THUỐC LÁ VÀ SỰ SINH SẢN

Bác sĩ Trịnh Cường
Người đàn ông thường châm một điếu thuốc để phì phèo sau khi làm tình.

Thi-sĩ Hồ Dzếnh đã thi vị hóa việc hút thuốc lá với bài thơ "Chiều", và bài thơ nổi danh nhờ được nhạc-sĩ Dương Thiệu Tước phổ nhạc theo điệu Tango Habanera. Bác sĩ Phạm Anh Dũng, con người đa tài, y-sĩ kiêm nhạc-sĩ, đã khéo léo lồng những đề tài y học vào trong những bài thơ văn để độc giả có cảm tưởng đang theo dõi một chuyện tình chứ không phải một vấn đề y khoa khô khan. Ông nói tới cách cai thuốc trong bài "Tình chỉ đẹp khi còn dang dở" trong đó bản nhạc "Chiều" đã được mổ xẻ.

Thực ra hút thuốc gây những hậu quả rất tai hại không những cho sức khỏe toàn diện mà còn cho khả năng làm tình nữa. Nhưng vấn đề này ít được đề cập tới trong giới Y-khoa.

Khoảng 30% đàn ông Mỹ, trong đó có cả người Mỹ gốc Việt, trong hạn tuổi sinh sản hút thuốc lá. Hút thuốc ảnh hưởng tới khả năng sinh sản (reproductive ability) của phái nam lẫn phái nữ. Đối với phái nam, hút thuốc làm giảm phẩm chất cũng như lượng tinh trùng, và có thể gây liệt dương. Với phái nữ, hút thuốc lá có ảnh hưởng xấu trên chu kỳ kinh nguyệt, chức năng của ống dẫn trứng và sự sinh tồn của trứng.

Sau đây, chúng ta sẽ tìm hiểu ảnh hưởng riêng biệt của khói thuốc lá trên các yếu tố góp phần vào khả năng sinh sản của người phụ nữ.

Ảnh hưởng trên tính hữu thụ

Hút thuốc lá làm giảm khả năng thụ thai (tính hữu thụ) cũng như mang thai tới kỳ hạn của người phụ nữ. Khả năng để thụ thai của người đàn bà hút thuốc chỉ bằng một phần ba của người đàn bà không hút thuốc. Đồng thời, số điếu thuốc hút mỗi ngày càng tăng thì khả năng thụ thai càng giảm.

Mặc dầu không có sự nhứt trí rõ rệt cho rằng hút thuốc là nguyên nhân trực tiếp của việc khó thụ thai, nhiều nghiên cứu đã cho thấy đàn bà hút thuốc khó thụ thai hơn đàn bà không hút thuốc. Có lẽ, ngoài sự hút thuốc, những yếu tố về lối sống của các phụ nữ hút thuốc cũng ảnh hưởng tới việc này. Ví dụ, những thiếu nữ hay người mẹ chửa hoang hút thuốc thường có nhiều nhân tình hơn những phụ nữ đồng tuổi không hút thuốc, và càng có nhiều người tình thì càng dễ mắc các bệnh truyền do tình dục đưa tới khó thụ thai.

Ảnh hưởng trên chu kỳ kinh nguyệt

Thuốc lá hút vào làm thay đổi nồng độ của nhiều nội tiết tố trong cơ thể, trong đó có chất estrogen. Những thay đổi này cản trở sự rụng trứng (ovulation), khiến chu kỳ kinh nguyệt (menstrual cycles) xáo trộn, và kinh nguyệt không điều hòa sẽ làm giảm khả năng thụ thai. Những phụ nữ hút thuốc thường hay bị bế kinh (amenorrhea: tắt kinh) nhiều hơn là những người không hút thuốc. Tới tuổi trung niên, kinh nguyệt của họ không còn điều hòa và họ sớm hết kinh hơn người không hút thuốc. Nói tóm lại, giai đoạn hữu thụ (reproductive period) của người phụ nữ hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc. Các báo cáo lâm sàng cũng như các thử nghiệm trên súc vật cho thấy chất nicotine có trong thuốc lá là nguyên nhân chính gây những biến đổi kinh nguyệt.

Ảnh hưởng trên ống dẫn trứng

Người ta nhận thấy có những bất thường trong ống dẫn trứng (Fallopian tubes) - nơi sự thụ thai xảy ra - của người phụ nữ hút thuốc. Hút thuốc làm tăng nồng độ của nội tiết tố epinephrine và vasopressin, khiến trứng đi qua ống dẫn trứng mau hơn và khi trứng đã thụ tinh (embryo) vào tử cung sớm thì sẽ dễ bị sảy hơn.

Có thai sai chỗ (có thai lạc vị), có thai ngoài tử cung (ectopic pregnancy, extra-uterine pregnancy) thường xảy ra 2 tới 4 lần nhiều hơn cho đàn bà hút thuốc, so với người không hút thuốc. Thai sai chỗ hay xảy ra nơi ống dẫn trứng, và nếu không được phát giác sớm, sẽ có thể làm bể ống dẫn trứng gây tử vong.

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu còn cho thấy hút thuốc có hậu quả xấu trên cơ quan miễn nhiễm, những thay đổi đó có thể đưa tới sự bất hữu thụ (infertility) do sự gia tăng nhiễm trùng chỗ ống dẫn trứng.

Ảnh hưởng trên trứng

Kết quả của những cuộc nghiên cứu trên loài chuột cho thấy khói thuốc lá ảnh hưởng tới phẩm chất cũng như chức năng của trứng (ova). Chất nicotine ngăn chận sự thành hình của những hạt nhỏ trên vỏ trứng. Đó là những bọc nhỏ đặc biệt ở gần bề mặt của trứng, thường cô lại sau khi trứng đã thụ tinh và ngăn chận không cho hơn một tinh trùng vào trong trứng. Hiện tượng hơn một tinh trùng vào trong trứng được gọi là đa thụ tinh (polyspermy: thụ tinh với nhiều tinh trùng) làm cho trứng thụ tinh, tức phôi (embryo), không trở thành thai nhi (fetus) được. Tình trạng đa thụ tinh thường xảy ra cho những đàn bà hút thuốc hơn là những người không hút thuốc.

Tắt kinh sớm (premature menopause) là kết quả của sự giảm thiểu con số cũng như những trứng có thể sống được.

Sảy thai

Sảy thai (hư thai tự nhiên) là sự chấm dứt thai nghén ngoài ý muốn, bào thai không sống và bị tống xuất ra khỏi tử cung.

Trong số 140 nghìn (140.000) trường hợp hư thai xảy ra mỗi năm trên đất Mỹ, có khoảng 19 nghìn (19.000) do hút thuốc lá gây nên. Người ta nhận thấy, bào thai của những phụ nữ không hút thuốc bị sảy thai thường có ít bất thường hơn là bào thai của những phụ nữ hút thuốc bị sảy thai. Ngoài ra, hút thuốc còn có thể gây nên những khuyết tật bẩm sinh (birth defects) và tình trạng thiếu cân cho trẻ sơ sinh.

Tóm lại, khói thuốc lá độc hại, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của cả phái nam lẫn phái nữ. Ở phái nam, nó có thể gây liệt dương, làm giảm phẩm chất cũng như lượng tinh trùng. Ở phái nữ, nó có những tác động xấu qua nhiều cơ chế phức tạp hơn.