Những điều cần biết về cholesterol

Có thể kiểm tra cholesterol bằng xét nghiệm máu. Xét nghiệm máu cho kết quả mức cholesterol tổng, HDL, LDL, triglyceride và các chất béo khác trong máu.

Quá nhiều cholesterol LDL sẽ tạo ra sự ứ đọng trong
mạch máu, làm giảm lượng máu và oxy đến tim, dẫn đến bệnh tim và đau tim

HDL là cholesterol có lợi cho cơ thể giúp khống chế mức cholesterol xấu LDL, theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA). Quá nhiều cholesterol LDL sẽ tạo ra sự ứ đọng trong mạch máu, làm giảm lượng máu và oxy đến tim, dẫn đến bệnh tim và đau tim.

Khi cholesterol cao thường là sự phản ánh của mức cholesterol LDL, theo bác sĩ Kavita Sharma, bệnh viện bang Ohio.

Triệu chứng và nguyên nhân cholesterol cao

Cholestrol cao không có triệu chứng rõ ràng. Đó là lý do vì sao Viện Tim, Phổi và Huyết học Quốc gia Hoa Kỳ khuyến nghị nên kiểm tra cholesterol khi 20 tuổi và mỗi 5 năm sau đó. Nếu lượng cholesterol tăng nhanh, bác sĩ sẽ có điều trị can thiệp.

Chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa, thừa cân, thiếu hoặc không vận động thể chất làm tăng mức cholesterol xấu, làm hẹp và xơ các động mạch. Các thực phẩm chứa nhiều axit béo bão hòa là thịt bò, mỡ bò, thịt heo, các món chiên, các thực phẩm từ bơ sữa có hàm lượng béo cao (sữa, bơ, phô-mai).

Các chất béo chuyển hóa (trans fat) cũng làm tăng mức cholesterol LDL. Có thể xem thành phần ghi trên bao bì để biết thông tin về hàm lượng này có trong thực phẩm.

Cholesterol cao còn có thể do yếu tố gene, biến đổi gene nào đó làm cho cơ thể không có khả năng loại bỏ các cholesterol xấu LDL ra khỏi máu.

Tuổi tác và giới tính cũng là các yếu tố nguy cơ. Theo AHA, nhìn chung phụ nữ trước khi mãn kinh có mức cholesterol xấu LDL thấp hơn nam giới nhưng mức cholesterol này lại gia tăng sau khi mãn kinh.

Hút thuốc lá và tiểu đường cũng là nguy cơ của cholesterol cao, theo bệnh viện Mayo.

Mức triglyceride cao có liên quan đến hình thành cục máu đông và các bệnh tim mạch, liên quan đến tiểu đường và hội chứng chuyển hóa dẫn đến huyết áp cao, đường huyết áp cao, thừa mỡ bụng và cholesterol cao.

Điều trị cholesterol cao

Các bác sĩ luôn khuyên để điều trị cholesterol cao thì phải thay đổi thói quen sống, như: có chế độ ăn lành mạnh và khoa học, thể dục thể thao, giảm cân. Tuy nhiên, cũng cần dùng kết hợp thuốc giảm cholesterol.

Bệnh viện Mayo cũng khuyến nghị giảm cholesterol tự nhiên bằng một số thực phẩm như a-ti-sô, tỏi, lúa mạch, yến mạch…

Làm gì để ngăn ngừa cholesterol cao?

Cách tốt nhất để ngăn ngừa cholesterol, cũng giống như cách điều trị, là có lối sống lành mạnh. Giảm cân, ăn các thực phẩm ít chất béo bão hòa, loại bỏ chất béo chuyển hóa khỏi chế độ ăn, ăn ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ quả, hạn chế hấp thụ cồn. Theo AHA, đây là những cách giúp ổn định và hạ mức cholesterol và triglyceride.

Ngoài ra, thể dục thường xuyên 30-60 phút mỗi ngày, không thuốc lá cũng giúp ngăn ngừa cholesterol cao hiệu quả.

Trần Trọng Hiếu (Theo Live Science)