Bóng hồng vừa gác núi. Chim chóc từng đàn lũ lượt bay về tổ, kêu la rộn
rịp. Trên con đường mòn khúc khuỷu, các bác tiều phu vội vã cất gánh củi
lên vai trở về làng mạc. Tiếng náo động vắng dần. Quang cảnh rừng rú mỗi
lúc càng tĩnh mịch.
Thỉnh thoảng một vài tiếng chuông chùa ngân nga từ xa vọng lại, dường
như để thúc hối những người còn chậm bước chưa ra khỏi cảnh hoang liêu
ghê rợn của núi rừng. Một vài tiếng hú kêu vang và sâu tận trong hốc núi
càng làm cho những kẻ lạc loài khiếp đảm. Các loài thú dữ đã bắt đầu
cuộc săn mồi thường bữa, chốc chốc điểm lên những tiếng rống ghê người
của chúa tể sơn lâm.
Từ trong thảo am bên mé nói, một vị Thiền sư lưng mang dây bố, tay chống
gậy tre, lần bước trên con đường mòn, tiến dần về phía xóm nhà cạnh mé
rừng. Trời vừa sắp tối, vị Thiền sư đến nơi và đi ngay vào cổng, tìm lại
nhà hai vợ chồng vị cư sĩ đã thọ giáo với Ngài. Sau những lời chào hỏi,
hai vợ chồng vị cư sĩ trải chiếu hoa mời Ngài an toạ. Trà nước xong,
Thiền sư liền bảo: "Từ Ngày hai ông bà đã thọ giáo theo Phật đến giờ,
tôi thường tới lui để thúc nhắc. Ðộ này việc tu niệm của ông bà được khá
lắm, thật tôi rất lấy làm vui mừng. Song sự đời có hiệp phải có tan, hôm
nay tôi đến đây để thăm và cũng để tỏ lòng từ giả hai ông bà. Ngày mai
này tôi sẽ lên đường đặng đi giáo hoá một nơi khác. Có lẽ cách nhau lâu,
vì vậy tôi không dám hẹn ngày tái ngộ. Trước khi lên đường, tôi xin dặn
lại ít lời rất thiết, có thể là châm ngôn tu tập hằng ngày. Hai ông bà
phải cố gắng niệm Phật đừng để lãng quên, nếu chẳng may có gặp việc gì
xảy ra chênh mếch trong gia đình, ngoài xã hội, nên kiên nhẫn bỏ qua, tự
an ủi lấy lòng. Giả như một trong hai người lâm bịnh nặng sắp đến giờ
hấp hối, người mạnh cần nhất phải cho tĩnh tâm, sửa sang Phật tượng, hộ
niệm cho nhau đến phút cuối cùng; đừng nên than khóc, van kêu, làm cho
người chết phải bối rối, loạn niệm, khó được vãng sanh. Ðây là một việc
khó, mà nhiều người tu hành đã vấp phải. Nên tôi căn dặn hai ông bà hãy
ghi nhớ. Ðược vậy, dù tôi ở cách xa, vẫn yên hóa đạo".
Dặn dò, chỉ bảo đâu đó xong xuôi, rạng ngày vị Thiền sư lên đường...
Ngày tháng qua mau, phút chốc đã được hai thu, nhờ y theo lời dạy của vị
Thiền sư mà thời gian qua, hai vợ chồng vị cư sĩ ăn ở với nhau rất thuận
hòa, hằng ngày làm phước, bố thí tụng kinh niệm Phật chuyên cần, lối xóm
nhiều người cảm mến.
Một hôm người chồng bị chứng thương hàn đau nặng. Người vợ chạy thuốc
tìm thầy đã hết hơi mà bịnh đâu vẫn còn nguyên đấy. Cuối cùng, có một vị
danh y đại tài đã được mời đến do công lao của người anh họ chẳng ngại
xa xôi rước về. Sau khi bắt mạch xong, vị danh y bảo: "Bệnh này không
qua khỏi ngày nay, vì mạch đã hết. Vậy bà đừng nên chạy chữa làm gì nữa
cho tốn công hao của, hãy lo liệu những vật dưỡng già mà thôi".
Người vợ lúc bấy giờ đã tuyệt vọng, tâm thần bà rối loạn, quên hẳn lời
dặn bảo của vị Thiền sư, người chồng cứ nằm mê man mãi. Trong tình cảnh
này, vì thương chồng, vì tủi phận, người vợ chỉ có nước gục mặt bên
chồng khóc kể liên miên. Mãi đến khi người chồng mở đôi mắt thất thần
nhìn vợ lần cuối cùng, mà người vợ còn ghé mặt sát mặt chồng nức nở van
kêu: "Mình ơi! Mình nỡ nào chết đi để một mình tôi ở lại sống cô độc lẻ
loi; hồi nào khổ sở có nhau, vui buồn cùng chịu, ngày nay mình bỏ tôi
mình đi một mình! Mình ơi!".
Tội nghiệp người chồng vì nghe lời lẽ quá bi ai của vợ, cảm tình ân ái
bất giác nổi lên, nhìn vợ mà hai hàng lệ thắm tuôn ra, nghẹn thở...
rồi... trút linh hồn.
Thần thức ông xuất ra nơi mắt. Người vợ vì gục mặt vào mặt chồng mà
khóc, nên thần thức chui ngay vào lỗ mũi vợ, hóa thành một con sâu.
Chồng mất rồi, vợ lo tròn bổn phận, chôn cất xong xuôi, đám ma cũng khá
lớn, những ơn nghĩa lối xóm cũng lo tròn.
Ðến khi bà con ai về nhà nấy, bấy giờ bốn bề lặng ngắt, người vợ vì
thương chồng bạc phận xét nỗi cô đơn hiu quạnh, lại thêm lỗ mũi mỗi ngày
một lớn và đau nhức vô cùng. Nàng cứ ngày đêm kêu gào than khóc, làm cho
những kẻ ở gần, ai cũng phải động lòng thương xót kẻ xấu duyên bạc phận.
Một hôm, vị Thiền sư trở lại và ghé thăm. Nàng vừa thấy bóng Ngài đã hối
hả chạy ra khóc than, kể lể...
Vị Thiền sư ôn tồn bảo: "Bà hãy nín, sống chết là lẽ thường, hễ có sanh
là có tử. Người tu hành khi bỏ được thân khổ này như quẳng được cái gánh
nặng, bà nên mừng giùm chớ sao lại khóc? Bà còn than khóc thế là bà chưa
hiểu đạo. Xin khuyên bà hãy nghe tôi, có thương nhớ nên để lòng, lo tu
hành cho khuây lãng, nếu còn nặng lòng ái ân thì kiếp sau lại gặp nhau
nữa, vay trả, trả vay thành một chuỗi oan gia vô cùng tận".
Sau khi nghe vị Thiền sư khuyên bảo, như giải được sự đau buồn, nàng
liền sửa lại mái tóc, rồi tình cờ khịt mũi mạnh văng ra một con sâu khá
lớn.
Thiền sư cả cười bảo: "Ở đời ít ai có nghĩa hơn bà, ai đời thương chồng
mà khóc đến có sâu trong lỗ mũi".
Nàng thẹn quá, toan lấy chân dậm chết con sâu. Vị Thiền sư vội vàng
khoát tay bảo: "Ðừng, bà đừng nên làm thế, vì con sâu ấy là chồng bà
vậy". Nàng lạ lùng hỏi:
"Bạch thầy: Chồng tôi suốt đời niệm Phật, làm phước, tại sao chết lại
sanh vào loài sâu bọ như thế?". Thiền sư bảo: "Bà đã quên lời tôi dặn,
khi chồng bà chết và không lo tụng kinh niệm Phật và khuyên bảo chồng bà
khởi chánh niệm, bà lại còn đem tình ân ái kể lể khóc than, nên chồng bà
khi sắp mất, bị lòng thương vợ, nặng tình ân ái mà lãng quên chánh niệm.
Vì vậy nên thần thức luyến ái không thể vượt lên cao, mà phải chui vào
mũi bà thành sâu bọ. Than ôi! Uổng một kẻ tu hành, đã mong thoát kiếp
luân hồi lại còn bị ái ân cột chặt. Thật có khác nào con cò muốn cất
cánh bay cao để thoát ngoài dò, bẫy; nhưng khốn nỗi nó có bị sợi dây vô
tình cột chặt vào chân. Thế có tội nghiệp không?"
Thiền sư lại đến gần con sâu khẽ bảo: "Ngươi trước cũng nghe lời ta chăm
chỉ tu hành lẽ ra thời đã được công đức lành mà sanh thiên hay vãng sanh
Cực Lạc, song vì tình ân ái của vợ chồng ngươi có còn sâu thẳm ngàn
trùng, thành ra khi trút hơi cuối cùng mà còn gây nghiệp chướng nặng nề
phải thành loài sâu bọ, thật đáng thương thay!".
Con sâu nằm im từ này giờ, dường như nó cũng tự biết hổ thẹn ăn năn.
Thiền sư chú nguyện cho và nhờ công đức lành đã tạo từ trước, nên con
sâu quằn quại một lúc rồi chết, thần thức lại sanh vào cõi người. Người
vợ đã tự hối và phát nguyện tu hành, niệm Phật, trì chí không thối lui,
kết quả bà được vãng sanh.
Người ta cũng không phải chỉ có một đời sống ngắn ngủi mở đầu trên cái
nôi và chấm hết trên cái mồ. Lọt lòng và nhắm mắt chỉ là bình minh và
đêm tối của một thời gian lặng lẽ trôi, không bao giờ tạm ngừng, không
có đầu, không có đuôi.
Nguồn: www.quangduc.com
