Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên chúng rằng: Ta đã tuyên nói các pháp sâu thẳm lấy
không, vô tướng, vô nguyện, vô tác, vô sanh, vô diệt, không chỗ nương dựa,
vô tánh làm tướng. Khi ấy,
các Thiên chúng lại thưa Phật rằng: Pháp Phật đã nói không chỗ nương dựa
ví như hư không chẳng thể nêu chỉ. Như Lai đã nói pháp tướng sâu thẳm thế
gian trời, người, a tố lạc thảy chẳng năng an lập cũng chẳng năng hoại. Vì cớ
sao? Vì thế gian trời, người, a tố lạc thảy đều là tướng vậy. Các kẻ có
tướng đối tướng vô tướng chẳng năng an lập cũng chẳng năng hoại được. Như
Lai đã nói pháp tướng sâu thẳm chẳng đọa số sắc, cũng chẳng đọa số thọ
tưởng hành thức, cũng lại chẳng đọa số người phi người. Người phi người
thảy chẳng thể thành hoại được. Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên chúng rằng: Nếu có người đến hỏi lời như vầy: “Hư không
ai làm, ai năng hoại ư?” Ngươi cho người kia hỏi chăng? Các
Thiên chúng thưa: Bạch Thế Tôn! Chẳng chính. Sở dĩ vì sao? Vì hư không vô
thể vô vi vô tướng, đâu nên hỏi rằng có kẻ thành hoại. Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên chúng rằng: Như vậy, như vậy. Như các ngươi đã nói.
Thiên chúng phải biết, Ta đã tuyên nói pháp tướng sâu thẳm cũng lại như
thế, chẳng thể an lập, chẳng thể phá hoại. Có Phật không Phật, lẽ vậy
thường trụ. Phật đối tướng này như thật giác biết, nên gọi Như Lai Ứng
Chánh Ðẳng Giác. Khi ấy,
các Thiên chúng lại thưa Phật rằng: Như Lai đã giác các tướng như thế rất
là sâu thẳm khó thấy khó biết. Như Lai hiện giác tướng như thế nên đối tất
cả pháp trí không trệ ngại. Tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác trụ tướng
như thế phân biệt khai chỉ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, vì các hữu tình
nhóm tướng các pháp phương tiện khai chỉ khiến đối Bát nhã Ba la mật đa
được vô ngại trí. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là chỗ được các Như Lai
thường đi. Phật đi chỗ này chứng Nhất thiết trí, vì các hữu tình phân biệt
khai chỉ. Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên chúng rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Thiên
chúng phải biết, tất cả pháp tướng Như Lai như thật giác là vô tướng. Do
nhân duyên đây, Ta nói chư Phật được vô ngại trí không ai kịp được. Bấy giờ,
Phật bảo Thiện Hiện rằng: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là mẹ chư Phật,
năng chỉ thật tướng các pháp thế gian. Vậy nên, chư Phật nương pháp mà
trụ, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, nhiếp thọ hộ trì pháp chỗ
nương trụ. Pháp đây tức là Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm. Tất cả Như Lai
Ứng Chánh Ðẳng Giác không chẳng nương dựa Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm,
cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, nhiếp thọ hộ trì. Sở dĩ vì sao?
Vì Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm năng sanh chư Phật, năng cho chư Phật làm
chỗ nương dựa, năng chỉ thật tướng các pháp thế gian. Lại nữa,
Thiện Hiện! Tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác là kẻ biết ơn, kẻ năng đền
ơn. Nếu có hỏi rằng: Ai là kẻ biết ơn năng đền ơn? Nên chính đáp rằng:
Phật là kẻ biết ơn năng đền ơn. Vì cớ sao? Vì tất cả thế gian biết ơn đền
ơn không ai hơn Phật vậy. Cụ thọ
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Sao là Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác biết ơn
đền ơn? Phật
bảo: Thiện Hiện! Tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác cưỡi xe như thế, đi
đường như thế, đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Ðược Bồ đề rồi, với tất cả
thời, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, nhiếp thọ hộ trì xe này
đường này, không lúc tạm nới. Xe đây đường đây, phải biết tức là Bát nhã
Ba la mật đa sâu thẳm. Ðấy gọi Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác biết ơn đền ơn. Lại nữa,
Thiện Hiện! Tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác không chẳng đều nương Bát
nhã Ba la mật đa sâu thẳm, giác tất cả pháp không thật tác dụng, vì kẻ
năng tác vô sở hữu vậy. Tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác không chẳng đều
nương Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm giác tất cả pháp không sở thành xong,
vì các hình chấp bất khả đắc vậy. Thiện
Hiện phải biết: Vì các Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác biết nương Bát nhã Ba
la mật đa sâu thẳm như thế, giác tất cả pháp đều không tác dụng, không sở
thành xong, với tất cả thời cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen,
nhiếp thọ hộ trì từng không gián đoạn, nên gọi chơn thật biết ơn đền ơn. Lại nữa,
Thiện Hiện! Tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác không chẳng đều nương Bát
nhã Ba la mật đa sâu thẳm đối tất cả pháp chuyển trí vô tác, vô thành, vô
sanh. Lại năng biết đây nhân duyên vô chuyển. Vậy nên, phải biết Bát nhã
Ba la mật đa sâu thẳm năng sanh Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác, cũng năng như
thật chỉ tướng thế gian. Bấy giờ,
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Như Lai thường nói tất cả pháp tánh không
sanh không khởi không biết không thấy, nói sao nói được Bát nhã Ba la mật
đa sâu thẳm năng sanh Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác, cũng năng như thật chỉ
tướng thế gian? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Tất cả pháp tánh
không sanh không khởi không biết không thấy. Vì sao pháp tánh không sanh
không khởi không biết không thấy? Vì tất cả pháp không, vô sở hữu, không
chỗ nương dựa, không bị hệ thuộc. Do nhân duyên đây không sanh không khởi
không biết không thấy. Thiện
Hiện phải biết: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm dù năng sanh Phật chỉ tướng
thế gian, mà không sở sanh cũng chẳng chỗ chỉ. Thiện
Hiện phải biết: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng thấy sắc thọ tưởng
hành thức, nên gọi chỉ tướng sắc thọ tưởng hành thức. Cụ thọ
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Vì sao Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng
thấy sắc thọ tưởng hành thức nên gọi chỉ tướng sắc thọ tưởng hành thức? Phật
bảo: Thiện Hiện! Do Bát nhã Ba la mật đa đây chẳng duyên các sắc thọ tưởng
hành thức mà khởi nơi thức, gọi chẳng thấy sắc thọ tưởng hành thức. Do
chẳng thấy nên gọi chỉ tướng sắc thọ tưởng hành thức. Bởi nghĩa như thế,
Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm năng chỉ thật tướng các pháp thế gian. Lại nữa,
Thiện Hiện! Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm năng chỉ Như Lai Ứng Chánh Ðẳng
Giác thế gian không vậy, lìa tịnh vắng vậy, nói gọi năng chỉ thật tướng
thế gian, vì các thế gian không chẳng đều lấy không, lìa tịnh vắng làm
thật tướng vậy. Bấy giờ,
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm vì việc lớn
nên hiện ra thế gian, vì việc chẳng thể nghĩ bàn, việc chẳng thể cân lượng
vậy, việc không số lượng vậy, việc không không ngang ngang vậy nên hiện ra
thế gian? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Thiện Hiện! Sao là
Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm vì việc lớn nên hiện ra thế gian? Nghĩa là
các Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác đều lấy cứu vớt tất cả hữu tình không lúc
tạm nới mà làm việc lớn. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm vì việc đây nên
hiện ra thế gian. Thiện
Hiện! Sao là Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm vì việc chẳng thể nghĩ bàn vậy,
vì việc chẳng thể cân lượng vậy, vì việc không số lượng vậy, vì việc không
ngang ngang vậy nên hiện ra thế gian? Nghĩa là các Như Lai Ứng Chánh Ðẳng
Giác sở hữu Phật tánh, Như Lai tánh, tự nhiên giác tánh, nhất thiết trí
tánh đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số lượng, không
ngang ngang. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm vì việc đây nên hiện ra thế
gian. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Vì chỉ Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác sở hữu
Phật tánh, Như Lai tánh, tự nhiên giác tánh, nhất thiết trí tánh, chẳng
thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số lượng, không ngang ngang, hay
sắc thọ tưởng hành thức cho đến tất cả pháp cũng chẳng thể nghĩ bàn, chẳng
thể cân lường, không số lượng, không ngang ngang? Phật
bảo: Thiện Hiện! Chẳng những Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác sở hữu Phật tánh,
Như Lai tánh, tự nhiên giác tánh, nhất thiết trí tánh, chẳng thể nghĩ bàn,
chẳng thể cân lường, không số lượng, không ngang ngang, mà sắc thọ tưởng
hành thức cho đến tất cả pháp cũng chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân
lường, không số lượng, không ngang ngang. Sở dĩ vì sao? Vì trong tánh chơn
thật tất cả pháp, tâm và tâm sở đều bất khả đắc. Thiện
Hiện phải biết: Các sở hữu sắc thọ tưởng hành thức và tất cả pháp đều
chẳng thể thi thiết nên chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số
lượng, không ngang ngang. Vì cớ sao? Vì các pháp như thế không tự tánh
vậy, bất khả đắc vậy, tự tánh trống không vậy. Lại nữa,
Thiện Hiện! Các sở hữu sắc thọ tưởng hành thức và tất cả đều bất khả đắc
nên chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số lượng, không ngang
ngang. Vì cớ sao? Vì các pháp như thế không hạn lượng vậy, không sở hữu
vậy, tự tánh không vậy. Lại nữa,
Thiện Hiện! Các sở hữu sắc thọ tưởng hành thức và tất cả pháp đều không
hạn lượng nên chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số lượng,
không ngang ngang vậy. Cụ thọ
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Vì nhân duyên nào các sở hữu sắc thọ tưởng
hành thức và tất cả pháp đều không hạn lượng? Phật
bảo: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Hư không là có pháp tâm tâm sở năng hạn
lượng chăng? Thiện Hiện thưa rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng có. Phật
bảo: Thiện Hiện! Các sở hữu sắc thọ tưởng hành thức và tất cả pháp cũng
lại như thế, tự tánh không nên pháp tâm tâm sở chẳng thể hạn lượng được.
Bởi nhân duyên đây, các sở hữu sắc thọ tưởng hành thức và tất cả pháp
không hạn lượng, nên đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số
lượng, không ngang ngang. Thiện
Hiện phải biết: Vì tất cả pháp đều chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân
lường, không số lượng, không ngang ngang, nên tất cả Như Lai Ứng Chánh
Ðẳng Giác sở hữu Phật pháp, Như Lai pháp, tự nhiên giác pháp, nhất thiết
trí pháp, cũng chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số lượng,
không ngang ngang. Thiện
Hiện phải biết: Các pháp như thế đều chẳng thể nghĩ bàn vì diệt nghĩ bàn
vậy, chẳng thể cân lượng vì diệt cân lượng vậy, không số lượng vì diệt số
lượng vậy, không ngang ngang vì diệt ngang ngang vậy. Thiện
Hiện phải biết: Các pháp như thế đều chẳng thể nghĩ bàn vì quá nghĩ bàn
vậy, chẳng thể cân lượng vì quá cân lượng vậy, không số lượng vì quá số
lượng vậy, không ngang ngang vì quá ngang ngang vậy. Thiện
Hiện phải biết: Nói chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lượng, không số
lượng, không ngang ngang ấy chỉ có thêm lời, đều không chơn thật. Thiện
Hiện phải biết: Nói chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số
lượng, không ngang ngang ấy, đều như hư không trọn không sở hữu. Do nhân
duyên đây, tất cả Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác sở hữu Phật pháp, Như Lai
pháp, tự nhiên giác pháp, nhất thiết trí pháp đều chẳng thể nghĩ bàn,
chẳng thể cân lường, không số lượng, không ngang ngang. Thanh văn, Ðộc
giác, thế gian trời, người, a tố lạc thảy, thảy đều chẳng thể nghĩ bàn cân
lường số lượng ngang ngang các pháp đây vậy. Khi Ðức
Như Lai thuyết pháp chẳng thể nghĩ bàn, chẳng thể cân lường, không số
lượng, không ngang ngang đây, trong hội có năm trăm Bí sô, hai mươi Bí sô
hết hẳn các lậu, tâm được giải thoát. Lại có sáu vạn cận sự nam, ba vạn
cận sự nữ đối trong các pháp xa lìa trần bẩn, sanh mắt tịnh pháp. Lại có
hai mươi Bồ tát Ma ha tát được Vô sanh pháp nhẫn, Thế Tôn ký kia ở trong
Hiền kiếp sẽ được làm Phật độ chúng hữu tình. Bấy giờ,
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm thật vì việc
lớn ra thế gian chăng? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm thật vì
việc lớn ra nơi thế gian. Sở dĩ vì sao? Vì Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm
đầy đủ khả năng thành xong bậc Nhất thiết trí, hoặc bậc Thanh văn, hoặc
bậc Ðộc giác đều nhiếp trong đây. Thiện
Hiện phải biết: Như Ðại vương Quán đảnh Sát Ðế Lợi uy đức tự tại uốn dẹp
tất cả, đem các việc nước giao phó Ðại thần, ngồi tréo tay không làm gì,
yên ổn hưởng vui. Như Lai cũng vậy, là Ðại Pháp Vương uy đức tự tại uốn
dẹp tất cả, đem các pháp Phật, hoặc pháp Ðộc giác, hoặc pháp Thanh văn,
hết thảy giao phó dặn dò cho Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm khiến khắp
thành xong. Vậy nên,
Thiện Hiện! Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm thật vì việc lớn ra giữa thế
gian. Thiện
Hiện phải biết: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm chẳng nhiếp thọ chấp trước
sắc vậy cho đến thức vậy, nên ra giữa thế gian; chẳng vì nhiếp thọ chấp
trước quả Dự lưu vậy cho đến Nhất thiết trí trí vậy, nên ra giữa thế gian. Cụ thọ
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Vì sao Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm cũng
chẳng vì nhiếp thọ chấp trước Nhất thiết trí trí nên ra giữa thế gian? Phật
nói: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Ngươi vả thấy có quả A la hán khá nhiếp
thọ chấp trước chăng? Thiện
Hiện thưa rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng có. Tôi chẳng thấy có quả A la hán khá
với trong ấy nhiếp thọ chấp trước. Phật
nói: Thiện Hiện! Hay thay, hay thay! Ta cũng chẳng thấy có pháp Như Lai
khá với trong ấy nhiếp thọ chấp trước. Vậy nên, Thiện Hiện! Bát nhã Ba la
mật đa sâu thẳm cũng chẳng vì nhiếp thọ Nhất thiết trí trí nên ra giữa thế
gian. Bấy giờ,
Thiên tử cõi Dục, cõi Phạm thế đồng thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa
như thế rất là sâu thẳm khó thấy khó biết, cực khó tin hiểu. Nếu các hữu
tình từng ở chỗ vô lượng Phật quá khứ, phát thệ nguyện rộng, trồng nhiều
căn lành mới thể tin hiểu được. Giả sử các loại hữu tình thế giới Tam
thiên đại thiên tất cả đều thành tùy tín hành thảy. Các hữu tình kia nếu
lâu một kiếp, hoặc một kiếp hơn tu hạnh tự địa, chẳng bằng có người một
ngày đối Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm nhẫn vui suy gẫm, cân lường quan
sát, chỗ được công đức hơn kia vô lượng? Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên tử rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Thiên tử
phải biết: Nếu các thiện nam tử thiện nữ nhân nghe Bát nhã Ba la mật đa
sâu thẳm mau được Niết bàn, hơn trước đã nói tùy tín hành thảy nếu lâu một
kiếp hoặc một kiếp hơn tu hạnh tự địa huống nhẫn vui thảy. Khi ấy,
các Thiên tử nghe Phật đã nói, vui mừng nhảy nhót, đảnh lễ Như Lai, quanh
hữu ba vòng, cáo từ về lại Thiên cung, cách chúng chưa xa bỗng nhiên chẳng
hiện. Tùy thuộc cõi nào đều trụ bản cung, khuyên tiến chư Thiên khác tu
hành hạnh thù thắng. Cụ thọ
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Nếu các Bồ tát năng đối Bát nhã Ba la mật
đa rất sanh tin hiểu, chết từ chỗ nào sanh đến trong đây? Phật
bảo: Thiện Hiện! Nếu các Bồ tát nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm năng
sanh tin hiểu, chẳng nghi chẳng mê, muốn thấy ưa nghe, nhớ nghĩ suy gẫm
nghĩa thú sâu thẳm, thường muốn theo dõi kẻ năng thuyết pháp, như bò con
theo mẹ từng không tạm lìa, cho đến chưa được nghĩa thú tương ưng Bát nhã
Ba la mật đa sâu thẳm thông lợi rốt ráo năng vì người nói, trọn chẳng xa
lìa Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm và Sư thuyết pháp qua chừng giây lát.
Các Bồ tát này chết từ trong người sanh đến trong đây, nương thắng nhân
đời trước năng thành được việc này. Bấy giờ,
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Vả có Bồ tát trọn nên công đức thù thắng
như thế nhờ dâng thờ cúng dường Phật phương khác rồi, chết từ chỗ kia sanh
đến đây ư? Phật
bảo: Thiện Hiện! Có các Bồ tát trọn nên công đức thù thắng như thế dâng
thờ cúng dường Phật phương khác rồi, chết từ chỗ kia sanh đến trong đây. Lại nữa,
Thiện Hiện! Có các Bồ tát trọn nên công đức thù thắng như thế, đời trước
đã ở trên trời Hỷ Túc dâng thờ cúng dường Từ Thị Bồ tát, nghe Bát nhã Ba
la mật đa sâu thẳm, thỉnh hỏi nghĩa thú sâu thẳm trong ấy, chết từ chỗ kia
sanh đến trong đây. Lại nữa,
Thiện Hiện! Có các Bồ tát đời trước dù nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm
mà đối trong ấy chẳng năng thỉnh hỏi nghĩa thú thẳm sâu, nay sanh trong
người nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa nghi ngờ mê khó thể khai ngộ. Sở dĩ
vì sao? Vì kẻ chẳng rõ nghĩa, tâm nhiều nghi ngờ mờ mê khó dụ. Lại nữa,
Thiện Hiện! Có các Bồ tát đời trước dù nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm,
cũng từng thỉnh hỏi nghĩa thú trong ấy, hoặc qua một ngày cho đến năm ngày
mà chẳng tinh siêng như nói tu hành. Ðời nay trong nghe thuyết Bát nhã Ba
la mật đa sâu thẳm như thế, dù qua ít thời, nơi tâm vững vàng không ai
hoại được. Nếu lìa Bát nhã Ba la mật đa và Sư thuyết pháp thỉnh hỏi thâm
nghĩa liền bèn lui mất. Sở dĩ vì sao? Vì các
Bồ tát này dù ở đời trước được nghe Bát nhã Ba la mật đa, cũng năng viên
mãn được nghĩa thú sâu thẳm mà chẳng tinh siêng như nói tu hành, nên ở đời
nay đối Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm hoặc thời muốn nghe, hoặc thời chẳng
muốn, hoặc thời vững vàng, hoặc thời lui mất, nơi tâm nhẹ động, tiến lui
chẳng hằng như múi bông gòn theo gió bay bổng. Như vậy Bồ tát mới học Ðại
thừa dù có tín tâm mà chẳng vững vàng thanh tịnh đối Bát nhã Ba la mật đa
sâu thẳm, chẳng thể trường thời tin muốn chuyển theo, đối bậc hai thừa
hoặc phải rơi một!
Chúng
các Bồ tát cũng lại như thế. Nếu đối Ðại thừa có tín có nhẫn, có ưa có
muốn, có tinh tiến có thắng giải, có chẳng buông lung, có vui thắng ý, có
xả có kính, có tâm thanh tịnh, có chẳng bỏ thiện ách yếu đối Vô thượng
Chánh đẳng Bồ đề, lại năng nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm làm chỗ
nương đeo. Phải biết loại này quyết chẳng giữa đường lui vào Thanh văn
hoặc bậc Ðộc giác, định chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Lại nữa,
Thiện Hiện! Như có nam tử hoặc các nữ nhân mang bình đun chín đến sông lấy
nước, hay hoặc ao hồ, hoặc giếng suối, hoặc mương khe. Phải biết bình này
trọn chẳng rã hư. Vì cớ sao? Vì chiếc bình ấy khéo chín kham đựng đầy
nước, rất bền chắc vậy. Các
chúng Bồ tát cũng lại như thế. Nếu đối Ðại thừa có tín có nhẫn, có ưa có
muốn, có tinh tiến có thắng giải, có chẳng buông lung, có vui thắng ý, có
xả có kính, có tâm thanh tịnh, có chẳng bỏ thiện ách yếu đối Vô thượng
Chánh đẳng Bồ đề, lại năng nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương
tiện khéo léo. Phải biết loại này quyết chẳng giữa đường lui vào Thanh văn
hoặc bậc Ðộc giác, định chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Lại nữa,
Thiện Hiện! Như có người buôn đủ trí khôn khéo, trước ở bờ biển trị sửa
thuyền chắc rồi mới kéo vào nước, nghiệm biết không kẽ hở, sau đem của vật
để trên mà đi. Phải biết thuyền kia ắt chẳng hư chìm, người vật yên ổn,
đạt chỗ muốn đến. Chúng
các Bồ tát cũng lại như thế. Nếu đối thượng thừa có tín có nhẫn, có ưa có
muốn, có tinh tiến có thắng giải, có chẳng buông lung, có vui thắng ý, có
xả có kính, có tâm thanh tịnh, có chẳng bỏ thiện ách yếu đối Vô thượng
Chánh đẳng Bồ đề, lại năng nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương
tiện khéo léo. Phải biết loại đây quyết chẳng giữa đường lui vào Thanh văn
hoặc bậc Ðộc giác, định chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Lại nữa,
Thiện Hiện! Ví như có người trăm hai mươi tuổi, già nua suy yếu, lại thêm
nhiều bệnh là gió nóng đàm, hoặc bệnh tam tiêu. Người già bệnh này muốn từ
giường tòa đứng dậy qua chỗ khác mà chẳng tự được. Có hai người mạnh khỏe
mỗi xóc một nách đỡ dần đứng dậy mà thưa đấy rằng: Chớ có sợ nạn, tùy ý
muốn đi. Nay hai chúng tôi trọn chẳng nới nhau, tất đến chỗ muốn, yên ổn
không tổn hại gì. Chúng
các Bồ tát cũng lại như thế. Nếu đối Ðại thừa có tín có nhẫn, có ưa có
muốn, có tính tiến có thắng giải, có chẳng buông lung, có vui thắng ý, có
xả có kính, có tâm thanh tịnh, có chẳng bỏ thiện ách yếu đối Vô thượng
Chánh đẳng Bồ đề, lại năng nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương
tiện khéo léo. Phải biết loại này quyết chẳng giữa đường lui vào Thanh văn
hoặc bậc Ðộc giác, định chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Cùng trên trái
nhau, đấy gọi loại đen tối.
Phật
bảo: Thiện Hiện! Bồ tát mới học muốn học Bát nhã Ba la mật đa, trước nên
gần gũi dâng thời bạn lành. Nếu các
Bồ tát nào năng tuyên nói Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm dạy răng dạy trao,
đấy gọi bạn lành. Nghĩa là nói lời này: “Thiện nam tử, đến đây! Ngươi nên
siêng tu bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật
đa. Khi ngươi siêng tu nên vô sở đắc mà làm phương tiện, hồi hướng Vô
thượng Chánh đẳng Bồ đề. Khi ngươi hồi hướng chớ đem sắc thọ tưởng hành
thức vậy mà lấy Bồ đề. Sở dĩ vì sao? Vì Nhất thiết trí trí tánh chẳng phải
bị lấy. Thiện nam tử! Ngươi đối các bậc Thanh văn Ðộc giác thảy chớ sanh
tham đắm”. Nếu hay dạy răn dạy trao Bồ tát mới học như thế, khiến kia lần
vào Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, phải biết đấy là bạn lành Bồ tát. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Các Bồ tát này phát tâm Bồ đề, muốn tới Bồ
đề là việc rất khó! Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. chúng các Bồ tát sở tác rất khó, nghĩa
là vị lợi vui các thế gian nên phát tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, khởi
lời thệ này: Ta vì cứu vớt các thế gian vậy, vì các thế gian làm nhà cửa
vậy, vì các thế gian làm về nương vậy, vì các thế gian làm cồn bãi vậy,
chỉ cho các thế gian đường rốt ráo vậy, vì các thế gian làm Ðạo sư vậy, vì
các thế gian làm chỗ về tới vậy, nên phát siêng tinh tiến tới Ðại Bồ đề. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát thề vì cứu vớt các thế gian nên phát tinh
tiến tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát thấy thế gian chìm trong khổ sanh tử
chẳng thể ra khỏi, phát siêng tinh tiến tới Ðại Bồ đề, vì vớt khổ kia nói
Chánh pháp yếu. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát vì các thế gian nhà cửa nên phát tinh tiến
tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát muốn vì thế gian nói tất cả pháp đều chẳng
hòa hợp, phát siêng tinh tiến tới Ðại Bồ đề. Thiện
Hiện thưa rằng: Sao là Bồ tát muốn vì thế gian nói tất cả pháp đều chẳng
hòa hợp? Phật
nói: Thiện Hiện! Chúng các Bồ tát muốn vì thế gian tuyên nói năm uẩn và
tất cả pháp đều chẳng hòa hợp, không buộc không mở, không sanh không diệt.
Do đấy bèn năng che hộ tất cả, giống như xá trạch. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát vì các thế gian làm về nương nên phát siêng
tinh tiến tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát muốn khiến thế gian giải thoát tất
cả sanh già bệnh chết sầu than buồn khổ, phát siêng tinh tiến tới Ðại Bồ
đề, phương tiện khéo léo nói Chánh pháp yếu. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát vì các thế gian làm cồn bãi nên phát siêng
tinh tiến tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát tới Ðại Bồ đề, muốn vì thế gian nói
năm thủ uẩn ngằn trước sau bị cắt đứt. Do đứt đây nên tất cả pháp đứt. Tất
cả pháp đây đứt, tức tịch diệt vi diệu Niết bàn, cũng là tánh như thật
không điên đảo. Ví như trong biển sông hồ nhỏ lớn, đất cao ở được nói là
cồn bãi. Niết bàn cũng vậy, là chỗ yên ổn vậy. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát chỉ cho thế gian đường rốt ráo nên phát
siêng tinh tiến tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát tới Ðại Bồ đề, muốn vì thế
gian nói sắc rốt ráo chẳng gọi là sắc thọ tưởng hành thức các pháp cũng
vậy. Pháp tánh rốt ráo chẳng phải sắc thảy vậy. Cụ thọ
Thiện Hiện thưa rằng: Bạch Thế Tôn! Nếu pháp sắc thảy pháp tánh rốt ráo
chẳng gọi sắc thảy, lẽ các Bồ tát đã được Bồ đề, vì trong tánh rốt ráo
không phân biệt vậy? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Trong tánh rốt ráo trọn không phân
biệt, mà các Bồ tát làm việc rất khó. Tuy năng quán tất cả pháp như thế mà
chẳng tác chứng, cũng chẳng chìm đắm, khởi nghĩ này rằng: Ta đối pháp đây
hiện đẳng giác rồi, vì các thế gian tuyên nói khai chỉ khiến biết đạo
tướng rốt ráo như thế. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát vì các thế gian làm Ðạo sư nên phát siêng
tinh tiến tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát tới Ðại Bồ đề, muốn vì thế gian nói
bản tánh sắc không sanh không diệt, thọ tưởng hành thức cũng lại như thế.
Muốn vì thế gian nói quả Dự lưu cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề bản
tánh các pháp không sanh không diệt. Thiện
Hiện! Sao là chúng các Bồ tát vì các thế gian làm chỗ tới nên phát siêng
tinh tiến tới Ðại Bồ đề? Là các Bồ tát tới Ðại Bồ đề muốn vì thế gian
tuyên nói khai chỉ sắc lấy hư không làm chỗ tới, thọ tưởng hành thức và
các pháp khác cũng lấy hư không làm chỗ tới. Muốn vì thế gian tuyên nói
khai chỉ sắc không chỗ tới, ngang đồng hư không; thọ tưởng hành thức và
tất cả pháp cũng không chỗ tới ngang đồng hư không. Như thái hư không
không đến không đi không tác không trụ, không sanh không diệt, các pháp
cũng vậy đều như hư không, không chỗ phân biệt. Vì cớ sao? Vì các sắc
không, nên không đến không đi. Vì thọ tưởng hành thức và tất cả pháp cũng
đều không, nên không đến không đi. Sở dĩ vì
sao? Vì tất cả pháp không chẳng dùng không, vô tướng, vô nguyện, vô tác,
vô tạo, không sanh không tánh, như mộng như huyễn, không ngã không biên,
vắng lặng Niết bàn, không lấy không bỏ, không đến không đi, rất cực tịch
diệt mà làm chỗ tới. Kia đối tới này chẳng thể vượt khỏi. Bấy giờ,
Thiện Hiện bèn thưa Phật rằng: Pháp sâu như thế ai năng tin hiểu được? Phật
bảo: Thiện Hiện! Nếu các Bồ tát lâu tu đại hạnh, đã từng cúng dường vô
lượng chư Phật, ở chỗ chư Phật phát thệ nguyện rộng, đã trồng căn lành đều
được thành thục, được vô lượng bạn lành thu nhận hộ niệm, đối pháp sâu đây
sanh tin hiểu được. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Các Bồ tát này lấy gì làm tánh? Phật
bảo: Thiện Hiện! Các Bồ tát này điều phục xa lìa mà làm nơi tánh. Nhờ tánh
đây nên năng biết năng rõ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Các Bồ tát này năng biết năng rõ được Bát
nhã Ba la mật đa sâu thẳm sẽ tới chỗ nào? Phật
bảo: Thiện Hiện! Các Bồ tát ấy tới Nhất thiết trí. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Nếu các Bồ tát chứng tới đây rồi, năng vì
vô lượng vô biên hữu tình làm chỗ về tới? Phật bảo
Thiện Hiện: Như vậy, như vậy. Nếu các Bồ tát chứng được Vô thượng Chánh
đẳng Bồ đề, năng vì vô lượng vô biên hữu tình làm chỗ về tới. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Các Bồ tát ấy năng làm việc khó, nghĩa là
mặc đội áo mũ bền chắc như thế, muốn độ vô lượng vô biên hữu tình khiến
vào Niết bàn mà loại hữu tình trọn bất khả đắc? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Lại nữa,
Thiện Hiện! Các Bồ tát này mặc đội áo giáp mũ trụ chẳng thuộc các sắc thọ
tưởng hành thức. Chẳng thuộc Thanh văn, Ðộc giác, Bồ tát, Nhất thiết trí
trí và tất cả pháp. Sở dĩ vì sao? Vì tất cả pháp đều không sở thuộc. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Nếu các Bồ tát hành Bát nhã Ba la mật đa
sâu thẳm, chẳng trụ bậc Thanh văn Ðộc giác thảy? Phật
bảo: Thiện Hiện! Ngươi quán nghĩa nào nói lời như thế? Thiện
Hiện thưa rằng: Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm không chỗ trụ ở. Nếu tu Bát
nhã Ba la mật đa đối tất cả pháp đều không sở tu, cũng không kẻ tu, thời
tu, xứ tu và do đây tu đều bất khả đắc. Bạch Thế
Tôn! Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm không pháp quyết định, như tu hư không,
tu tất cả pháp, tu không ngằn mé, tu không nhiếp thọ là tu Bát nhã Ba la
mật đa? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Lại nữa,
Thiện Hiện! Nên nương Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế quan sát Bồ
tát Ma ha tát bậc chẳng quay kui. Nghĩa là các Bồ tát nếu chẳng tham đắm
Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, chẳng chấp lời người và lời người dạy khiến
lấy làm chơn yếu. Chẳng những tin người mà có sở tác, nghe Bát nhã Ba la
mật đa sâu thẳm như thế, nơi tâm chẳng kinh, chẳng sợ, chẳng hãi, chẳng
chìm, chẳng đắm, không nghi, không hối, cũng chẳng mê mờ, vui mừng muốn
nghe hết lòng tín thọ. Các Bồ tát này định chẳng quay lui. Bồ tát như thế
đời trước đã nghe bao nhiêu nghĩa thú Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nên
nay được nghe tâm không kinh thảy. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Nếu các Bồ tát nghe Bát nhã Ba la mật đa
sâu thẳm tâm không kinh thảy, các Bồ tát này làm sao quán sát Bát nhã Ba
la mật đa sâu thẳm? Phật
bảo: Thiện Hiện! Các Bồ tát này nên đem tâm tùy thuận Nhất thiết trí quán
sát Bát nhã Ba la mật đa. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Sao là tâm tùy thuận Nhất thiết trí quán
sát Bát nhã Ba la mật đa? Phật
bảo: Thiện Hiện! Như các Bồ tát tùy thuận hư không quán sát Bát nhã Ba la
mật đa, đấy là tâm tùy thuận Nhất thiết trí quán sát Bát nhã Ba la mật đa. Sở dĩ vì
sao? Vì nhất thiết trí vô lượng vô biên. Nếu vô lượng vô biên tức chẳng
phải sắc, cũng chẳng phải thọ tưởng hành thức, không đắc không hiện quán,
không trí không thức, không sanh không diệt, không tu không tác, không từ
đâu đến cũng không đi đâu, không phương không cõi, cũng không chỗ trụ, duy
có thể nói là vô lượng vô biên. Thiện
Hiện phải biết: Hư không vô lượng vô biên, nên Nhất thiết trí cũng vô
lượng vô biên. Nhất thiết trí vô lượng vô biên, nên không kẻ năng chứng,
chẳng sắc năng chứng cho đến chẳng thức năng chứng, chẳng bố thí Ba la mật
đa năng chứng cho đến chẳng bát nhã Ba la mật đa năng chứng. Sở dĩ vì
sao? Vì sắc cho đến thức tức Nhất thiết trí không hai không riêng. Bố thí
Ba la mật đa cho đến Bát nhã Ba la mật đa tức Nhất thiết trí không hai
không riêng. Bấy giờ,
Thiên tử cõi dục, cõi Phạm thế cùng đến chỗ Phật đồng thưa Phật rằng: Bát
nhã Ba la mật đa như thế rất là sâu thẳm khó thấy khó biết! Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên tử rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Ta xem
nghĩa đấy khi mới thành Phật, ngồi yên suy gẫm, chẳng muốn nói pháp. Nghĩa
là khởi nghĩ này: Pháp Ta sâu thẳm, chẳng phải các thế gian vội năng tin
thọ được. Pháp Ta đã chứng tức là Bát nhã Ba la mật đa. Pháp đây sâu thẳm
chẳng năng chứng chẳng sở chứng, không chỗ chứng, không thời chứng, do đây
mà chứng cũng bất khả đắc. Thiên tử
phải biết: Hư không sâu thẳm nên pháp đây sâu thẳm, ngã sâu thẳm nên pháp
đây sâu thẳm, tất cả pháp tánh không đến đi nên pháp đây sâu thẳm. Khi ấy
các Thiên tử lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Rất lạ. Pháp Phật đã nói
tất cả thế gian cực khó tin hiểu. Pháp Phật đã nói không lấy không bỏ, vì
thế gian hữu tình hành lấy bỏ vậy. Bấy giờ,
Phật bảo các Thiên tử rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Cụ thọ
Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Pháp Phật đã nói thẳm sâu mầu nhiệm, đối
tất cả pháp đều năng thuận theo không bị chướng ngại, ngang đồng hư không.
Pháp Phật đã nói rốt ráo chẳng sanh, vì tất cả pháp sanh bất khả đắc vậy.
Pháp Phật đã nói trọn không nơi chỗ, vì tất cả nơi chỗ bất khả đắc vậy.
Phật
nói: Thiện Hiện! Như vậy, như vậy. Khi ấy
các Thiên tử bèn thưa Phật rằng: Ðại đức Thiện Hiện là chơn Phật tử, theo
Như Lai sanh, nên có nói ra, tất cả đều tương ưng cùng “không” vậy. Bấy giờ,
Thiện Hiện bảo các Thiên tử rằng: Các ngươi nói tôi theo Như Lai sanh. Sao
là Thiện Hiện theo Như Lai sanh? Nghĩa là theo chơn như Như Lai sanh vậy.
Vì tất cả pháp sanh bất khả đắc, nên chơn như Như Lai không đến không đi,
bản tánh chẳng sanh. Chơn như Thiện Hiện cũng không đến đi, bản tánh chẳng
sanh, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Như Lai tức chơn như tất cả pháp, chơn như tất cả pháp tức chơn như Như
Lai. Chơn như Như Lai tánh không chơn như, cũng tánh không chẳng chơn như.
Chơn như Thiện Hiện cũng lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai
sanh. Chơn như
Như Lai không biến khác, không phân biệt, khắp tất cả chỗ. Chơn như Thiện
Hiện cũng lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Như Lai thường trụ làm tướng mà không chỗ trụ. Chơn như Thiện Hiện cũng
lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Như Lai không chỗ quái ngại, chơn như tất cả pháp cũng không chỗ quái
ngại. Chơn như Thiện Hiện cũng lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo Như
Lai sanh. Chơn như
Như Lai cùng chơn như tất cả pháp đồng một chơn như không hai không riêng
không tạo không tác. Chơn như Như Lai tướng thường chơn như, không thời
tướng chẳng chơn như, vậy nên chơn như không hai không riêng. Chơn như
Thiện Hiện cũng lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Như Lai đối tất cả chỗ không nhớ nghĩ, không phân biệt. Chơn như tất cả
pháp đối tất cả chỗ cũng không nhớ nghĩ không phân biệt. Chơn như Thiện
Hiện cũng lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Như Lai không riêng khác chẳng thể đắc. Chơn như tất cả pháp cũng không
riêng khác chẳng thể đắc. Chơn như Thiện Hiện cũng lại như thế, nên nói
Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Như Lai chẳng lìa chơn như các pháp, chơn như các pháp chẳng lìa chơn như
Như Lai. Chơn như Như Lai tướng thường chơn như, không thời tướng chẳng
chơn như. Chơn như Thiện Hiện cũng lại như thế, nên nói Thiện Hiện theo
Như Lai sanh. Mặc dù
nói theo sanh mà không chỗ theo sanh, vì chơn như Thiện Hiện chẳng khác
Phật vậy. Chơn như Như Lai chẳng quá khứ vị lai hiện tại, chơn như tất cả
pháp cũng chẳng khứ lai hiện. Chơn như Thiện Hiện cũng lại như thế, nên
nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Như Lai
tức chơn như Như Lai. Chơn như Như Lai theo chơn như quá khứ, chơn như quá
khứ theo chơn như Như Lai. Chơn như Như Lai theo chơn như vị lai, chơn như
vị lai theo chơn như Như Lai. Chơn như Như Lai theo chơn như hiện tại,
chơn như hiện tại theo chơn như Như Lai. Chơn như Như Lai theo chơn như ba
đời, chơn như ba đời theo chơn như Như Lai. Chơn như Như Lai cùng chơn như
ba đời không hai không riêng. Chơn như tất cả pháp, chơn như Thiện Hiện
cũng không hai không riêng, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Chơn như
Bồ tát tức chơn như Phật. Chúng các Bồ tát do chơn như nên khi được Bồ đề
gọi danh Như Lai Ứng Chánh Ðẳng Giác. Khi Như Lai chứng được chơn như đây,
thế giới ba ngàn sáu thứ biến động. Tôi đối chơn như các pháp như thế rất
sanh tin hiểu, nên nói Thiện Hiện theo Như Lai sanh. Thiện
Hiện phải biết: Nhưng Thiện Hiện tôi chẳng bởi vì sắc cho đến thức nên
theo Như Lai sanh. Cũng chẳng bởi vì quả Dự lưu cho đến Ðộc giác Bồ đề nên
theo Như Lai sanh. Cũng chẳng bởi vì Nhất thiết trí nên theo Như Lai sanh.
Chỉ vì chơn như nên theo Như Lai sanh. Thiên tử
phải biết: Nhưng Thiện Hiện tôi chẳng theo sắc thọ tưởng hành thức mà
sanh, chẳng theo quả Dự lưu cho đến Ðộc giác Bồ đề mà sanh, nên Thiện Hiện
tôi theo Như Lai sanh. Khi ấy,
Xá Lợi Tử bèn thưa Phật rằng; Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Như Lai
như thế thẳm sâu mầu nhiệm. Bấy giờ,
Phật bảo Xá Lợi Tử rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Như Lai như
thế thẳm sâu mầu nhiệm. Chính
lúc thuyết tướng Như Lai như thế, ba ngàn Bì sô hết hẳn các lậu, tâm được
giải thoát, thành A la hán. Năm trăm Bí sô ni xa lìa trần bẩn, sanh mặt
tịnh pháp. Năm trăm người trời được Vô sanh pháp nhẫn. Sáu ngàn Bồ tát hết
hẳn các lậu, tâm được giải thoát. Bấy giờ,
Phật bảo Xá Lợi Tử rằng: Nay sáu ngàn Bồ tát trong chúng đây từng ở quá
khứ chỗ năm trăm Phật gần gũi cúng dường. Mặc dù tu bố thí, tịnh giới, an
nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự mà chẳng nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm
phương tiện khéo léo, khởi tưởng biệt dị, tu hạnh biệt dị, nên với ngày
nay dù nghe Ðại pháp mà hết các lậu, tâm được giải thoát vậy thôi! Xá Lợi
Tử! Chúng các Bồ tát dù có đạo Bồ tát không, vô tướng, vô nguyện mà chẳng
nhiếp thọ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo, bèn chứng
thật tế, rơi nơi Thanh văn hoặc bậc Ðộc giác. Xá Lợi
Tử! Vì như có chim thân nó rộng lớn hàng trăm do tuần cho đến năm trăm.
Lông cánh chưa thành hoặc đã suy hư. Chim này từ trời Ba mươi ba kia gieo
mình mà xuống tới châu Thiệm Bộ. Ở nơi giữa đường bỗng khởi nghĩ này: Ta
nay lên lại trời Ba mươi ba. Nơi ý hiểu sao? Chim ấy trở lại trời Ba mươi
ba được chăng? Xá Lợi Tử thưa: Bạch Thế Tôn! Chẳng được. Phật
bảo: Xá Lợi Tử! Chim này giữa đường hoặc khởi muốn đây: Ðến châu Thiệm Bộ
phải khiến thân ta không tổn không khổ. Nơi ý hiểu sao? Ý muốn chim ấy khá
được thỏa chăng? Xá Lợi
Tử thưa: Bạch Thế Tôn! Chẳng được. Chim ấy khi đến châu Thiệm Bộ quyết
định có tổn có khổ, hoặc lại gần chết, hoặc đến mất mạng. Vì cớ sao? Vì
chim ấy thân lớn từ xa mà rơi, lông cánh chưa đủ, hoặc vì già suy. Phật
bảo: Xá Lợi Tử! Có các thiện nam tử Bồ tát thừa cũng lại như thế. Mặc dù
đã phát tâm đối Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề trải lâu đại kiếp số các Căng
già siêng tu bố thí, tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự; cũng tu
không, vô tướng, vô nguyện, giải thoát môn mà chẳng nhiếp thọ Bát nhã Ba
la mật đa sâu thẳm phương tiện khéo léo, bèn chứng thật tế rơi nơi Thanh
văn hoặc bậc Ðộc giác. Xá Lợi
Tử! Các Bồ tát này dù nhớ nhóm giới cho đến nhóm giải thoát tri kiến của
chư Phật ba đời mà tâm lấy tướng, chẳng như thật biết công đức chơn thật
năm nhóm như thế, chỉ nghe tiếng suông lấy tướng chấp trước hồi hướng Bồ
đề bèn rơi Thanh văn hoặc bậc Ðộc giác. Vì cớ sao? Xá Lợi
Tử! Các Bồ tát này xa lìa Bát nhã Ba la mật đa phương tiện khéo léo lẽ
phải là vậy. Khi ấy,
Xá Lợi Tử bèn thưa Phật rằng: Như tôi hiểu nghĩa Phật nói ấy, nếu các Bồ
tát xa lìa Bát nhã Ba la mật đa phương tiện khéo léo, dù đủ vô lượng phước
đức tu lương mà đối Bồ đề hoặc đắc chẳng đắc. Vậy nên Bồ tát muốn được Bồ
đề, quyết định chẳng nên xa lìa Bát nhã Ba la mật đa phương tiện khéo léo. Bấy giờ,
Phật bảo: Xá Lợi Tử! Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói.
Nguồn: www.quangduc.com