Tìm hiểu thêm về Cholesterol

Lan Hương viết theo tài liệu báo TIME (tháng 5/2006)

Gần 100 triệu người dân Mỹ có Cholesterol cao trong máu. Nếu bạn là 1 trong những người ấy, thì đã đến lúc phải bình tĩnh và quyết tâm chống lại nó.

Ai có thể ngờ được là cái cục mỡ tí ti vậy mà gây ra trở ngại cho con người. Đó là Cholesterol, một chất mỡ do gan tiết ra mỗi ngày cỡ 1,000 mg. Đa số con người chúng ta ăn thực phẩm vào trong người và chế thêm ra khoảng 700mg nữa. Những thực phẩm gây ra cholesterol là :

1.- từ động vật như: thịt, lòng đỏ trứng gà,

2.- từ những thực phẩm được chế tạo có nhiều chất mỡ như: cà rem, phó mát, thịt "đỏ" (red meat)

3.- từ những thức ăn đã được chiên, (rán) bằng dầu thực vật như: Khoai tây chiên, thịt bò xào, thịt gà rán vàng, v.v...

Cơ thể có cần Cholesterol không?

Cơ thể con người cần Cholesterol để sản xuất vitamin D và giúp gan tiêu hoá một số mỡ.

Thành thử ra cơ thể con người bắt buộc phải có Cholesterol, nhưng có nhiều quá thì không tốt.

Muốn duy trì đúng mức Cholesterol trong người thì phải số lượng phải dưới 200mg trong máu.

Có 2 loại Cholesterol: HDL và LDL.

Loại H( hài hòa )DL là loại tốt cơ thể phải cần loại này ít nhất là trên 60mg. Loại HDL này sẽ ngăn cản loại LDL dính vào thành của mạch máu.

Loại L( láo lếu )DL là loại xấu, loại này phải ít hơn 130mg mới được. Loại này mà nhiều quá, thì sẽ đưa đến "tai biến mạch mão não, quỵ tim,v.."

Vì vậy có người khoe mỡ trong máu của họ dưới 200mg nhưng nghiên cứu ra thì HDL chỉ có 30mg và LDL có tới 170mg thì nguy rồi.

Tất cả chúng ta nếu cứ trên 20 tuổi là cứ 5 năm phải thử máu xem tình trạng cholesterol. Nếu cholesterol trên 200mg thì nên coi chừng và thử nghiệm nhiều hơn. Loại LDL "láo lếu" là loại mỡ sẽ bám vào thành của mạch máu, dần dần làm mạch máu hẹp lại, chặn đường đi của máu dẫn về tim và từ tim trở lại các cơ phận khác.

[Một ví dụ nói cho dễ hiểu là những mạch máu giống như những con đường hẻm chợ bàn cờ Sàigòn, mà loại mỡ xấu như rác rưởi, bàn ghế, đồ đạc mà dân chúng vất ra còn đường hẻm, xâm chiếm dần dần đường hẻm, làm hẻm nhỏ hẹp lại, gây nên nghẽn lối lưu thông, chạỵ xe Honda còn phải lách qua lách lại, còn xe hơi thi xin chịu. Đến khi có cháy nhà thì đường hẻm nhỏ như vậy làm sao cứu hỏa vào cứu cho được.]

Thực ra cơ thể ta tiết ra cholesterol cũng đủ rồi, đâu cần ta phải quất thêm hamburgers, phó mát, khoai tây chiên của McDonald, Burger King, Wendy hay Lee Sandwich nữa, vì những món ăn khoái khẩu đầy dầu mỡ này vào là nó đè bẹp loại "Hài hoà" của chúng ta đi mà lại làm tăng loại "láo lếu" lên nữa.

Bây giờ phải làm gì?

Những bác sĩ chuyên nghiệp về bệnh tim mạch khuyên là chúng ăn khem đi một chút: ăn rau, hoa quả, bánh mì "đen", hay cơm gạo lứt. Nên dùng dầu olive hay canola, ăn cá, nghêu sò thay vì thịt. Tìm những rau củ có mầu đậm như cà chua, cà rốt, ớt đỏ, bắp cải tím là những thứ có "chất tố" gúp bảo vệ các tế bào.

Ăn uống là một chuyện, còn vận dụng cơ thể là một chuyện khác nữa. Mỗi tuần dành ra 3 ngày mỗi ngày 20 phút để đi bộ, chạy nhảy, bơi lội, làm vườn, cắt cỏ sẽ làm giảm bớt loại mỡ xấu đi nhiều. Nếu ta vận động cơ thể sẽ tránh được bệnh trầm cảm (depression)là một trong những nguyên nhân đưa đến cao mỡ trong máu.

Hiện nay y khoa đã tiến bộ nhiều và các nhà báo chế đã làm ra nhiều loại thuốc có chất Statin giúp cho gan tạo ra mỡ tốt thay vì mỡ xấu. Những vị có cholesterol từ 240 trở lên thì nên đi thăm bác sĩ đi, yêu cầu họ cho thử máu, tìm cách cho thuốc thích hợp để giám mỡ trong máu.

Thay lời kết

Mỗi lần đi khám bác sĩ, thì nên ghi ra những câu hỏi, và kể rõ tình trạng sức khoẻ của mình. Bác sĩ không phải thần thánh chỉ nhìn vào hay đặt ống nghe chút xíu là chẩn ra được bệnh đâu. Họ cần những dữ kiện do bệnh nhân nói ra, thì mới làm những thử nghiệm để tìm ra manh mối được. Bác sĩ y khoa đào tạo tại Hoa Kỳ đều được huấn luyện phải dựa vào kết quả thử nghiệm để định bệnh, chứ không dám đoán mò vì sợ bị đưa ra toà bồi thường hay bị mất bằng hành nghề.

Có bệnh nhân đưa đến phòng cấp cứu kêu là đau bụng thì các bác sĩ cũng bó tay vì trong bụng có muốn ngàn thứ bệnh, chỉ có cách cho thuốc cầm đau, rồi lấy máu đem thử, đưa vào phòng ultrasound, quang tuyến chụp hình so với kết quả thử máu mới định bệnh được . Bệnh nào cần mổ ngay thì chuẩn bị ngay phòng giải phẫu.

Những tai nạn: gẫy tay, gẫy chân trông thấy ngoài da thì rất dễ dàng, chứ những nội thương thì rất khó chẩn bệnh nếu không có thử nghiệm chính xác. Ở các quốc gia chậm tiến, không có phương tiện thử nghiệm thì bác sĩ chỉ có cách đoán, đúng ngay lần đầu thì được bái phục lắm, còn đoán sai thì có quyền đoán lại, đến khi nào đúng thì thôi, còn không đoán được thì phải ký giấy cho đưa vào bệnh viện.