Chùa Diêm Điền là một di tích văn hóa thuộc huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi.
Tục truyền rằng: cách đây hơn 100 năm, làng Diêm Điền chỉ là một vùng ruộng, sông toàn nước mặn, chỉ có cây đước, lác và năn mọc. Dân làng sống bằng nghề bắt tôm, bắt cá và bán cây lác dệt chiếu. Mùa nóng ruộng đóng diêm thành muối. Chỉ đến khi Ngài tiên hiền họ Phạm di dân đến khai hoang, vỡ hóa mới đặt tên cho làng là Diêm Điền (làng ruộng muối) như ngày hôm nay.
Hồi đó, giếng chỉ toàn nước mặn, dân không có nước ngọt để uống. Một hôm, có một nhà sư và một chú tiểu không biết từ đâu đến chặt cây rừng dựng lên một ngôi am thỉnh phật, đêm đêm kinh kệ, ban ngày đào giếng. Cho đến khi giếng có nước ngọt thì nhà sư và chú tiểu đó lại ra đi mất dạng. Để tưởng nhớ công ơn của các vị trên, người dân Diêm Điền đã lập đền thờ các vị đó ngay tại am Phật mà nhà sư và chú tiểu đã từng an tọa.
Chùa Diêm Điền được xây dựng vào khoảng năm 1850, theo lối kiến trúc cung đình nhiều lớp trang nghiêm. Chung quanh chùa có tường bao bọc, giữa có cửa tam quan chạm trổ công phu. Chùa hướng về phía đông nam, tọa trên một gò đất cạnh rừng thật cao và rất rộng. Ngày nay, cả thôn Diêm Điền vẫn còn uống nước giếng duy nhất cạnh chùa, thường gọi là giếng chùa. Phía Bắc chùa có mộ ông tiên hiền họ Phạm. Ngôi mộ này trong chiến tranh tuy không đắp nhưng vẫn cao. Người làng thường kể, trong chiến tranh, đêm nào có ánh sáng như sao gần mộ thì sau đấy có giặc đến, cứ vậy mà dân làng biết để chống càn.
Quý khách đi du lịch Quảng Ngãi, thăm chùa Thiên Ấn, tắm biển Mỹ Khê, xem chứng tích Mỹ Lai, đến Ba Tăng nhìn dấu chân " ông Khổng Lồ" còn in trên đá, xem địa đạo Hố Toái, Bình Châu thì cũng nên dành ít thời gian thăm chùa Diêm Điền. Quý khách sẽ tận mắt nhìn ngôi am diện tích không quá 20m2, vừa mới dựng thay ngôi am cũ đã bị cháy. Quý khách sẽ mua hạt sen chùa Diêm Điền, vừa thơm ngon vừa bổ làm quà cho người thân. Con gái làng Diêm Điềm tuy dãi nắng, dầm mưa nhưng ăn hạt sen và uống nước giếng chùa nên da cô nào cũng mịn và trắng. Người dân Diêm Điền cũng rất hiếu khách, họ luôn sẵn lòng kể cho quý khách nghe về lịch sử chùa Diêm Điền cũng như lịch sử về vùng đất Diêm Điền của họ. Quý khách sẽ cảm nhận được không khí cởi mở, chân thành khi đến nơi đây.
Có điều quý khách sẽ không tránh khỏi ngạc nhiên là chùa không hề nhận một khoản tiền nào của khách thập phương dù ít hay nhiều vì dân địa phương muốn để công sức của chính mình tự đóng góp xây dựng lại ngôi chùa khi được phép. Nghe thật nghịch lý nhưng đó lại là cái lý rất đáng thương đáng trọng của người dân nơi ruộng đồng sông nước đã gánh chịu quá nhiều gian khổ. Họ muốn thực hiện câu ca dao địa phương do chính họ đặt ra:
Quý khách đã đến Diêm Điền.
Viếng chùa càng quý viếng tiền xin lui.
Chùa quê nghèo thật, xin người.
Đốt hương niệm Phật hoa tươi, hương đèn.
Đoan Trang(Tuvien.com)
