Yoga cười

Cười là động tác ai cũng làm được nhưng không phải ai cũng thường làm. Người ta sinh ra đã biết “nhăn răng”, thế mà càng lớn lên họ càng quên cười. Chuyện thành nghiêm trọng là ở đấy! Người lớn nay chỉ cười 17 lần/ngày, so với tỷ lệ cười trung bình của con nít là quá ít, thua đến 400 lần.

Không phải chuyện khôi hài

 Lúc này, nghe phân tích cười khúc khích để được khỏe khoắn thư thái, không ít kẻ còn cho là chuyện tiếu lâm. Họ đâu biết, nghiên cứu khoa học đã cho thấy cái lợi khi được cười thả ga sảng khoái, liệu pháp yoga cười đang phát triển mạnh và lượng các câu lạc bộ cười ở nhiều nơi trên thế giới mỗi ngày một tăng.   

Cười sẽ được cái gì? Người mới nhập môn "tập cười" có lẽ mới chỉ hiểu cười là vận hành một lúc nhiều cơ quan, từ bao tử, lồng ngực, cổ đến các cơ mặt. Họ chưa nghĩ đến điều, một khi đã được trau luyện cười còn cho chúng ta và các cơ quan khác khỏe mạnh và thư giãn. Dưới nhãn quan nhà nghiên cứu y khoa, các động tác dây chuyền môi - răng - miệng ấy sẽ giảm căng thẳng, hạ thấp nguy cơ dính các bệnh tim mạch. Còn cười để được hạnh phúc thì sao? Đó hoàn toàn không phải điều nhảm nhí, huyễn hoặc!

Và đó cũng chính là mục tiêu mới và lạ khiến phong trào cùng cười ngày càng rộ, càng có nhiều nhóm người thích gặp nhau mỗi tuần ở các câu lạc bộ yoga cười như tại Kichijoji, Tokyo, Nhật Bản. Sống chung cùng thú đam mê xưa như trái đất này, từng thành viên lại háo hức như đang được học một môn thể thao nào đó thật tân kỳ.

Sau các động tác giãn cơ chi thể, già trẻ lớn bé quây lại thành vòng tròn reo vang câu hát tủ quen thuộc “ha ha, ho-ho-ho” theo nhịp tay vỗ. Một số hình thái như nắm tai, dơ tay, khuỳnh khuỷu cũng được phụ trợ để nhịp cười dễ đồng bộ. Chúng hoàn toàn không nhất thiết phải ứng dụng các tư thế đặc trưng của một số loại yoga khác.

Thỉnh thoảng nhịp hát được ngắt quãng bằng vài phút nằm, ngồi thở sâu, giả cười và dăm ba kiểu lăn người được chế tác để kích thích bật ra bằng được tiếng cười hồn nhiên thơ trẻ bên trong. Mỗi buổi tập kéo dài chừng một giờ và kết thúc bằng khoảnh khắc thiền, tĩnh tại kèm một số thuật thư giãn.

 Đối với người chưa quen, kiểu tập thể dục cười này xem ra khó hiểu, trông tửng tửng, khùng khùng. Thế nhưng mục tiêu và cũng là bí mật thành công của liệu pháp yoga cười đối với ai quyết thử luyện tập đều đặn chính là giả tập cười để luôn được cười thật tự phát.   

Sự phát triển một liệu pháp khoa học

Yoga cười, hay "hasya yoga" là phương pháp dùng tiếng cười như một bài thể dục mà không cần đến các tác nhân gây cười như tấu hài, tiếu lâm hay truyện tục. Mary Tadokoro, 53 tuổi, người phụ nữ du nhập môn yoga cười vào một số CLB ở Kichijoji, Tokyo năm 2005, mô tả “rất đơn giản, những bài thể dục cười được kết hợp với các bài tập thở mà không cần ứng dụng các tư thế yoga”.

Môn yoga lạ này là ý tưởng của một bác sĩ Ấn Độ tên Madan Kataria. Ông phát triển nó như một phương cách hỗ trợ các gia đình đa văn hóa hòa nhập lối sống lạ ở xứ người. Họ cần tập cười để tăng nguồn sức mạnh nội tại, quên đi những áp lực khi phải tha phương nước ngoài. Từ năm 1995, liệu pháp yoga cười lan tỏa toàn cầu ra 50 quốc gia Âu, Mỹ, Á với gần 5.000 CLB. Nếu yoga có nhiều hướng luyện tập thì cười cũng có thể được phát triển như một môn thể dục, đôi khi còn thú vị hơn nhiều. Cũng như thời kỳ khởi đầu của một số phong trào, yoga cười được truyền dạy miễn phí ở các công viên. Còn tại các CLB ở nhiều nước, đa số cũng chẳng nặng tiền bạc, nếu có, chỉ là đóng góp hảo tâm hoặc trả phí chừng hơn 2.000 yen mỗi khóa tập. 

Đến ngày cười thế giới

Ai đã từng nghe Norman Cousins kể chuyện từng vượt qua một căn bệnh nan y nhờ xem bộ phim hài "Anatomy of an Illness" của vua cười Charlie Chaplin hẳn cũng đồng tình với các kết luận của giới khoa học về cái lợi rất nghiêm túc của liệu pháp cười. Sự phát triển của yoga cười là một nối kết cộng đồng mang tính thực dụng, một phương pháp luyện cách sống mà chất lượng được quan tâm toàn cầu như một thứ thuốc mới để được thọ lâu. Từ các nhóm nhỏ tầm vóc CLB, liệu pháp cười xả tress và lo lắng được nâng lên tầm quốc tế với Ngày cười thế giới hằng năm được tổ chức vào mỗi Chủ nhật đầu tiên của tháng Năm.

Nếu ở tại một căn phòng nhỏ, ai đó mới lần đầu được quan sát các học viên lớp yoga cười thực tập, hẳn họ chỉ tủm tỉm cười theo vì trông chúng kỳ kỳ. Nhưng tại công viên, quảng trường, vào những Ngày cười thế giới chắc chắn những người này lại muốn nhảy xổ vào tham gia, chí ít là theo quán tính bầy đàn. Người ta đứng giữa trời, giang tay lên cao, cúi xuống cho tay chạm ngón chân trong khi hát to bài truyền thống "Ho, ho! Ha, ha, ha!".

Có mặt ở đây gồm đủ mọi tầng lớp xã hội từ doanh nhân, công nhân viên, thợ thuyền, học sinh sinh viên, các bà nội trợ lẫn những ông già bà cả về hưu.

Người ta cười hả họng, rung râu, các cơ mặt hoạt động hết cỡ cả tiếng đồng hồ, với kỳ vọng hết sức thực tiễn là củng cố hệ miễn nhiễm chống lại các thứ dịch đang xuất hiện nhiều quanh cuộc sống. 33 câu lạc bộ yoga cười với 200 hướng dẫn viên tại Nhật là những thông số để được nhẩm tính ra số lượng toàn cầu.

Ở Ngày cười thế giới, thú đam mê cười mới mẻ này còn được kèm thêm các động tác theo văn hóa, phong tục mỗi nước. Tại Nhật chẳng hạn, ngoài việc vừa cười vừa cúi chào, bắt tay, thỉnh thoảng người tham dự lại trịnh trọng đi cả vài thế môn vật truyền thống sumo, trong khi miệng ngoác ra cười như chưa bao giờ được cười.