đivềchỗkhôngbiếnđổi.
ĐộngSơnhỏi:
-Chỗkhôngbiếnđổihácóđisao?
Sưthưa:
-Đicũngchẳngbiếnđổi.
Đâylànóilênchỗsốngchânthậtcủangườiđạtđạo.Đitứclàđộng,làsinhdiệt,biếnđổi.Chỗkhôngbiếnđổilàchỗsốngthiền.Ngườiđạtđạothìngaytrongchỗbiếnđổi,độngchuyểnvẫnsốngtrongbấtđộng,khônglầmtheocáibiếnđổi.Sốngđượcnhưvậytứclìaniệmhaibênđộngtịnh,cònaigạtmìnhđược?
Đâylàngaychỗđicũnglàthiềnrồi.
VàkinhHoaNghiêm,khiPhậtthànhđạoliềnthan:“Lạthay!Lạthay!TấtcảchúngsanhđềucóđầyđủdứctướngtrítuệcủaNhưLai,chỉvìvọngtưởngchấptrướcmàkhôngthểchứngđược.Nếulìavọngtưởnglàtríthanhtịnh,trítựnhiên,trívôsưtựnhiênhiệntiền”.
NghĩalàPhậtthấyrõngaythânchúngsanhvôthườngsinhdiệtnàycósẵnthânNhưLai,chỉvìnhữngthứvọngtưởngchấptrướccheđậymàkhôngnhậnra.ChưPhật,chưTổcũngchínhngaythânsinhdiệtnàymàchứngngộthânchânthậtbấtdiệt,đâuphảitừnơinàokháctới.Đólàmộtlẽthậtmuônđời,mỗingườikhéonhậnralàmởmắttrítuệ,vénmànvôminhtừvôthủy.
RõràngngaythânsinhdiệtcủachúngsanhđềucóđủôngPhậtthườngtrụvôlượngthọ,còngìnghingờnữa!
V-THẤUTỘTNHÂNQUẢTRONGMỘTNIỆM
ThiềnsưTríTạngỡTâyĐườngđangcôngtáctoànchúng,liềnbảo:
-Nhânquảrõràng,phảilàmsao?Phảilàmsao?
Khiấycóvịtăngbướcralấytaychốngdướiđất.Sưhỏi:
-Làmgì?
Tăngthưa:
-Cứunhau!Cứunhau!
Sưbảođạichúng:
-Ôngtăngnàyhơigiốngchútít.
Tăngphủiáobỏđi.Sưbảo:
-Trùngtrongthânsưtửtựănthịtsưtử.
Nhưvậytựmìnhlàm,rồitựmìnhkêucứu,áicứumình?Trùngtrongthânsưtửtựănthịtsưtửlàtựnhắcngườiphảitựkhéogiữgìn.
Nhânquảrõràng,nhítmộtchútkhôngthểđược.Ngườitukỹkhôngthểdễduôi,hờihợttrongmộtniệm.Vừađộngniệmlàrơivàonhânquảrồi!Độngtứclàsinh,cósinhtứcdiệt,ngayđórơivàonhânquảsinhdiệtvitế.TrongChứngĐạoCaThiềnsưHuyềnGiácbảo:
Phảiđó,LongNữthoắtthànhPhật,
Tráiđó,ThiệnTinhrơiđịangục.
Nghĩalàngaymộtniệmchớpnhoángđó,liềnlênxuốngnhưđiệnxẹt,ngườituhànhcóthểkhinhthườngđượcsao?ThànhPhậtcũngngaymộtniệmnày,vàođịangụccũngngaymộtniệmnày,chỉcáchnhauởmêvàgiác.Giácnólàchânthật,sángsuốt.
Mênólàvàođịangục,tốităm.Thấytộtđếnchỗnàythìtuhànhthậtkỹ,khôngdámxemthườngtrongtừngtâmniệm,vậycòngìgạtđượcmình? Nhânquảđếnđâykhôngcònlàlýcạncợtnữa,màphảicôngphuthậtsâumớithấutột.
Chonên“Chẳnglầmnhânquả”liềnthoátkhỏikiếpchồn.Ngườiđạituhànhlàphảithấytườngtận,thấutộtđếnnhưthế,đâuthểchỉhiểusuôngtrênchữnghĩa.Rấtnguyhiểm!
VuaTrầnNhânTôngtừnghỏiThượngsĩTuệTrung:
-Chỉnhưgìngiữgiớihạnhtrongsạchkhôngchútsaolãnglàthếnào?
Thượngsĩcườikhôngđáp.Ngàithỉnhcầuthêm,Thượngsĩnóihaibàikệ:
Giữgiớicũngnhẫnnhục,
Chuốctộichẳngchuốcphúc.
Muốnbiếtkhôngtộiphúc,
Chẳnggiữgiớinhẫnnhục.
***
Nhưngườileolêncây,
Trongantựcầunguy.
Nhưngườikhôngleocây,
Trănggiócólàmgì?
Đâylàchỗsâusakhóhiểu,hiểulầmlàrơiđịangụcdễdàng.Ýhaibàikệngầmchỉ,ngườicòncótâmgiữgiới,cótâmnhẫnnhụctứclàcònchưahếttội,cònchưasạchphiềnnãothamsân,chonênmớicógiữ,cónhẫnđểkhắcphụcnó.
Nhưngtrướckhiđộngniệmthìtộiphúctrụvàođâu?Cóđộngniệmmớicóniệmlành,niệmdữ;niệmlànhthìđượcphúc,niệmdữthìmắctội.Nhưngườikhôngleocây,tứctrướckhiđộngniệmthìtựanđâucólogì;tráilại,mìnhkhởiniệmrồilạilogiữnó,cóphảitốncôngnhiềuchăng?Tuynhiênsốngđượcchỗnàykhôngphảidễ,đâuthểlýluậnmàđược.
Lýluậnđểkhỏitộiphúcđượcsao?VìvậyThượngsĩnóixongliềndặnkỹ:“Chớbảochongườikhôngragìbiết”.Bởisợrằnghọnghesuôngrồichỉbắtchướcnóirỗng,làmbừa,sẽchuốclấynhânquảkhólườngđược!Miệngnóikhôngtộiphúcnhưngtâmchứađầyniệmphảiquấy,hơnthua,thìbảorằngkhỏitộiđượcsao?Rấtphảicẩnthận!
VI-TÓMKẾT
Ngườituhành,nhấtlàtuThiềnđốivớilýnhânquảphảichotườngtận,thấytộtcộinguồnsinhdiệtvitế,khôngthểhờihợtthôngqua,hoặclờmờnhânquảdễđilạc!
HòathượngHưVândạy:“ĐiềukiệnQuyềtĐịnhtrướckhitutập,thìđiềuthứnhấtđólàTINSÂUNHÂNQUẢ.Ngàibảo:-Khôngluậnngườinào,nếumuốndụngcôngtutập,trướccầnphảitinsâuvàonhânquả.Nếukhôngtinnhânquả,thựchànhcànbướng,khôngnhữngtuhànhchẳngthànhcôngmàtamđồcũngkhótránh”(ThamThiềnYếuChỉ)
Đâylàkinhnghiệmcủabậcđitrước,ngườiđisauphảinhậnkỹđểbướcđivữngchắcthànhcông. Trênđâyđãtrìnhbàyrõràngnhânquảtừthôđếntế,từvọngđếnchân,ngườituhànhphảinhậnđịnhkỹđểsốngđúngđắn,khônglầmlẫn.Cònđườngđãchỉrõ,lốiđiđãphânrànhchỉcòntùyngườichọnlấymàđithôi!
Tríchsách TỪNGBƯỚCANVUI- ThíchThôngPhương
Đoan Trang(Tuvien.com) 
