Ngôi tổ đình Sắc tứ Phước Sơn tọa lạc tại thôn Tân Phước, xã Xuân Sơn Bắc, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên. Chùa thuộc hệ phái Bắc tông.
Chùa được dựng trên núi Phú Mỹ Sơn, mặt hướng Nam, trước có cánh đồng lúa tên Đồng Tròn và con sông La Hai chảy qua.
Có hai hướng đến chùa. Một là theo con đường vào chùa Triều Tôn ở xã Xuân Thọ 2, huyện Sông Cầu (gần cầu Lò Vôi), đi tiếp khoảng 6 km. Hai là từ thị trấn Chí Thạnh, rẽ vào chùa Bảo Sơn ở xã An Định, huyện Tuy An, đi tiếp đến chùa.
Chùa do ngài Liễu Năng, hiệu Đức Chất khai sơn vào năm Gia Long nguyên niên (1802). Chùa Triều Tôn ở Sông Cầu và chùa Bảo Sơn ở Tuy An do hai vị sư đệ của ngài Liễu Năng là Liễu Diệu và Liễu Căn khai sơn vào năm Gia Long nhị niên (1803).
Lúc đầu chỉ là ngôi chùa nhỏ, lợp tranh vách đất. Đến đời ngài Quảng Thiện trụ trì, đã xây dựng ngôi chùa khang trang vào năm 1836. Các vị trụ trì kế tiếp là Huệ Nhãn, Pháp Tạng, Thiền Phương, Phước Trí đã tiếp tục việc trùng tu tôn tạo ngôi chùa thành ngôi danh lam cổ tự trên đất miền Trung.
Điện Phật được bài trí tôn nghiêm. Chính giữa tôn trí tượng đức Phật Thích Ca ngồi thiền định trên tòa sen, án hai bên thờ tượng Bồ tát Quan Thế Âm, Bồ tát Chuẩn Đề và Bồ tát Địa Tạng. Trước tượng Bổn sư, có bộ tượng Di Đà Tam Tôn (A Di Đà, Quan Thế Âm, Đại Thế Chí) và hai tượng Hộ Pháp. Sau điện Phật là nhà tổ, thờ Tổ sư Đạt Ma và long vị chư tổ của chùa.
Dọc theo triền núi, phía trái có hai ngôi tháp, một của Tổ khai sơn Liễu Năng và ngài Thiền Phương. Phía tay phải trên đường vào chùa, là tháp của các ngài Huệ Nhãn, Quảng Thiện và Pháp Tạng.
Chùa còn giữ nhiều bảo vật của Triều đình nhà Nguyễn ban thưởng 6 lần từ năm 1881 đến 1939. Năm Bảo Đại thứ 14 (1939), chùa được ban biểu ngạch Sắc tứ.
Đây là ngôi tổ đình của chi phái Chúc Thánh dòng Lâm Tế chánh tông tại Phú Yên, ngôi danh lam của miền Trung nước Việt.
Đoan Trang(Tuvien.com)
